در مردادماه هر سال که در شمال بیشتر به «انجیرپزان» معروف است، بازارها و حاشیه معابر اصلی و راه‎های مواصلاتی، پُر می‎شود از فروشندگان انجیر که برخی از آنها تبدیل به خرده‌فروشان کهنه‌کار و مجرب در فروش این میوه بهشتی شده‌اند.

گلوگاه مازندران در شرق این استان، مهد انجیر ایران است، در خانه، کوچه، حاشیه خیابان، حاشیه مزارع و چند سالی نیز در برخی باغات که مختص انجیر هستند، شاهد رویش خوش‌خوراک‎ترین نوع انجیر ارگانیک در کشور هستیم که معمولاً مصرف تازه‌خوری دارد.

برای معرفی انجیر گلوگاه به سراسر ایران، دومین جشنواره انجیر گلوگاه، کار خود را از روز گذشته در این شهرستان آغاز کرده است تا بتواند از رهگذر این تلاش‌ها و ظرفیت مهم اقتصادی – گردشگری، «برند» انجیر گلوگاه را به‎دست آورد.

به گفته فرماندار گلوگاه، یکی از نتایج قابل توصیف نخستین جشنواره انجیر در گلوگاه این بود که در یک‎سال گذشته، مساحت باغات از 5 هکتار به 35 هکتار افزایش یافته است و نشان از علاقه‌مندی جوانان غیور گلوگاهی به پرورش این محصول ارگانیک و با صرفه اقتصادی بالا دارد.

محمدرضا تباکی  از آغاز عملیات ساخت نخستین کارگاه صنایع تبدیلی انجیر در شهرک صنعتی «تیله‎نو» توسط یکی از جوانان خبر داد و گفت: شیره، پوره، مربا، میوه تازه و میوه خشک انجیر خواص زیادی دارد و با ساخت این شرکت، زمینه اشتغال بسیاری از جوانان گلوگاهی فراهم می‎آید.

وی اظهار کرد: اکنون مردم گلوگاه، بیش از گذشته به اهمیت محصول پُرخاصیت و با صرفه اقتصادی انجیر آشنا شده‌اند و در صورت امکان، نسبت به احداث باغ انجیر اقدام می‌کنند.

یکی از فروشندگان انجیر که در حاشیه جاده مواصلاتی گلوگاه - مشهد در حال فروش انجیر بود، گفت: هر کیلو انجیر سیاه و سفید را 2 هزار و 300 تا 2 هزار و 500 تومان و به‌صورت کلی خریداری می‎کنم و به همان صورت بین 3 تا 4 هزار تومان و به‎طور جزیی نیز 4 تا 5 هزار تومان و البته بهترین‎ها را نیز تا 7 هزار تومان می‎فروشم.

احمد سینه‌سپهر با بیان اینکه روزانه دست‎کم 3 تن انجیر و برخی روزها نیز 4 تن انجیر را از مردم خریداری و تمام آن را به فروش می‎رسانم، اظهار کرد: معمولاً مسافران به خرید یک یا دو کیلو اکتفا می‌کنند، زیرا انجیر مصرف تازه‎خوری دارد اما مردم گلوگاه یا شهرهای اطراف میزان بیشتری را خریداری می‌کنند.

وی از این شغل فصلی اظهار رضایت کرد و افزود: مرداد و شهریور ماه هر سال را به خرید و فروش انجیر اختصاص می‎دهم، پیش از این، دکل‎بند بودم و جوانان گلوگاهی معمولاً تا دو سه ماه ترجیح می‌دهند به‎جای دکل‎بندی به چیدن و فروش انجیر مشغول باشند، زیرا درآمد آن نقدی است.

 این جوان گلوگاهی از محل خرید و فروش انجیر برای چهار نفر اشتغال‎زایی کرده است و از این کار نیز رضایت دارد.

در فاصله 200 متری از این مرکز خرید و فروش انجیر، دو جوان دیگر را دیدیم که مشغول خرید انجیر بودند، یکی از آنها به فارس گفت: از این شغل فصلی راضی هستم، زیرا مشتریان خود را داریم و پول آن نقد است.

