به گزارش مازند اصناف؛ به نقل از ایرنا- از زمانیکه بیماری کووید ۱۹ شیوع پیدا کرد همواره تاکید کارشناسان و مسوولان حوزه بهداشت و درمان بر عدم حضور در مناطق شلوغ همچون بازارها است اما این مساله امروز که شاهد فروکش کردن ویروس کرونا در همه کشور به ویژه مازندران هستیم و برای از بین بردن کامل این بیماری علاوه بر واکسیناسیون رعایت کامل پروتکل های بهداشتی نیز  ضروری است ، اما سنتی بودن بافت بازارهای استان و مغازه هایی که در آنها قرار دارند، خطر پذیری ابتلا به کرونا در پستویِ بازارهای قدیمی استان را دوچندان کرده است.

نداشتن سیستم  تهویه  هوا ، معابر تنگ و باریک به همراه حضور جمعیتی فراتر از ظرفیت این بازارها را می توان واضح ترین ویژگی شرایط ساخت بازارهای قدیمی نام برد ،ویژگی هایی که با مقرات رعایت پروتکل های بهداشتی کرونایی فاصله دارد و کارشناسان و مسوولان حوزه صنوف و بهداشت آن را به عنوان یکی از دغدغه های خود ذکر می کنند . 

مازندران دارای انواع مختلف بازارهای داد و ستد است  که از جمله روز بازارهایی که هر روز در مناطق مشخصی از شهرها فروشندگان با پهن کردن بساط محصولات و کالاهای خود را عرضه و به فروش می رسانند تا بازارهای قدیمی مسقف که غالبا در هسته مرکزی شهرها قرار دارند و در این بازارها نیز محدودیتی در ارائه کالاها وجود ندارد ،  یعنی انواع مایحتاج از شیر مرغ تا جان آدمیزاد در این بازار ها عرضه می شود . این بازارها غالبا قدمت زیادی دارند و براساس نوع معماری و امکانات آن زمان ساخته شده اند که بیشتر آنها بخاطر همین قدیمی بودن فاقد امکانات امروزی است. 

البته قدیمی بودن این بازارها در شرایط عادی خللی در فعالیت های آنها ایجاد نمی کند اما وقتی پایِ شرایط خاص به میان می آید این مسائل رخ نمایی می کنند به طور مثال از ابتدای همه گیری کرونا همواره بر استفاده از تهویه در محیط های شلوغ تاکید شده است اما این مورد در بازارهای قدیمی مازندران بدلایلی که در بالا ذکر شد نمی تواند محقق شود .

حال که برای بازگشت به زندگی عادی واکسیناسیون کرونایی در دستور کار مسوولان قرار گرفته است و بخشی از جامعه آن را پذیرفته و انجام داده اند برای اینکه بتوانیم زندگی پساکرونایی فارغ از خطرات آن را پیش رو داشته باشیم ضرورت دارد نکات کلیدی که همواره تاکید می شود ،توجه بیشتری داشته باشیم .

بنا به اعلام اصناف استان مازندران ، ۱۶۸ هزار واحد صنفی در این استان فعالیت هستندکه ۲۵ درصد از آنها در فضای بازارهای سنتی و قدیمی قرار دارند و مشمول وضعیت نامناسب زیر ساختی ذکر شده اند. 

رونق کرونا در بازارهای مازندران 

خبرنگار ایرنا به تعدادی از این بازارهای قدیمی مازندران سرزده است چهارشنبه بازار که در هسته مرکزی شهر قائمشهر و در جوار میدان طالقانی قرار دارد بازاری که ورودی آن را مغازه های ماهی فروشان به خود اختصاص داده اند و بساطشان را روی تخته هایی پهن کرده اند. از این محل که عبور کنیم به قسمت اصلی بازار می رسیم آنجایی که مغازه های میوه و سبزی فروشان در آن قرار دارد. این قسمت از بازار همیشه شلوغ است که برای ورود به این قسمت از بازار باید از یک معبر کوچک و باریک که محصور چند مغازه است عبور کنید تا بتوانید به قسمتی که می خواهید بروید .

معبری که شاید دو سه نفر به زور بتوانند از آن عبور کنند اما با توجه به اینکه این بازار جزو بازارهای اصلی قائمشهر به شمار می رود و همیشه شلوغ است برای عبور از این معبر باید در فاصله اندک و نزدیک بهم باشید تا بتوانید این معبر را رد کنید . 

رد شدن از این معبر شلوغ و تنگ به گونه ای است که گاهی نفس های عابران را حس می کنید و تا به این اندازه افراد به شما نزدیک هستند اما چاره ای نیست چون همین معبر تنها راه ورودی به بخش اصلی بازار از مسیر خیابان آیت الله صالحی مازندرانی است .

