مازند اصناف و به نقل از باشگاه خبري فارس«توانا»: ماهواره وسيله ارتباط جمعي است كه اين روزها در خانه برخي مردم ايران ديده ميشود. شايد قصد از خريد ماهواره و نصب آن در خانه، وجود كانالهاي فراوان ماهواره و تنوع آنها باشد.
اما ماهواره جدا از تنوع، برنامههايي را به مخاطبان ارائه ميدهد كه از فرهنگها و اعتقادات مردم تمام كشورها نشأت گرفته است و مسلماً مخاطبان آن نيز بايد به اين ويژگي توجه داشته باشند.
در اين ميان بايد به سن مخاطبان برنامههاي ماهواره توجه كرد؛ اگر هر سني، هر برنامهاي را مشاهده كند، به طور قطع تأثيرات نامطلوب برنامهها را كه هماهنگ با سن نيست، دريافت خواهد كرد لذا توجه به برنامههاي متناسب با فرهنگ كشور و هماهنگ با سن مخاطب بايد مدنظر تمام خانوادهها باشد.
از همين رو تصميم گرفتيم كه نظرات خانوادهها را درباره برنامههاي ماهوارهاي به خصوص سريالهاي فارسي زبان جويا شويم.
* جذابيتهاي مقطعي سريالهاي ماهوارهاي
فاطمه هوشمند 30 ساله و كارمند، يكي از شهروندان تهراني است در اين خصوص به خبرنگار زنان باشگاه خبري فارس «توانا» ميگويد: من و همسرم هر دو كارمند هستيم؛ چندي پيش زماني كه از سركار به منزل برميگشتيم سريالهاي ماهواره برايمان سرگرم كننده بود اما پس از مدتي ديگر اين سريالها برايمان جذابيتي نداشت چرا كه موضوعات اين سريالها عموماً تكراري و به دور از واقعيت بود و هيچ پيام مثبتي نداشت.
وي ميگويد: در حقيقت سريالهاي ماهوارهاي به نوعي مسخرهبازي است و بيشتر جنبه سرگرم كننده دارد و تنها وقت بينندهها را ميگيرد.
هوشمند با بيان اينكه در كشور ما نهاد خانواده از جايگاه ويژهاي برخوردار است، ميافزايد: اين سريالها سعي دارند بين روابط اعضاي خانواده مشكلاتي نظير بدبيني را به وجود آورند و همين مسئله خانواده را دچار آسيب ميكند؛ افراد كوتاه فكر و سطحينگر بيشتر تحتتأثير سريالهاي ماهوارهاي قرار خواهند گرفت.
* خواهرم تحتتأثير رفتار و پوشش بازيگران سريالهاي ماهوارهاي قرار گرفته است
سعيد كريمي زاده 26 ساله و فعال در بخش اتوماسيون صنعتي نيز يكي ديگر از شهروندان است كه در اين باره چنين بيان ميكند: بنده با موضوعات سريالهاي ماهوارهاي به شدت مخالف هستم چرا كه بيشتر موضوعات اين سريالها هيچ سنخیتی با فرهنگ و سنت جامعه ايراني ندارد.
وي ادامه ميدهد: در حقيقت سازندگان سريالهاي ماهوارهاي به دنبال القا كردن فرهنگ و تفكر خود به ديگر كشورها خصوصاً ايران هستند.
كريميزاده اضافه ميكند: بنده در نصب كردن آنتنهاي ماهواره مهارت دارم اما با ديدن چند قسمت از اين سريالها از ماهواره بدم آمد طوري كه آن را جمع كردم؛ متأسفانه مادر و خواهر نوجوان من در اين رابطه با من مخالف هستند و علاقه بسيار زيادي به ديدن اين سريالها دارند.
وي ميگويد: زماني كه خانواده را متوجه نكات منفي سريالهاي ماهوارهاي ميكنم با من برخورد كرده و نميپذيرند؛ متأسفانه زرق و برق ،نوع پوشش بازيگران و داستانهاي تكراري عشق و عاشقي موجب جذب خواهر و مادرم به تماشاي آنها شده است.
كريميزاده تأكيد ميكند: اميال افسار گسيخته جنسي و از بين بردن بنيان خانواده و باورهاي ديني و اعتقادي كه خانوادههاي ايراني نسبت به آنها تعصب دارند از اهداف اين سريالها به شمار ميرود.
* تلاش براي رسيدن به عشقهاي غير منطقي؛ پيام سريالهاي ماهوارهاي
تأثير اين سريالها در بنيان اساسي خانوادهها يعني مادران نيز مورد توجه است؛ زهره مجدآبادي 57 ساله و خانهدار كه يكي از بينندگان سريالها و برنامههاي اين رسانه تصويري است در اين خصوص ميگويد: عشق يك حس بسيار خوبي است و براي رسيدن به آن بايد تلاش كرد، در اين بين سريالهاي ماهوارهاي با سوءاستفاده از آن سعي دارند به افراد ياد بدهند كه براي رسيدن به عشق بايد دست به هر كاري زد.
