معرفي انواع سيستم‌هاي اقتصادي

کدام کشورها از سیستم اقتصاد باز استفاده می‌کنند؟

• کد خبر : 5412
• 1393/03/08
• 0
• https://mazandasnaf.ir/5412
• چاپ

به گزارش  مازند اصناف و به نقل از تراز -  اقتصاد بازار یا اقتصاد بازار آزاد  و یا اقتصاد بنگاه آزاد  یک سیستم اقتصادی است که در آن تولید و توزیع کالاها و خدمات با مکانیزم بازارهای آزاد که توسط سیستم قیمت آزاد هدایت می‌شوند به جای بازارهای با برنامه یا سیاست‌گذاری‌های دولتی انجام می‌گیرد.

در یک اقتصاد بازار، تولید کنندگان و مصرف کنندگان درباره آنچه که تولید یا خریداری می‌کنند، خود تصمیم می‌گیرند؛ در مقابل در اقتصاد با برنامه، دولت درباره نوع و کمیت کالاهای تولید شده تصمیم گیری می‌کند.

در اقتصاد بازار هیچ هماهنگ کننده مرکزی عملیات را هدایت نمی‌کند، بلکه از دیدگاه نظری خودسازماندهی بر تعامل پیچیده عرضه و تقاضا و قیمت‌های تعداد زیادی کالا و خدمات حاکم است.

حامیان اقتصاد بازار معتقدند اشخاصی که به دنبال علاقه شخصی خود در تجارت هستند، یک آرایش خود بخودی ایجاد می‌کنند که در تأمین مقادیر زیادی کالا برای جامعه به کارآمدترین شکل ممکن موثر است.

به گزارش تراز بسیاری از کشورهای غربی مانند ایالات متحده، کانادا و آلمان از سیستم اقتصاد بازار استفاده می‌کنند و این شیوه اقتصادی در سایر نقاط جهان از جمله آفریقا و آسیا نیز ناشناخته نیست.

مفهوم اقتصاد بازار از قرن‌ها پیش و زمانی که مردم شروع به دادوستدد محصولات مانند گندم، طلا و پشم کردند، آغاز شد.
در بسیاری از مناطق دهقانان قادر به مذاکره قیمت بودند و این آزادی در مذاکره به پایه‌ای برای اقتصاد بازار تبدیل شد.

در قرن بیستم دولت‌مردان شرق آسیا و اروپا و بخش‌هایی از آفریقا به این نتیجه رسیدند که اقتصاد بازار مورد علاقه ثروتمندان است و شهروندان متوسط نیز از اقتصاد برنامه ریزی شده بیشترین سود را می‌برند.

در کشورهایی مانند اتحاد جماهیر شوروی، چین و آلبانی سازمان‌های دولتی مسئولیت قیمت‌گذاری محصولات را برعهده گرفتند.
علاوه بر این، کنترل دستمزد نیز بدین معنی بود که کارگران ماهر و غیرماهر دستمزد یکسانی را دریافت کنند و قیمت‌ها و دستمزد در سراسر ملت یکسان شد و همین امر باعث شد تا همه افراد فرصت خرید کالا را پیدا کنند.

در نیمه دوم قرن بیستم، ناآرامی‌ در بسیاری از کشورهای با سیستم اقتصاد برنامه ریزی شده رخ داد.
مقامات برخی از کشورها مانند مجارستان، لهستان و رومانی تصمیم به لغو کنترل قیمت‌ها و همگامی با سبک غربی اقتصاد گرفتند.

گروهی دیگر از کشورها نیز تصمیم گرفتند تا برخی از کنترلات اقتصادی را در اختیار داشته‌باشند اما به قدرت بازار نیز اجاره هدایت قیمت برخی از کالاهای خاص را بدهند و این دسته از کشورها به اصطلاح به اقتصاد مختلط یا پیچیده روی آوردند.

در مجموع، دولت‌های با اقتصاد بازار یک نگرش اقتصاد آزاد دارند که این بدین معنی است که سیاستمداران سعی در تاثیرگذاری و دستکاری تصمیمات اقتصادی ندارند.

با این وجود، در طول رکود اقتصادی سازمان‌های دولتی در بسیاری از کشورهای غربی سعی در نفوذ در قیمت‌های بازار داشته‌اند که اقدامات آن‌ها شامل تضمین وام‌های سازمان‌های دولتی می‌باشد که به وام دهندگان این اجازه را می‌دهد که با توجه به نتیجه نهایی بررسی وضعیت ثبات یا افزایش قیمت خانه، شرایط وام‌ خود را مشخص کنند.

منتقدان اقتصادی زیادی براین عقیده هستند که دولت‌ها نباید اقداماتی برای دخالت در اقتصاد کشورهای با سیستم اقتصاد بازار واقعی انجام دهند، این در حالی است که حامیان این طرح این اقدامات را به منظور جلوگیری از رکود که می‌تواند منجر به افسردگی اقتصادی گردد، ضروری می‌دانند.


 

---