به  گزارش مازند اصناف و به نقل از ایران جیب -  تب تغییر در ابعاد رینگ و تایرهای خودرو مدتی است در ایران شایع شده است و نشانه های آن را می توان در انبوه خودروهای پارک شده در مقابل مغازه های فروش رینگ و تایر و البته در سطح شهرها دید. مالکین این خودروها معتقدند با این تغییرات کارایی خودرو ارتقاء پیدا می کند اما در مقابل عده ای این تغییرات را غیراصولی و نامناسب می دانند. به همین دلیل در این گزارش به این موضوع خواهیم پرداخت که آیا تغییر در ابعاد رینگ و تایر برای خودروهای مختلف و به ویژه خودروهای موجود در کشور مفید است و یا باید از آن صرف نظر کرد؟

مزایا؛ از زیبایی خودرو تا پیچیدن بهتر

قبل از اینکه به مشکلات ناشی از استفاده از رینگ های بزرگ تر بر روی خودرو بپردازیم بهتر است از مزایای این کار شروع کنیم تا حداقل آن هایی که اکنون رینگ های 18 اینچی و تایرهای پهن بر روی خودروهای خود نصب کرده اند دچار سرخوردگی نشوند!اولین عاملی که بسیاری را ترغیب به استفاده از رینگ های بزرگ تر می کند بدون شک زیباتر بودن این رینگ ها نسبت به گونه های استاندارد است که البته با کاهش ارتفاع خودرو زیباتر نیز می شود.

به این ترتیب خودرو (حتی اگر یک سدان ارزان قیمت باشد) نمای یک خودروی اسپرت را به خود می گیرد و این دقیقاً چیزی است که بسیاری از خریداران به دنبال آن هستند.استفاده از تایرهای پهن بدون شک نقش موثری در بهبود هندلینگ خودرو دارد و علت این امر هم به طور مستقیم به اصطکاک بالاتر این تایر با سطح آسفالت بازمی گردد. این مسأله در زمان پیچیدن معمولاً خود را به خوبی نشان می دهد و به همین دلیل است که خودروهای اسپرت از تایرهای پهن تر استفاده می کنند. وجود تایرهای پهن باعث بالاتر رفتن شتاب جانبی قابل تحمل توسط خودرو می شود که در خودروهای اسپرت خبر خوبی است. علاوه بر این، وجود یک تایر پهن در محور متحرک باعث می شود محور دیرتر به هرزگردی بیافتد چرا که به دلیل اصطکاک بیشتر تایر با آسفالت نسبت به تایرهایی با عرض کمتر، مقدار نیروی بیشتری پیش از هرزگردی به سطح زمین منتقل می شود و به همین دلیل استفاده از تایرهای عریض تر بر روی محور متحرک خودروهای اسپرت یکی از اصول تولید این خودروها است. در این زمینه البته باید در نظر گرفت جنس تایر نیز بسیار موثر است چرا که تایرهایی با چسبندگی بالا، حتی اگر عرض کمتری نسبت به تایرهای معمولی داشته باشند می توانند عملکرد بهتری را از خود نشان دهند و تمامی مقایسه های ما در این بخش بر این اصل استوار است که تایرها از نظر جنس مواد تشکیل دهنده یکسان هستند.تایرهای عریض تر می توانند مسافت ترمزگیری را نیز کوتاه کنند و این مسأله نیز یکی دیگر از عوامل مهم در انتخاب این تایرها در خودروهای اسپرت است و علت اصلی آن نیز بار دیگر به بالاتر بودن اصطکاک این تایرها با آسفالت نسبت به تایرهای معمولی بازمی گردد. البته در این زمینه نیز محدودیت هایی وجود دارد که در ادامه به آن خواهیم پرداخت چرا که استفاده از رینگ های بزرگتر به معنی وزن بیشتر و تمایل بیشتر چرخ به دوران است که می تواند مسافت ترمزگیری را حتی افزایش دهد و به همین دلیل در این زمینه باید با احتیاط عمل کرد.متأسفانه مزایای استفاده از رینگ های با قطر بیشتر و تایرهای پهن تر چندان زیاد نیست و این دقیقاً جایی است که دردسرهای مالکین این خودروها آغاز می شود.