قسمت اصلی بازار هم شرایطی بهتر از قسمت قبلی ندارد اینجا هم مغازه های متعدد در چند ردیف در کنار هم قرار دارند اما مسیر پیمودن آن نیز باریک است یعنی اینکه اینجا هم برای اینکه بتوانی میوه و سبزی بخرید مجبورید که دوش به دوش افراد با فاصله اندک قرار بگیرید یعنی خبری از فاصله گذاری اجتماعی نیست .

بازاری با حجم بالای مشتریانی که روزانه در این محدوده حضور دارند و به خرید کالاهای مورد نیاز خود می پردازند و البته شرایط همیشه در این بازار بدین شکل است .

زهرا اسماعیلی بانوی جوانی که به همراه فرزندش در این بازار مشغول به خرید میوه است ، هرچند او و دخترش ماسک به صورت زده اند ولی او نیز از حضور پرتعداد افراد در محیط کوچک و بسته این بازار نگران است .

وی به خبرنگار ایرنا گفت : برغم اینکه توصیه می شود که افراد از حضور در مکان های شلوغ بپرهیزند اما چهارشنبه بازار قائمشهر همواره شلوغ است و برای خرید کردن از این بازار باید خطرات کرونایی زیادی را سپری کرد  گذشتن از معبر تنگ ابتدای بازار گرفته تا خود بخش اصلی بازار که پُر از جمعیت که گاهی وقتها این محیط گنجایش حضور این تعداد آدم را ندارد .

این بانو که هنگام صحبت کردن سعی می کرد تا فاصله خودش را با دیگر افراد حاضر در بازار رعایت کند افزود : می بینید هر چقدر هم بخواهیم در این محیط فاصله را رعایت کنیم امکان ندارد چون این بازار شلوغ و فضای آن نیز محدود است یعنی به نوعی خطر ابتلا به کرونا را پذیرفته ایم. 

وی در پاسخ به این سوال که چرا این بازار را برای خریدهای هفتگی و یا روزانه خود انتخاب کرده است ؟ گفت : به هر حال بعد از مدت های طولانی در خانه ماندن یعنی به نوعی حبس و قرنطینه شدن انسان نیاز دارد تا به یک بهانه ای بیرون بیاید حالا برای من به عنوان یک زن خانه دار شاید بهترین بهانه خرید کردن از بازار باشد آنهم چهارشنبه بازار که سبک و سیاق قدیمی آن برایم جذابیت دارد .

خانم اسماعیلی که امروز این حجم جمعیت را در بازار دیده بود در انتهای گفت و گویش  اظهار داشت که بهتر است گزینه های دیگری را برای خروج از قرنطینه خانگی انتخاب کنم مثلا رفتن به روز بازارهایی را به عنوان مکانی امن برای خریدهای روزانه ام انتخام می کنم که در فضای باز و گسترده برپا می شود.

علی دیگرشهروند قائمشهری که برای خرید لباس به چهارشنبه بازار مراجعه کرد ،گفت : این بازار از جمله مراکز تجاری قدیمی شهر است که مغازه های کوچک با حداقل امکانات در این فضا قرار دارند.

وی در توصیف وضعیت واحدهای تجاری  چهارشنبه بازار افزود :  کوچک و بدون تهویه بودن این مغازه ها به همراه حضور پرتعداد افراد زیاد در یک محیط بسته و کوچک باعث می شود علاوه بر اینکه فاصله گذاری اجتماعی رعایت نشود خطر انتشار ویروس کرونا نیز وجود داشته باشد .

این شهروند قائمشهری اظهار داشت : این وضعیت فضای مغازه های چهارشنبه بازار هم برای خریداران و هم فروشندگان مشکل زا و دغدغه زا است اما چون بازار اصلی شهر محسوب می شود بسیاری از افراد بناچار به این مکان مراجعه می کنند .

نرگسیه بازاری در هسته مرکزی شهر ساری و در نزدیکی میدان ساعت این شهر است ، بازاری که بخش های مختلف دارد و در آن محصولات متنوعی نیز عرضه می شود بخش های قدیمی تر آن که مغازه های کوچک و قدیمی در آن قرار دارد که علاوه بر فروش کالاهای مصرفی روزمره محلی برای عرضه و فروش کالاهایی نظیر کیف و کفش است.

