دعای روز بیست و دوم ماه مبارک رمضان:
«اللهمّ افْتَحْ لی فیهِ أبوابَ فَضْلَكَ وأنـْزِل علیّ فیهِ بَرَكاتِكَ وَوَفّقْنی فیهِ لِموجِباتِ مَرْضاتِكَ واسْكِنّی فیهِ بُحْبوحاتِ جَنّاتِكَ یا مُجیبَ دَعْوَةِ المُضْطَرّین.»
«خدایا در این ماه درهاى فضلت را  به رویم بگشا و بركاتت را در آن برایم فرود آر و در آن براى موجبات خوشنودیت توفیقم ده و در میانه بهشت مسكنم ده اى اجابت كننده خواسته ها و دعاهاى بیچارگان.»

** معادله جالب بین رزق حلال و حرام در کلام نبوی
در دعای این روز از خداوند می خواهیم درب های فضلش را به روی ما بگشاید اما براستی مقصود از این درب های فضل چیست؟
فضل در لغت عرب به معنی زیادتی هر چیزی است و راغب در کتاب لغتش می نویسد به هر عطيه ای كه بر معطی لازم نيست فضل گويند. بدین ترتیب فضل در دستگاه خداوند يعنی احسان و رحمت و عطایی كه خدا بر بندگان می كند ولیبر  خداوند لازم نيست بلكه از روی لطف و كرم است.

نزدیک به ۹۰ بار در قرآن کریم به فضل خدا اشاره شده و غالبا هم با واژه رحمت همراه است. در این آیات گاهی فضل به معني اسلام است و گاهي به معنای مقام نبوت و ولايت است.

برای مثال در سوره یونس می فرماید «قُلْ بِفَضْلِ اللَّهِ وَ بِرَحْمَتِه فَبِذَالِکَ فَلْیَفْرَحُواْ هُوَ خَیرٌ مِّمَّا یجَمَعُون» در این آیه می فرماید که تمام نشاط و شادی مومنان باید به این نعمتی باشد که خداوند با فضل الهی بر آنان جاری کرده است. لذا در روایات ذیل این آیه آمده است که مقصود از فضل، نبوت پیامبر اکرم (ص) و مقصود از رحمت، ولایت علی بن ابیطالب (ع) است و نعمتی بالاتر از این دو نیست.

همچنین گاهی نیز فضل به معنای روزی در دنیا و گاهی به معنی روزی معنوی و اخروی آمده است. بنابراين بايد گفت هرچند طلب فضل خدا يا تعبيرات مشابه در ادعیه و قرآن مجيد غالبا به معنی طلب روزی و كسب و تجارت آمده لكن اين جمله مفهوم گسترده ای دارد و فضل و رحمت و عنايت الهی به تناسب موارد به كار رفته معناي خاص خود را دارد.
همچنین در بعضی موارد واژه فضل به برتری مال حلال بر حرام دارد. در روایات آمده است هنگامی كه آيه ۳۲ سوره نساء نازل شد كه در آن می فرمايد:«و سئلوا الله من فضله...؛ و خداوند را از فضلش سؤال كنيد»، ياران پيامبر در باره معناي فضل با يكديگر گفتگو مي كردند تا سخن به اينجا رسيد كه: معناي واقعي آن چيست؟ چه كسي حاضر است آن را از پيامبر بپرسد؟ در اين هنگام، حضرت علی (ع) داوطلب شد و فرمود: من از ايشان خواهم پرسيد. پس معناي فضل را از پيامبر سؤال كرد و آن حضرت در پاسخ فرمود: «خدای متعال خلق را آفريد و روزی ايشان را از حلال، ميانشان قسمت فرمود. (اما) حرام را نيز به آنان عرضه داشت و در دسترس آنان قرار داد. پس هركسی به مال حرام روی آورد، به همان اندازه روزی حلالش كاسته می شود و حساب آن نيز در قيامت از او كشيده خواهد شد.»

** راه جلب برکات برای جامعه چیست؟
در بخش دوم دعا می فرماید خداوندا در این روز بر من برکاتت را نازل فرما. در حقیقت وقتی دربهای فضل و رحمت الهی به روی بنده ای گشوده شود آنگاه است که برکات و رحمت خداوند بر سر آن بنده فرود می آید.

برکات الهی دو دسته اند، برخی برکات مادی است و برخی معنوی. و جالب اینکه هم برکات مادی و هم معنوی در سایه تقوا بدست می آید. جالب تر آنکه اگر تقوا جمعی و عمومی باشد خداوند برکات آسمانی و زمینی (کنایه از مادی و معنوی) بر سر آن جامعه نازل خواهد کرد و این وعده قطعی خدا در قرآن کریم است. (در آیه ۹۶ سوره اعراف به این مساله اشاره شده است)
نکته دیگر اینکه ما معمولا متوجه برکات مع

نوی نیستیم. هر نعمتی که انسان از آن به عنوان وسیله ای برای تقرب جستن به ذات اقدس الهی استفاده می نماید از قبیل توبه، استغفار، ذکر، دعا، حضور در مجالس اهل بیت و… برکات معنوی به شمار می روند.

از امیر المومنین علی علیه السلام پرسیدند: « بماذا احببت لقاءالله؟ » «به چه دلیل شیفته دیدار خدا هستی؟» فرمود: «چون‌ که‌ دیدم‌ او برای‌ من‌ دین‌ ملائکه‌ و رسولان‌ و پیامبرانش‌ را اختیار کرده‌ است‌، دانستم‌ آن‌ کس‌ که‌ مرا بدین‌ امور گرامی‌ داشته‌ است‌ این‌ طور نیست‌ که‌ مرا فراموش‌ کند، از این رو دوستدار دیدار او شدم.» (بحار الانوار،ج۶،ص۱۲۷،ح۱۱) در واقع همین مورد عنایت خدا بودن برکت عظیم معنوی برای ماست و شب های قدر و حضور در مجالس پرشور احیاء و اشک و ندبه و توبه از برکات بزرگ و رزق های معنوی ما در این شب هاست.

** کدام ریاضت، شرعی است!؟
در پایان هم می خواهیم که ما را موفق به جلب موجبات رضا و خشنودی خود نماید. اگر بخواهیم توصیه همه بزرگان را در این خصوص در یک جمله بیاوریم که چگونه می توانیم موجبات رضایت خدا را فراهم نماییم در دو جمله خلاصه می شود:
انجام واجبات و ترک محرمات الهی.
مقام معظم رهبری در این رابطه می فرمایند: «ترک محرمات و انجام واجبات، آن چیزی است که لازم دارید تا راه طی شود؛ چیز بیشتری لازم نیست. بعضی می خواهند ذکری بگیرند یا ریاضتی فرا بگیرند؛ اینها لازم نیست. ریاضت شرعی، مشخص است. اگر همین واجبات را درست انجام دهیم، همین ها انسان را پرواز می دهد.» (بیانات در تاریخ ۱۳۹۲/۰۴/۲۳)

تراز