محمد سینه‎سپهر گفت: در این فصل، شاهد ورود واسطه‌های زیادی هستیم که انجیر را از شهروندان گلوگاهی خریداری می‌کنند و به کارخانه‌های مشهد یا یکی از کارخانه‎های شرق مازندران در نکا ارسال می‎کنند.

وی افزود: آنها از مردم می‌خواهند که انجیرهای سربسته و یا تا حدودی پخته را بچینند تا برای مربا استفاده شود، در حالی‎که معتقد هستم، میوه انجیر باید کاملاً بپزد تا مزه شیرین به‌خود بگیرد.

در ضلع غربی ایستگاه راه‌آهن گلوگاه، اندکی دورتر از تأسیسات اداری این ایستگاه به سمت مزارع کشاورزی رفتیم، دو درخت کهنسال انجیر، نمای زیبایی به جاده بین مزارع داده‎اند، مرد جوانی در حال چیدن انجیر بود، پس از خداقوت‎گویی، خود را معرفی کردیم و از او خواستیم تا اندکی از وقت خود را به گفت‌وگو با خبرنگاران اختصاص دهد.

او 37 سال دارد، نامش جمشید فدایی است و می‎گوید: از کودکی به چیدن انجیر عادت داشتم، انجیرهای سفید و سیاه و سه‌فصل گلوگاه طعم و مزه خاصی دارند و کاملاً طبیعی هستند.

این شهروند گلوگاهی در شرکت آجر ماشینی گلوگاه مشغول کار است و اوقات بیکاری را به چیدن و فروش انجیر اختصاص می‎دهد، البته سهمی را نیز برای خانه برمی‌دارد.

جمشید از بیکاری بالا در گلوگاه گفت و اینکه وقتی واسطه‎هایی از شهرهایی مانند گرگان و مشهد، انجیر گلوگاه را به کارخانه شهر خود منتقل می‎کنند و در آنجا به مربا، دوشاب و یا انجیر خشک تبدیل می‌شود، متأسف می‌شوم که چرا در گلوگاه نباید چنین واحدهای تولیدی داشته باشیم تا جوانان شهرمان که از بیکاری رنج می‎برند، صاحب شغل و درآمد پایدار شوند!؟

در بین منظره‎های زیبای گلوگاه، جاده گلوگاه به دامغان به‎ویژه مسیری که در دو طرف آن درختان انجیر خودنمایی می‎کند، از اهمیت زیادی برخوردار است و به‎نوعی از اصالت انجیر گلوگاه و علاقه مردمان این خطه از کشور به کاشت و پرورش درختان انجیر سخن می‎گوید.

درختان انجیر سفید که از ابتدای جاده جنگلی تا حدود 30 کیلومتر آن‎سوتر صف کشیده‌اند، به تابلویی زیبا از همت انسان و سخاوت درخت تبدیل شده‎اند، از میوه‌های این درختان هم مسافران و رهگذران خسته میل می‌کنند و هم جوانان گلوگاهی با چیدن و فروش آن از روزی بی‌منت پروردگار بهره می‌برند.

سازمان‌های مردم‌نهاد و هیأت امنای مساجد نیز، دستی در کاشت و پرورش درختان انجیر دارند، آنها در دو طرف جاده مواصلاتی و قدیمی شهر گلوگاه نهال انجیر کاشتند.

در قبرستان گلوگاه که به آن بهشت رضا(ع) می‎گویند نیز نهال‌های انجیر توسط سازمان‎های مردم‌نهاد دوستدار طبیعت، در محوطه فضای سبز کاشته شده است.

اکنون شهر گلوگاه با احداث باغات و فضاهای سبز از نهال‌های انجیر که نسبت به سال گذشته افزایش هفت برابری به‌لحاظ مساحت دارد، نشان داده که به‎راستی توصیف «مهد انجیر ایران» برازنده این دیار است.

امیدواریم که جشنواره انجیر گلوگاه بتواند به یکی از مهم‌ترین اهداف خود یعنی دریافت «برند» برای این محصول ارگانیک دست یابد.

 علاقه‎مندان به بازدید از جشنواره و خرید از فروشگاه انجیر گلوگاه می‎توانند تا پایان هفته جاری به بقعه آقا سیدمحمد(ع) «هشتیکه» گلوگاه واقع در کمربندی غربی جنب اداره فرهنگ ارشاد اسلامی این شهرستان مراجعه کنند.

فارس