شراره مفیدی ، بانوی ساروی که خرید هفتگی خود را از این بازار انجام می دهد ، گفت : مشکلی که بازار نرگسیه ساری و دیگر بازارهای مازندران با شکل و شمایل آن دارند این است که با توجه به تنوع عرضه کالاهای مصرفی روزانه ، تردد در آن زیاد است اما این تردد زیاد فراتر از ظرفیت آن است . به طوریکه ورودی های اینگونه بازارها غالبا تنگ و باریک و معبرهایی که در آن قرار دارند نیز چنین وضعیتی را دارند که برای تردد در آن با مشکل مواجه هستیم .

این بانوی خانه دار اضافه کرد : البته شهروندان سالها به این شرایط عادت کرده اند اما شرایط خاص همچون شرایط کرونایی این دغدغه ها را بیشتر می کند و کمتر در واحدهای تجاری این نوع بازارها خبری از رعایت نکات و پروتکل های بهداشتی و فاصله گذاری اجتماعی است .

قدیمی بودن ۲۵ درصد فضای صنوف مازندران

عضو هیات نمایندگان اصناف مازندران در اتاق اصناف ایران گفت : در اکثر شهرهای مازندران بویژه شهرهایی همچون ساری ، قائمشهر ، آمل و بابل که قدمت بیشتری دارند بازارهایی با سبک و سیاق قدیمی و معماری و امکانات چند دهه گذشته ساخته شده اند و همچنان از آنها استفاده می شود .  

عباس رمدانی افزود : با توجه به جمعیت اندک آن زمان غالبا این بازارها در فضایی محدود ساخته شده اند که کارایی محدود به آن دوره را داشته است و با رشد جمعیت این بازارها در هسته مرکزی شهرها نیز قرار دارند که به نقاطی پررفت و آمد مبدل شده اند .

وی ادامه داد : شلوغی این نوع بازارها در شرایط عادی تنها به مشکل در تردد افراد خلاصه می شود اما در شرایط خاص کرونایی فعلی این مساله حادتر می شود چرا که عملا در این فضاها فاصله اجتماعی رعایت نمی شود .

این فعال حوزه صنوف مازندران گفت : همچنین صنوف موجود در این بازارها از امکانات و زیر ساخت های ابتدایی برخوردار نیستند و تنها به یک اتاق چند متری خلاصه می شوند . 

وی با اشاره به فعالیت ۱۶۸ هزار صنوف در مازندران افزود : ۲۵ درصد این واحدهای صنفی متعلق به این نوع بازارها هستند و در فضای محدود و قدیمی مشغول به کارند که غالبا در زمینه پوشاک ، کیف و کفش فعالیت دارند .

رمدانی ادامه داد : اکثر این بخش قدیمی در پیشانی بازار شهرهای مازندران قرار دارند و به همین دلیل افراد برای ورود به دیگر بخش های بازار نیاز دارند تا از این معابر باریک عبور کنند که در شرایط فعلی کرونایی آسیب زا است. 

وی گفت : مجتمع های تجاری تازه تاسیس که با اخذ پایان کار از شهرداری ها ملزم به رعایت نکات ساخت و سازند در این زمینه مشکلی ندارند و زیر ساخت های مورد نیاز در آنها تعبیه شده است اما برای صنوف مستقر در بازارهای سنتی این مشکل باقی مانده است . 

به گفته رمدانی با توجه به موضوع بازگشت زندگی به روال عادی می بایست شهرداری ها در این زمینه وارد عمل بشوند همانطور که برای حوادثی نظیر آتش سوزی اقدامات و اعتباراتی در نظر گرفته می شود نیاز است تا در این زمینه نیز شهرداری ها اقداماتی را انجام بدهند که از آن جمله تعریض معابر و یا ایجاد راههای دسترسی بیشتر به مسیر این بازارها است . 

امکانات ضعیف اصناف در مقابل ویروس کرونا

مجموعه سلامت محیط کار معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی به عنوان متولی نظارت و بازرسی از اماکن عمومی از جمله بازارها و اصناف به شمار می رود که با در اختیار داشتن کارشناسان بهداشت محیط بازرسی و نظارت از این اماکن را انجام می دهند .

با همه گیری بیماری کووید ۱۹ بازرسان بهداشت محیط به نقاط هدف بازرسی های خود در نقاط مختلف سرکشی می کنند که علاوه بر گوشزد کردن رعایت نکات بهداشتی لازم در این ایام در صورت تخطی از انجام این کار تذکر و در مراحل بعدی پلمب را اجرا می کنند .

بازدید از بازارها از جمله مکان های مورد هدف کارشناسان بهداشت محیط مازندران است که برای رعایت نکاتی همچون استفاده از ماسک ، رعایت فاصله اجتماعی و یا اعمال سیستم تهویه توصیه های لازم به آنها داده می شود .

