به گزارش مازند اصناف؛ محمدهاشم پسران در همایش ارائه سیاستهای راهبردی برای خروج از رکود که در اتاق تهران برگزار شد از طریق سیستم ویدئو کنفرانس با اشاره به شرایط حساس فعلی اقتصاد ایران، بیان کرد: با توجه به اینکه تحریمها طی دو تا سه ماه آینده برداشته میشود، انتظارات زیادی هم در داخل و هم در خارج از کشور از دولتمردان شکل گرفته است.
اقتصاددان ایرانی تاکید کرد: اقتصاد ایران متأثر از عوامل عمدهای است که به سادگی نمیتوان برای آن راهکار ارائه داد.
او افزود: البته حرف من به این معنا نیست که راهحل وجود ندارد اما راهحلها در بلندمدت جواب میدهند که قیمت نفت یکی از عوامل مهم اثرگذار در اقتصاد است و همه میدانیم که اهمیت نفت در اقتصاد ایران بسیار بالا است، نوسانات قیمت نفت، صادرات نفت و صادرات پتروشیمی و فرآوردهها نیز همواره نقش مهمی در عملکرد اقتصاد ایران داشته است.
به گفته پسران، عامل مهم دیگری که در وضعیت فعلی اقتصاد ایران نقش مهمی ایفا کرده و میکند تحریمهای اقتصادی است که سبب کاهش کارآیی اقتصاد ایران شده است.
این اقتصاددان ایرانی گفت: با برداشته شدن تحریمها، ضرورت تعدیل و اصلاح اقتصاد ایران بیش از پیش خود را نشان میدهد.
پسران با اشاره به کاهش رشد تولید ناخالص داخلی در سالهای گذشته و ثبت ارقام منفی رشد اقتصادی گفت: کاهش سرمایهگذاری طی این دوره ارقام قابل توجهی و بین 12 تا 15 درصد است؛ هم در بخش دولتی و هم در بخش خصوصی با کاهش سرمایهگذاری مواجه بودهایم در حالی که در همین دوره مصرف در حداکثر حدود 1.5 درصد کاهش یافته است یعنی اثر تحریم روی مصرف نبوده بلکه روی سرمایهگذاری و تولید بوده است.
این استاد اقتصاد دانشگاه کالیفرنیای جنوبی افزود: این روند سبب شده است که اگر ما امروز نتوانیم سرمایهگذاری قابل توجهی انجام دهیم، ظرفیت تولیدی نخواهیم داشت که بتوانیم در دوران پساتحریم از منافع تجارت با دیگر کشورها برخوردار شویم و نخواهیم توانست صادرات غیرنفتی را توسعه دهیم.
وی همچنین به رقابت بسیار سخت در حوزه صادرات بین مناطق و کشورهای مختلف اشاره کرد و توضیح داد: اگر نتوانیم اقتصاد را کارآ کنیم و تعادل از دست رفته را به اقتصاد ایران بازگردانیم نمیتوانیم در این رقابت دوام بیاوریم.
پسران همچنین به اتفاقات مثبتی اشاره کرد که اخیراً در اقتصاد ایران روی داده است و افزود: کاهش نرخ تورم که زمان روی کار آمدن دولت آقای روحانی حدود 45 درصد بوده است و در حال حاضر به حدود 13 درصد رسیده رویداد بسیار مثبتی است.
او عنوان کرد که کاهش تورم سریع رخ داد و دولت چنین سرعتی را پیشبینی نکرده بود به همین دلیل نرخ سود در بانکها بیش از نرخ تورم قرار گرفته است؛ اگر سود مساوی یا کمتر از نرخ تورم باشد، در سرمایهگذاری اثری ندارد اما در شرایط کنونی که نرخ سودها بیش از نرخ تورم است، سرمایهگذاری بخش خصوصی ضربه میبیند.
این اقتصاددان با اشاره به برنامه انتشار چهار تا پنج میلیون دلار اوراق قرضه دولتی گفت: اگر دولت در نظر داشته باشد، نرخ بهره این اوراق را نیز برای تشویق مردم به خریداری بالا ببرد، ممکن است بانکهای خصوصی نیز نرخ سود خود را در سطوح بالایی نگاه دارند که اجازه نمیدهد منابع مالی بانکها به سمت اوراق قرضه سرازیر شود در نتیجه اختلاف میان نرخ اسمی سود در بازار با نرخ تورم، منجر به افزایش نرخ بهره واقعی خواهد شد.
