خلأهای قانونی؛ موانع کاهش آلودگی

• کد خبر : 24144
• 1396/04/02
• 0
• https://mazandasnaf.ir/24144
• چاپ

به گزارش مازند اصناف گسترش شهرنشینی با توسعه صنایع همراه بوده و استفاده نادرست از منابع طبیعی باعث شده محیط‌زیست بشری به طور فزاینده آلوده شود، به گونه‌ای که مشکلات زیادی را برای انسان امروزی به وجود آورده است.

آلودگی‌های وسیع، تغییر شرایط آب و هوایی و سلامتی موجودات زنده به ویژه انسان‌ها از جمله این موارد است. سیدجواد حسینی‌کیا عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با صمت به وضعیت آلایندگی کارخانه‌ها اشاره کرد و گفت: «درحال‌حاضرکسی دقیق نمی‌داند سهم هر کدام از منابع آلاینده در آلودگی هوای کشور چند درصد است و اعداد و ارقامی که در این زمینه داده می‌شود حدودی و تقریبی است. به هر صورت درباره وضعیت هوا، شرایط خوبی نداریم. هنوز بخش زیادی از کارخانه‌های ما نتوانسته‌اند خود را بروز کنند.

تعداد قابل توجهی از این کارخانه‌ها در کلانشهرها به ویژه در تهران قرار دارند و روز به روز به آلودگی‌های شهر می‌افزایند.»آلودگی یکی از مهم‌ترین و حادترین مسائل ناشی از تمدن انسانی در جهان امروز به شمار می‌رود چرا که از اعماق چند هزار متری زمین گرفته تا معادن، آب‌های زیرزمینی، بیوسفر، تروپوسفر و حتی در داخل هواپیماهای بلندپرواز و جو خارجی زمین، چرخه و نظام حیات را مورد تهدید قرار داده است. مولکول آلاینده‌ای که امروز از کارخانه یا منبع آلوده‌کننده دیگری مانند اروپا، وارد محیط می‌شود اگر تجزیه نشود یا تغییر شکل ندهد به یقین بعد از چندی می‌تواند به ریه انسان‌هایی که در قلب جنگل‌های افریقا یا دشت‌های وسیع آسیا زندگی می‌کنند، وارد شود.محیط‌زیست کنونی بر اثر فعالیت‌های آدمی همواره در معرض آلودگی‌های مختلف قرار دارد و با توجه به اختلافاتی که انسان پرتعدادتر و پرمصرف‌تر از گذشته، بر منابع محیطی وارد می‌آورد لازم است به بررسی مختصری از انواع، منابع و عوارض آلوده‌کننده محیطی روی انسان، نباتات، حیوانات و مواد مختلف پرداخته شود.

حسینی‌کیا درباره شرایط نامناسب آب و هوایی تهران اظهار کرد: «استانداردهای سالانه نشان می‌دهد هوای تهران در کل سال در شرایط نامناسبی قرار دارد. این در حالی است که شهروندان شهرهای بزرگ با مشکلات ناشی از آلودگی هوا دست و پنجه نرم می‌کنند در حالی که با بعضی تغییرات می‌توان میزان آلودگی‌ها را کاهش داد. دولت در این راستا می‌تواند گام‌های بزرگی بردارد و به این مسائل پایان دهد.»صنعت مدرن امروز با تولید گازها و ذرات آلوده معلق در هوا، فضایی برای نفس کشیدن باقی نمی‌گذارد و استشمام هوای پاک را که همواره مایه شادمانی زندگی بشر بوده، به آرزویی دست‌نیافتنی تبدیل می‌کند.آلودگی هوا همواره در شرایط بحرانی به مرگ و میر انسان‌ها منجر شده است. مشکل آلودگی هوای کلانشهرها بیشتر ناشی از حرکت وسایل نقلیه و کارخانه‌های صنعتی است که اینها از آلاینده‌های ناشی از فعالیت‌های انسان‌ها به شمار می‌روند. آلاینده‌های هوا را به دو دسته تقسیم می‌کنند: آلاینده نوع اول، آلاینده‌ای است که به وسیله یکی از منابع آلاینده انسانی یا طبیعی تولید شده و به هوا می‌رود. منوکسیدکربن و دی‌اکسیدکربن از این دسته آلاینده‌ها است که در نتیجه سوختن به وجود می‌آید.