وي اظهار ميكند: متأسفانه در اين سريالها عشقهاي غير منطقي و به دور از انسانيت ديده ميشود به طور مثال در يكي از اين سريالها مادر زن عاشق داماد خود شده و براي رسيدن به آن خود را به آب و آتش ميزند و هر كار غير انساني را انجام ميدهد.
مجدآبادي اذعان دارد: مسلماً اين نوع از ناهنجاريهاي اخلاقي براي كشور سازنده اين نوع از سريالها امري عادي به شمار ميرود اما تماشاي آنها بر روي فرهنگ و روابط خانوادگي ايراني تأثير منفي خواهد گذاشت.
* آزادي در ارتباطات اثرات منفي سريالهاي ماهوارهاي
نگاهي تأملي به برنامههاي اين رسانه تصويري بيانگر نشانه گرفتن فرهنگ جامعه ايراني و اسلامي است و البته نقطهي هدف گردانندگان اين رسانه، دانشجويان و جوانان هستند؛ تأييد اين امر مروري بر تغييرات اخلاقي، رفتاري و به خصوص پوششي اين گروه سني است.
مينا مرتضوي 25 ساله و دانشجو ميافزايد: من به طور مداوم سريالهاي ماهوارهاي را دنبال نميكنم اما با ديدن چند قسمت از آن، ديگر تمايلي به دنبال كردن آن ندارم؛ بيشتر به دليل نوع آرايش و مدل لباس بازيگران اين سريالها را تماشا ميكردم و مدل مو و لباسهاي آنها الگوبرداري ميكردم.
وي نداشتن نكات آموزنده و عدم موضوعات مهم و تأثيرگذار را از عوامل دلزدگي از ديدن سريالهاي ماهوارهاي بيان ميكند و ميگويد: متأسفانه جوانان خيلي جذب اين سريالها شدهاند و ديگر تمايلي به ديدن سريالهاي تلويزيون خودمان را ندارند؛ اين مسئله به اين دليل است كه صدا و سیما برنامه و سريالهاي جذاب نميسازد.
مرتضوي ادامه ميدهد: آزاد بودن در روابط خواهر و برادري و شوهرخواهر يكي از نكات منفي سريالهاي ماهوارهاي است، بيشتر بنيان خانوادههاي سريالهاي ماهوارهاي بياساس و مشكلدار هستند ضمن اينكه سعي دارند ديگر خانوادهها را تحت تأثير خود قرار دهند؛ زرق و برق و نوع پوشش بازيگران اين سريالها موجب جذابيت تماشاي اين سريالها نزد خانوادهها خصوصاً زنان و دختران است.
*القاي خيانت زن و مرد به يكديگر پيامد منفي سريالهاي ماهوارهاي
ميترا يعقوبي كارشناس حقوق، يكي از شهروندان تحصيل كرده است كه نوع پوشش، آرايش و قيافه بازيگران را مهمترين انگيزه ديدن سريالهاي ماهوارهاي بيان ميكند. وي ميگويد: از محتوا و موضوعات سريالهاي ماهوارهاي به شدت بدم ميآيد چرا كه در تمامي اين سريالهاي به نوعي عشق و عاشقي به مسخره گرفته شده است انگار در دنيا افراد تنها مشكلشان عشق و عاشقي است و مشكل ديگري ندارند.
يعقوبي ميافزايد: خيانت مرد و زن به يكديگر و قطع كردن ادامه زندگي بدون توجه به آينده فرزندان و به راحتي با شخص ديگر ازدواج كردن از ديگر محتواي مسخره سريالهاي ماهوارهاي است ضمن اينكه اين سريالها سعي دارند خيانت زن و مرد به يكديگر را امري عادي جلوه دهند.
وي ادامه ميدهد: در سريالهاي ماهوارهاي"عشق"را به رابطهاي نامشروع بين دختر و پسر و ايجاد رابطه بين زن و مردي كه خود همسر دارند، خلاصه ميكنند كه در نهايت يكي از اين دو نفر به يكديگر خيانت ميكند يا اينكه نفر سومي قصد دارد اين دو را از هم جدا كند.
*از ديدن سريالهاي ماهوارهاي بيزار شدم
در حال حاضر به قدري در محافل و مجالس از سريالهاي ماهوارهاي بحث به ميان ميآيد كه فردي كه هيچ مايلي به ديده برنامههاي ماهواره ندارد سر ذوق بياييد و بخواهد آن را تماشا كند تا ببيند در اين رسانه تصويري كه بيشتر فرهنگ غربي بر آن حاكم است چه ميگذرد، سهيلا حسيني 26 ساله دانشجويي است كه بنا به گفته خودش هيچ تمايلي به ديدن برنامههاي ماهوارهاي نداشته و بنا به تعريفهاي زيادي كه از اين سريالها شنيدم، راغب شده اين سريالها را تماشا كند.
