نگاهی به سیره اقتصادی در حکومت امیرالمومنین(ع)

<p style='text-align: justify;'><span style='font-family: Tahoma;'> امام در خطبه سوم نهج البلاغه اصلاح این امور را یکی از انگیزه های پذیرش منصب خلافت بر می شمرند. «لولا حضور الحاضر وقیام الحجه بوجود الناصر وما اخذ الله علی العلماء ان لا یقاروا علی کظه الظالم ولا سغب مظلوم» یعنی یکی از دلایل قبول این وظیفه سیری بیش از اندازه و پر خوری ستمگر و گرسنگی بیش از اندازه مظلومین ستمدیده بود. </span></p>

کد خبر : 4864
1393/02/24
0
https://mazandasnaf.ir/4864
چاپ

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی مازند اصناف و به نقل از تراز - هر فرد و هر مجموعه و حکومت شیعی که بخواهد خود را در معرض اصلاح و رفع عیوب و ایرادات خویش قرار دهد بهترین منبع و بالاترین و دقیق ترین راه و روش، تمسک به بیان و سیره معصومین علیهم السلام است. در زمینه اقتصاد فردی نیز هم در سیره و هم در بیانات ائمه بزرگوار نکات بسیار زیبا و در عین حال فراوانی وجود دارد. در زمینه برنامه های اقتصادی حکومت اسلامی نیز بیان و کلام خاندان پاک معصومین راهگشا خواهد بود. لکن با توجه به دوران کوتاه حکومت امام مجتبی (ع)، از لحاظ سیره اقتصادی در حکومت داری، تنها سیره موجود دوران حکومت امیرالمومنین (ع) خواهد بود. لذا دقت و بررسی در این بخش از زندگی و رفتار حشرت خصوصاً در دوران حکومت، بسیار حائز اهمیت است.
اینکه چه شد حضرت حکومت را در آن برهه زمانی پذیرفتند شاید به فساد اقتصادی موجود در آن زمان بازگردد. حضرت در سال ۳۵ هجری زمام امور را به دست گرفتند. لکن در سال های قبل و علی الخصوص چند سال آخر منتهی به حکومت امام، فساد در بیت المال اوج گرفت. بخشش بی قید و بند اموال عمومی به خواص و بی قانونی کمک کرده بود تا شکم های عده ای از این اموال مملو شده و جیب هاشان سنگین!
امام در خطبه سوم نهج البلاغه اصلاح این امور را یکی از انگیزه های پذیرش منصب خلافت بر می شمرند. «لولا حضور الحاضر وقیام الحجه بوجود الناصر وما اخذ الله علی العلماء ان لا یقاروا علی کظه الظالم ولا سغب مظلوم» یعنی یکی از دلایل قبول این وظیفه سیری بیش از اندازه و پر خوری ستمگر و گرسنگی بیش از اندازه مظلومین ستمدیده بود.
این موضوع نشان می دهد که بحث اقتصاد در مکتب فکری امیرالمومنین (ع) موضوعی ریشه ای و محوری و از اولویت های اصلی حضرت به حساب می آمد.
لذا حضرت در این شرایط سخت و با وجود فساد گسترده موجود عنان کار را به دست گرفت و اتفاقاً اولین تصمیمات اتخاذ شده توسط امام نیز اصلاحات گسترده اقتصادی بود.
سه تصمیم ابتدایی امام در این زمینه برای او اولویت داشت:
- اولاً اموالی بیت المال که بدون حساب به خورجین برخی خواص ریخته شده بود باید به خزانه دولت باز می گشت.
- دوم اینکه بایست نوع تقسیم اموال عمومی تغییر می یافت و برتری های بی دلیل و خودساخته در دریافت بیت المال از بین می رفت.
- و سوم نیز اصلاح نظام مدیریتی.
و همان گونه که پیداست عمده تصمیمات حضرت در بدو امر را مسائل اقتصادی و رفع تبعیض ها و مبارزه با فساد کلان شکل می داد.