سارا گلچین- در هفته‌های اخیر، سیاست‌گذاران و مقام‌های بلندپایه سیاسی در دو سوی اقیانوس اطلس تایید کرده‌اند که نظام مالی سالم و پایداری دارند. فدرال رزرو یا بانک مرکزی امریکا در ژوئن (میانه خرداد تا میانه تیر) اعلام کرد که همه بانک‌های امریکا توانستند

از آخرین «آزمون ثبات‌سنجی» (Stress Test) خود به سلامت گذر کنند و پس از این گذر سالم جانت یلن، رئیس فدرال رزرو در اظهارنظری گفت که ما در طول عمر خود بحران جهانی دیگری را تجربه نخواهیم کرد. همزمان، «هیات ثبات مالی» (FSB) که شیوه‌های نظارتی در سراسر جهان را با هدف اطمینان از اینکه بانک‌ها استانداردهای جهانی را رعایت می‌کنند، رصد می‌کند، در نامه‌ای به سران گروه جی۲۰ اعلام کرد که «روش‌های سمی بانکداری سایه» درحال حذف شدن هستند.هیات ثبات مالی، هیاتی بین‌المللی است که بر نظام مالی جهانی نظارت دارد و پیشنهادهایی در این زمینه می‌دهد. این هیات در اجلاس ۲۰۰۹ لندن در آوریل این سال (میانه فروردین تا میانه اردیبهشت ۸۸) شکل گرفت و اعضای آن شامل کشورهای عضو گروه ۲۰، مجمع ثبات مالی و کمیسیون اروپا هستند. مقر این نهاد ناظر در بازل سوئیس قرار دارد. درواقع مهم‌ترین وظیفه این هیات ایجاد فضایی برای تعامل بیشتر کشورها در تعیین سیاست‌های مالی است. این نهاد مقامات ارشد کشورهای گوناگون از وزیران مالی و رئیسان بانک مرکزی تا مقامات ناظر و رصدکننده را گردهم جمع می‌کند تا با توصیه‌ها و پیشنهادهای خود همصدایی و همسویی بیشتری میان آنها ایجاد کند.

اف‌اس‌بی در یک فرآیند ۳ مرحله‌ای به شناسایی خطرپذیری‌های روشمند در بخش مالی جهان می‌پردازد تا بتواند سیاست‌های لازم برای پاسخ دادن به این خطرات را درنظر گرفته و نیز برای نظارت بر اجرای این واکنش‌ها اقداماتی انجام دهد.به‌طورخلاصه، اقدامات در دست انجام برای استحکام بخشیدن به نظام مالی جهانی به‌ویژه در بخش‌هایی مانند تقویت منابع سرمایه‌ای و شفاف‌سازی ترازنامه‌ها در بخش‌های مهم نظام بانکی بدون‌شک نتیجه‌بخش بوده است. بخشی از مردم جهان نیز از کافی نبودن اقدامات انجام‌شده برای کاهش روشمند خطرپذیری‌های مالی نگرانی دارند و نیز مطمئن نیستند که بانک‌ها به اقتصاد واقعی کمک می‌کنند یا تهدیدی برای بهبود نظام اقتصادی هستند. آخرین اطمینان سیاست‌گذاران به این بخش از مردم جوامع گوناگون است.با همه اینها اما هنوز زود است که حساب کل نظام مالی جهانی را به‌طورکامل پاک بدانیم. تلاش‌ها برای اطمینان از شفافیت کار بخش بانکداری در بخش‌هایی از اروپا همچنان عقب‌ماندگی‌هایی دارد. از آن مهم‌تر نیز خطرپذیری‌های مالی باعث شده رفتن به سمت فعالیت‌های غیربانکی ادامه داشته باشد.

پس از خطرپذیری‌های غیرمسئولانه که به‌گفته بسیاری از کارشناسان اقتصاد جهانی را در سال‌های ۲۰۰۷ (۸۶-۸۵) و ۲۰۰۸ میلادی (۸۷-۸۶) دچار بحران کرد، مسئولان و بانک‌های مرکزی در کشورهای توسعه‌یافته تلاشی جدی برای تقویت نظام مالی خود آغاز کردند. آنها برای پایان دادن به این بحران از ابتدا روی بانک‌ها تمرکز کردند. در این راستا بانک‌ها با هدایت دولت‌ها جذب منابع سرمایه‌ای خطرپذیری را با اطمینان بیشتری انجام دادند، ترازنامه‌ّهای غیرشفاف خود را پاکسازی کردند، نقدیندگی را افزایش دادند، شفافیت بیشتری در کار خود به خرج دادند، از میزان فعالیت‌های با خطرپذیری بالا کم کردند و تاحدی انگیزه‌های درونی برای جلوگیری از رفتارهای بی‌پروا را اصلاح کردند. در این روند، فرآیند بازیابی و بازسازی بانک‌های درحال شکست یا شکست‌خورده نیز بهبود یافت. علاوه‌بر تقویت بخش بانکداری، سیاست‌گذارن و مقامات بلندپایه پیشرفت‌هایی در زمینه استانداردسازی بازارهای فرعی داشتند و توانستند این بازارها را قدرتمندتر و شفاف‌تر کنند. این، باعث شد خطرپذیری‌های آینده کمک مالی به مالیات‌دهندگان از سوی موسسات مالی مسئولیت‌ناپذیر کاهش یابد. نظام پرداخت‌ها و تسویه‌حساب‌ها نیز امن‌تر شد که نتیجه آن کمتر شدن خطر «توقف ناگهانی» در فعالیت اقتصادی، مانند آنچه در ۳ ماه چهارم سال ۲۰۰۸ (پاییز ۸۷) اتفاق افتاد، شد.

از همکاری میان مقامات کشورها زیرنظر و با حمایت اف‌اس‌بی همواره استقبال شده و می‌شود. همکاری بهتر میان کشورها خطر داوری‌های نظارتی را کم می‌کند و می‌تواند باعث برخورد با تهدیدهایی شود که بانک‌ها با آن روبه‌رو هستند. مرواین کینگ، رئیس بانک مرکزی انگلیس در یک نقل‌قول به‌یادماندنی دراین‌باره گفت: «بین‌المللی زندگی می‌کنیم و ملی می‌میریم.»

امریکا و بریتانیا سردمدار این اصلاحات بودند و اروپا نیز پیشرفت‌هایی در این زمینه داشته است. فرض بر این بوده و خواسته سیاست‌گذاران نیز این است که ثبات ایجاد شده در نظام بانکداری امریکا و «قدرتمندتر» شدن این کشور در این زمینه که از سوی جانت یلن، رئیس بانک مرکزی امریکا اعلام شد، برای همه نظام‌های بانکی مهم در کشورهای پیشرفته نیز به‌وجود آید. اطمینان اف‌اس‌بی از اینکه «اصلاحات راه‌های خطایی را که باعث بحران مالی جهانی شده، هدف قرار داده است» باعث دلگرمی بیشتر در این مسیر می‌شود.البته هنوز کمی زود است که نظام بانکداری جهانی از پیروزی قطعی صحبت کند. هرچند اف‌اس‌بی نظام بانکی امروز جهان را «امن‌تر، پاک‌تر و منصفانه‌تر» توصیف کرده اما این را هم گفته که خطراتی وجود دارد که اگر به حال واگذاشته شوند، می‌توانند اهداف کشورهای گروه ۲۰ برای رشد قوی، پایدار و متعادل را تضعیف کنند.