مشکلات و معایب

در مقابل مزایای گفته شده، مشکلاتی که به دنبال تغییر در ابعاد رینگ و تایر برای خودرو ایجاد می شود بسیار بیشتر است و به همین دلیل شاید بسیاری باید در تصمیم خود برای این تغییرات تجدیدنظر کنند.اولین مشکلی که با این تغییرات بروز می کند نه فنی، که مالی است! رینگ ها و تایرهای بزرگ گران قیمت تر هستند و خرید یک ست کامل آن ها می تواند هزینه بالایی را به دنبال داشته باشد. به علاوه با بالا رفتن سایز رینگ، معمولاً یافتن تایر مناسب برای آن مشکل تر می شود و قیمت هم افزایش پیدا می کند. ساخت این تایرها در اصول کلی تفاوتی با تایرهای سایز کوچک تر ندارد و قیمت بالاتر آن ها دلیل بر بهتر بودنشان نیست. آنچه این تایرها را گران قیمت تر از تایرهایی با سایز معمولی می کند، تعداد کمتر خریداران آن ها است و به همین دلیل شرکت های تولیدکننده این تایرها نیز هزینه های تولید را بر روی تعداد اندک تولید سرشکن می کنند که در نهایت حاصل آن تایرهایی گران قیمت تر است. به علاوه این تایرها به دلیل اندازه غیرمعمول، معمولاً تولیدکنندگان اندکی دارند و در زمان خرید، دست خریدار برای انتخاب در میان برندهای معتبر چندان باز نیست.

آن ها دلیل بر بهتر بودنشان نیست بلکه مسأله به تعدیل بر کاهش راحتی سرنشینان از دیگر مشکلاتی است که به دنبال تغییر در ابعاد رینگ و تایر رخ می دهد. رینگ های بزرگ تر معمولاً با تایرهای دیواره کوتاه همراه می شوند و دقیقاً همین موضوع است که راحتی سرنشینان را از میان می برد. تایرهای دیواره کوتاه توان جذب ضربات کمتری نسبت به تایرهایی با دیواره معمولی دارند و به همین دلیل بخش عمده ای از ضربات مسیر به سیستم تعلیق و از آنجا به اتاق خودرو منتقل می شود. به این ترتیب نه تنها سطح آسایش سرنشینان کم می شود، بلکه سیستم تعلیق خودرو نیز تحت فشار قرار می گیرد که لزوم تعمیرات دوره ای سریع تر را به دنبال دارد ضمن آنکه اتاق خودرو زودتر به صدا می افتد. رینگ هایی با قطر بیشتر (به جز انواع منیزیمی و اخیراً فیبرکربن که بسیار گران قیمت هستند) معمولاً سنگین تر از رینگ های عادی بوده و این مسأله نیز باعث کاهش توان سیستم تعلیق می شود. تمام وزن خودرو بر روی سیستم تعلیق قرار داد اما در این بین وزن رینگ و تایرها بر «روی» سیستم تعلیق نیست بلکه از آن «آویزان» شده است و به همین دلیل با بالا رفتن این وزن، توانایی سیستم تعلیق در نگه داشتن درست خودرو بر روی زمین کمتر می شود.شتابگیری خودرو نیز با استفاده از رینگ های بزرگ تر و سنگین تر تحت تأثیر منفی قرار می گیرد و به این ترتیب خودروهای با رینگ های بزرگ تر (و سنگین تر) شتاب گیری کندتری نسبت به خودرویی با رینگ های استاندارد دارند. مصرف سوخت نیز دیگر پارامتری است که استفاده از تایرهای بزرگ تر بر آن تأثیر منفی دارد. به نظر می رسد باید در تصمیم خود برای خرید یک ست رینگ و تایر بزرگ تجدیدنظر کنید اما این ها هنوز تمام مشکلات نیست. با استفاده از تایرهای پهن تر، فرمان خودرو سفت تر می شود که به دلیل اصطکاک بیشتر تایر با زمین، امری طبیعی است. شاید به نظر برسد در فرمان هایی با نیروی کمکی (هیدرولیک و یا برقی) بتوان از این مسأله صرف نظر کرد اما واقعیت آن است که حتی در این خودروها هم لزوم اعمال نیروی اضافه بر روی فرمان حس می شود ضمن آنکه این کار به معنی فشار بیشتر به سیستم فرمان و نیاز به تعمیرات دوره ای بیشتر است. علاوه بر این ها برگشت فرمان در این خودروها به سرعت خودروهای استاندارد نیست. تغییر در ابعاد رینگ و تایر در صورتی که قطر کلی را از حالت استاندارد خارج کند موجب اختلال در عملکرد نشانگر سرعت می شود چرا که در این زمان با هر بار چرخیدن چرخ، مسافت بیشتری طی می شود در حالی که این تعداد دوران چرخ را شمارش می کنند و با در نظر گرفتن قطر استاندارد، عدد مربوط به سرعت را نشان می دهد.