آلاینده نوع دوم، آلاینده‌ای است که از واکنش شیمیایی آلاینده نوع اول با دیگر اجزای هوا به وجود می‌آید. برای مثال، تشکیل ازن در مه دود نور شیمیایی از جمله مهم‌ترین انواع آلاینده‌های نوع دوم است.آلودگی هوا به دلایل بسیاری به وجود می‌آید که یکی از مهم‌ترین آنها سوزاندن سوخت‌های گوناگون است. برای مثال، مصرف سوخت در نیروگاه‌ها برای تولید انرژی الکتریکی و همچنین مصرف سوخت در خودروها از جمله اصلی‌ترین عوامل آلودگی هوا است. عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس برای کاهش آلودگی هوایی که کارخانه‌های قدیمی تولید می‌کنند پیشنهادهایی داد و گفت: «دولت باید اعتباری برای بروزرسانی واحدهای تولیدی درنظر بگیرد و در بخش دیگر نیز کارخانه‌ها برای کاهش آلاینده‌ها تلاش کنند تا روند نوسازی به سرعت طی شود.» او افزود: «در این راستا باید تسهیلاتی دراختیار این کارخانه‌ها قرار بگیرد تا ماشین‌ها از کیفیت بالایی برخوردار شوند. فناوری اگر بروز شود محصولات نیز کیفیت مناسب خواهد داشت و در موارد زیادی دچار چالش نخواهد شد.

این بروزرسانی هم برای آنها هم برای کشور به صرفه خواهد بود و اگر نگاه صادراتی به آنها شود در زمان کوتاهی می‌توان شرایط مناسبی را فراهم کرد که هم برای مدیران واحدهای تولیدی و هم برای کشور مطلوب باشد. کارخانه‌هایی که آلایندگی‌های‌شان بیش از حد استاندارد است دولت می‌تواند از فعالیت‌شان جلوگیری کند.»مفهوم آلودگی هوا بسیار گسترده است و به عوامل شیمیایی، فیزیکی یا زیست‌شناختی تغییردهنده ویژگی‌های طبیعی جو گفته می‌شود، جو زمین یک سیستم طبیعی پیچیده و فعال است که موجبات تشکیل حیات در زمین را فراهم آورده است و با تغییر در جو، حیات در زمین نیز با خطر روبه‌رو می‌شود. حسینی‌کیا به خلأهای قانونی برای جلوگیری از فعالیت واحدهای تولیدکننده آلاینده اشاره کرد و گفت: «برای جلوگیری از واحدهای تولیدکننده آلاینده خلأهای قانونی بسیاری وجود دارد. باید به مدیرانی که می‌خواهند کارخانه‌های خود را بروزرسانی کنند، تسهیلاتی اعطا شود اما درحال‌حاضر چنین کاری انجام نمی‌شود. اگر امروز دولت و سازمان‌های مربوط در بهبود وضعیت کیفی کارخانه و استانداردسازی آنها اقدامات لازم را انجام ندهد در آینده‌ای نه‌چندان دور همه این هزینه‌ها باید صرف بازسازی محیط‌زیست شود. الزام و اجبار نیز می‌تواند کمک‌کننده باشد تا با استفاده از شاخص‌های از قبل تعیین شده کیفیت را بالا ببریم.»

این نماینده مجلس شورای اسلامی به نقش اساسی سازمان صنعت، معدن و تجارت و سازمان حفاظت محیط‌زیست در این زمینه اشاره کرد و گفت: «سازمان حفاظت محیط‌زیست نقش پلیس را ایفا می‌کند در حالی که نقش اصلی را سازمان صنعت، معدن و تجارت بر عهده دارد. در این روند سازمان حفاظت محیط‌زیست واحدهایی که آلایندگی بیش از حد تولید می‌کنند را متوقف می‌کند که کارآمد نیست اما آنچه در این باره لازم است، بروزسانی ماشین‌آلات کارخانه‌ها است، که وظیفه سازمان صنعت، معدن و تجارت است.»او ادامه داد: «چالش‌های مهم این بخش همان خلأهای قانونی است که به محیط‌زیست کشور آسیب زده و ضعف مالی و نبود الزامات و مشوق‌های لازم و نبود قانون‌های مرتبط از دیگر مواردی است که در این راستا می‌توان به آن اشاره کرد.»

 

ایران جیب

---