وي ميگويد: زماني كه يكي از اين سريالها را مشاهده كردم از ديدن هر چي سريال بيزار شدم چرا كه بيشتر موضواعات اين سريالها عشق و عاشقي مسخره و خاله زنك بازي بود.
حسيني اضافه ميكند: كشورهاي غربي از ساخت سريالهاي ماهواره اي قصد و نيتي دارند. آنها مي خواهند با ساخت اين سريالها به بينندهها كه عموماً جوانان هستند القا كنند كه براي رسيدن به كسي كه به اصطلاح عاشقش هستن دست به هر كاري بايد بزنند و ايجاد رابطه نامشروع هيج مشكلي ندارد.
وي ادامه ميدهد: متأسفانه سريالهاي ماهوارهاي از بين بردن حريمهاي افراد خانواده نظير خواهر و برادر، مادرزن و داماد، شوهرخواهر و خواهر زن را نشانه گرفتهاست و مي خواهند ايجاد روابط و دوستيهاي نامشروع را در بين آنها رواج و عادي كنند.
حسيني ميافزايد: عادي سازي روابط دختر و پسر و به تبع آن بچهدار شدن از راه غير مشروع را نبايد سرزنش كرد و امري عادي تلقي شود، از پيامهاي منفي سريالهاي ماهوارهاي است كه خود اين مسئله ميِتواند تأثير سوء بر تعصبات خانوادههاي ايراني داشته باشد.
اين دانشجو خاطرنشان ميكند: طبق مشاهدات بنده زنان و دختران براي دختراني كه از راه غير مشروع بچهدار شدند و به تبع آن دچار مشكلاتي شدند نيز دلسوزي ميكنند و اين شخصيت جزء شخصيتهاي محبوب در نزد آنها در آمده است.
*براي پر كردن اوقات فراغت سريالهاي ماهوارهاي تماشا مي كنم
بيش از اين افرادي كه شوق تماشاي سريالهاي ماهوارهاي را داشتند بيشتر دانشجويان، كارمندان بودند اما بودند افرادي كه به دليل نداشتن كار و گذراندن وقت برنامههاي ماهواره را تماشا ميكنند.
رضا مختاري 58 ساله و بيكار يكي از اين افراد است كه پر كردن اوقات فراغت خود را مهمترين انگيزه ديدن سريالهاي ماهواره بيان ميكند و ميگويد: من از روي بيكاري و به منظور پر كردن اوقات سريالهاي ماهوارهاي را دنبال ميكنم؛ خيانت مرد و زن به يكديگر، رواج رابطهاي نامشروع، تجملگرايي، داشتن زيبايي مهمترين ملاك برتري يك زن و بيثباتي خانوادهها از نكات منفي اين سريالها به شمار ميرود.
وي ميافزايد: بنده نقدهايي نسبت به سريالهاي ماهوارهاي دارم و با وجود اينكه پيامد و نكات منفي اين سريالها را ميدانم اما براي پر كردن اوقات فراغت اين سريالها را تماشا ميكنم؛ متأسفانه شبكههاي تلويزيوني كشور خودمان سريال و برنامههاي مفيد و جذابي ندارند و ترجيح ميدهم از برنامههاي ماهواره استفاده كنم، البته بعضي از سريالها و فيلمهاي سينمايي بيبندوباري و روابط آزاد بين زن و مرد را نيز ترويج ميدهند.
*به دليل جذابيت ظاهري سريالهاي ماهوارهاي را تماشا ميكنم
فاطمه اميري 25 ساله و با مدرك ليسانس ميگويد: به دليل جذابيتهاي ظاهري سريالهاي ماهوارهاي را تماشا ميكنم ضمن اينكه هنگامي كه از سر كار به منزل بر ميگردم شبكههاي داخلي سريال و برنامههاي جذابي ندارد و ترجيح ميدهم از برنامههاي ماهواره استفاده كنم.
وي اضافه ميكند: برخي از رفتارها نظير عدم تعهد زن و مرد به يكديگر و يا اينكه زني كه خود شوهر دارد و عاشق مرد ديگري است و با وي ارتباط نامشروع دارد در سريالهاي ماهواره وجود دارد چيزي كه در فرهنگ و دين ما نميگنجد اما تأثيرات خود را خواهد گذاشت.
به گزارش توانا، آنچه در اين گزارش آمده تنها بخشي از ديدگاه مخاطبان سريالهاي ماهوارهاي است؛ نبود برنامه تفريحي و جذاب داخلي در شبكههاي سيما از مهمترين دلايل گرايش اين افراد به برنامههاي غيراخلاقي ماهواره است از همين رو به نظر ميرسد مسئولان امر بايد تدابيري را براي جلوگيري از گسترش فرهنگ غربي در جامعه اتخاذ كنند.