وی افزود: افزایش نرخ بهره واقعی به کاهش سرمایهگذاری میانجامد از این رو بسیار حائز اهمیت است که سیاستهای پولی و مالی که قرار است به اجرا درآید نرخ بهره واقعی را افزایش ندهد؛ در واقع، با افزایش نرخ تورم نرخ سود اسمی نیز باید کاهش یابد و اگر این اتفاق رخ ندهد، لطمه بزرگی به اقتصاد ایران وارد میشود.
او همچنین با بیان این که قیمت نفت تقریباً غیرقابل پیشبینی است عنوان کرد که احتمالاً قیمت نفت در آینده کوتاهمدت در سطح 45 تا 50 دلار باقی بماند بنابراین نمیتوان این گزاره را مطرح کرد که درآمد نفتی ایران به درآمد پیش از اعمال تحریمها باز میگردد.
پسران گفت: حتی اگر میزان صادرات ایران افزایش یابد، درآمد نفتی به میزان گذشته نخواهد بود و دولت و مردم ایران باید خود را با درآمد نفتی پایینتر تطبیق دهند؛ صرفا باید امیدوار بود که میزان سرمایهگذاریها به ویژه در زمینه صادرات غیرنفتی و از سوی بخش خصوصی افزایش یابد.
* اصلاحات اقتصادی در صدر سیاستها قرار بگیرد
وی به تهدید دیگر اقتصاد ایران اشاره کرد و گفت: مشکل دیگری که اقتصاد ایران با آن مواجه است، این است که منابع مالی عظیمی که ایران در خارج از کشور دارد و ممکن است رقم آن تا 50 میلیارد دلار نیز برسد، اگر به تدریج وارد اقتصاد کشور شود، تزریق آن اصلاحات اقتصادی را به تاخیر اندازد.
پسران با بیان اینکه این اتفاق ممکن است مشکلاتی را برای اقتصاد ایران به بار آورد، افزود: اصلاحات اقتصادی باید در صدر سیاستهای دولت ایران قرار بگیرد؛ نباید اینگونه تصور کرد و باور داشت که اگر تحریمها برداشته شود، اقتصاد ایران خود را با نظام اقتصادی جهان تطبیق خواهد کرد در حالی که باید تلاشهای بیشتری در این زمینه صورت بگیرد.
وی گفت: با این بهانه که گشایشهایی قرار است در زمینه برداشته شدن تحریمها و درآمدهای ارزی صورت بگیرد، نباید اصلاحات اساسی اقتصادی در ایران را به تعویق انداخت.
وی بیان کرد: یکی از مواردی که باید در اولویت اصلاح قرار بگیرد، حاملهای انرژی است؛ امروز و در حالی که بهای نفت خام در بازارهای جهانی در پایینترین میزان خود طی سالهای اخیر قرار گرفته، بهترین زمان برای اصلاح نرخ حاملهای انرژی و به خصوص بنزین است.
او خوشبینی و باور خود را نسبت به ارتقا و بهبود اقتصاد ایران ابراز کرد و افزود: من فکر میکنم به احتمال زیاد اقتصاد ایران در سال آینده گسترش پیدا خواهد کرد در حالی که سرمایهگذاران خارجی نیز خود را آماده ورود به بازار ایران میکنند و منتظر هستند که تحریمهای ایران برداشته شود؛ بنابراین به طور قطع سرمایهگذاری خارجی در ایران شکل خواهد گرفت به خصوص اگر نرخ بهره واقعی کاهش پیدا کند و منابع برای سرمایهگذاری در ایران افزایش یابد.
پسران افزود: اما گرفتاری اصلی این است که اگر اصلاحات اقتصادی در ایران هر چه سریعتر صورت نگیرد، گسترش و رشد اقتصاد ایران کوتاه مدت خواهد بود در حالی که به اعتقاد من ایران برای 10 سال آینده باید رشد اقتصادی در حدود 6 تا 8 درصد داشته باشد.
وی به جمعیت جوان ایران و نیروی کار آماده در کشور اشاره کرد و گفت: ایران از نظر جمعیتی کشوری جوان است و نسبت جمعیت پیر به جمعیت کارکن در این کشور بسیار پایین و در حدود 41 درصد است در صورتی که این شاخص در کشوری مانند پاکستان 61 درصد است.
پروفسور پسران بر توجه و تمرکز بر اقتصاد سیاسی ایران و تطبیق آن با واقعیت های اقتصاد کشور تاکید کرد و افزود: اگر جمعیت جوان، سرمایهگذاری و تکنولوژی در ایران به درستی خدمت گرفته شود و بخش خصوصی گسترش یابد، اقتصاد ایران میتواند شکوفا شود.
انتهای پیام/
فارس
ارسال دیدگاه