پا گنده ها در آزمون عملی

نشریه معتبر Car and Driver آمریکا، برای بررسی عملی تأثیر استفاده از رینگ های بزرگ تر و تایرهای عریض تر، آزمونی عملی را ترتیب داد که نتایج آن می تواند در تصمیم بسیاری از خریداران خودرو در تغییر سایز رینگ و تایر نقش داشته باشد.برای این منظور یک دستگاه فولکس واگن گلف 2010 با موتور 2.5 لیتری و گیربکس اتوماتیک انتخاب شد. رینگ استاندارد این خودرو 15 اینچی با تایرهای 195 است اما برای بررسی تأثیر تغییر در سایز رینگ و تایر، از رینگ های 16، 17، 18 و 19 اینچی بر روی آن استفاده و با هر رینگ، در آزمون های مختلفی شرکت کرد.

جزییات نتایج به دست آمده نشان می دهد:

- با تغییر در سایز تایرها، شتاب خودرو کاهش پیدا می کند به گونه ای که با تایرهای 19 اینچی، شتاب سه دهم ثانیه کندتر از تایرهای 15 اینچی است.
- زمان طی مسافت یک چهارم مایل نیز با رینگ های بزرگ تر، اندکی بیشتر است.
- مسافت لازم برای توقف خودرو به میزان اندکی با افزایش سایز رینگ و استفاده از تایرهای پهن تر کم می شود. در این زمینه باید در نظر داشت وزن رینگ و تایرها با افزایش سایز، بیشتر شده است.
- مصرف سوخت خودرو با افزایش سایز رینگ بالاتر رفته است.
- شتاب جانبی خودرو با استفاده از رینگ های بزرگتر به میزان 0.05g بهبود یافته است.
- برای یکسانی در نتایج، تمامی تایرها از یک شرکت تأمین شده است و رینگ ها نیز (غیر از نمونه 15 اینچی که استاندارد بود) از یک تولیدکننده خریداری شده بود.

جمع بندی

با در نظر گرفتن تمام پارامترها خریدار باید دست به انتخاب دشواری بزند چرا که از یک سو زیبایی خودرو و البته توانایی بهتر در پیچیدن، در مقابل انبوه مشکلات و هزینه های افزایش سایز تایر قرار می گیرد.به عنوان یک جمع بندی، شاید بتوان افزایش یک سایز به تایر را با وجود مشکلات، قابل قبول ارزیابی کرد اما در مجموع برای بسیاری از خودروهای تولید داخل، تغییر بیش از یک سایز در ابعاد رینگ و تایر، تنها مشکلات مالک را افزایش می دهد و به همین دلیل توصیه می شود خودرو را از حالت استاندارد خارج نکنید.