مدیر سلامت محیط کار معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مازندران گفت : ۶۰۰ بازرس کارشناس محیط از اماکن مختلف عمومی ، تجاری و آموزشی به صورت مرتب و روزانه بازدید می کنند تا نکات بهداشتی لازم رعایت بشود .

محمد حسن ابدی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود : البته این بازدیدها تنها به زمان کرونایی خلاصه نمی شود و در ایام معمول نیز این رویه انجام می شود اما در ایام کرونایی این وضعیت تفاوتی که دارد مواردی که می بایست رعایت بشود تغییر کرده است .

وی ادامه داد : یعنی اینکه تا پیش از بروز بیماری کووید ۱۹ نکات بهداشتی نظیر نظافت محیط و نظافت فرد ارائه دهنده خدمات بیشتر مورد نظر بود اما در این ایام کرونایی استفاده از ماسک توسط فرد ارائه دهنده خدمات در واحد صنفی و رعایت فاصله اجتماعی در محیط های باز و بسته و همچنین استفاده از تهویه مورد نظر می باشد . 

به گفته این کارشناس بهداشت محیط کار در این مدت حدود ۲ سال از شیوع بیماری رعایت نکاتی همچون زدن ماسک از سوی اصناف و بازاریان همواره در نوسان بود و در برهه های زمانی مختلف رعایت این امر بین ۴۰ تا ۸۰ درصد بود .

وی گفت: همچنین در خصوص رعایت فاصله اجتماعی مورد نظر بهداشت کمتر شاهد رعایت این پروتکل بهداشتی از سوی مردم و نیز اصناف هستیم و حتی در کمترین حالت قرار دارد و کمتر از ۴۰ درصد این بخش از پروتکل کرونایی رعایت می شود .

ابدی بکارگیری سیستم تهویه هوا را به عنوان یکی از نکات مهم پروتکل های بهداشتی کرونایی نام برد و افزود : غالب واحدهای تجاری و صنفی فاقد این تجهیزات و زیر ساخت هستند و کمتر واحد صنفی است که از چنین امکاناتی برخوردارند. 

وی ادامه داد : با توجه به شرایط زیر ساختی موجود در واحدهای صنفی سعی کردیم تا آنها را مجاب کنیم حداقل های بهداشتی در این زمینه را رعایت کنند یعنی اینکه با باز کردن چند پنجره در مسیرهای مختلف این مساله را پوشش بدهند.

به گفته مدیر سلامت محیط کار علوم پزشکی مازندران با توجه به قدیمی بودن اکثر واحدهای صنفی و تجاری استان خبری از ایجاد این زیر ساخت های مورد نیاز نیست و آنها نیز هیچگاه الزامی برای ایجاد چنین فضایی ندیده اند .

وی گفت : البته این شرایط در مواقع عادی مشکلی در سلامت افراد جامعه ایجاد نمی کند اما در شرایط فعلی خطر شیوع کرونا مواجه هستیم رعایت این نکات جز ضروریات اولیه به شمار می رود که باید مورد نظر قرار بگیرد .

ابدی نبود ضمانت قانونی در اجرای پروتکل های بهداشتی از سوی اصناف را به عنوان اصلی ترین عامل در رفتار با افراد خاطی دانست و افزود : با تذکر و پلمب چند روزه واحد صنفی نمی توان این واحدها را مجاب کرد که برای تامین زیرساخت های لازم و نیز رعایت نکات بهداشتی لازم اقدام کنند.  

وی با اشاره به تصمیم دولت مبنی بر بازگشایی تدریجی همه بخش های مختلف از جمله آموزشی و تجاری گفت : با این بازگشایی زندگی به روال قبل از کرونا بر می گردد و با توجه به اینکه این ویروس همچنان در جامعه وجود دارد از نظر کارشناسان بهداشت و پزشکی تنها راه برای مقابله با آن و برگشت به زندگی عادی رعایت پروتکل های بهداشتی است.

ابدی اظهار داشت : در شرایط کنونی که محدودیت های کرونایی برداشته شده است و زندگی به روال قبلی بازگشته است  باید در رعایت نکات و پروتکل های بهداشتی حداکثر دقت نظر را داشته باشیم که یکی از این موارد عدم حضور در مکان های پرجمعیت از جمله بازارها است.

وی ابراز امیدواری کرد که مردم مازندران با رعایت این نکات بهداشتی ایمنی و سلامت خود و اعضای خانواده خود را تضمین کنند .

در حال حاضر بنا به آمارهای دو دانشگاه علوم پزشکی مازندران و بابل ۳۷۶ بیمار مبتلا به کرونا در بیمارستان‌های مازندران بستری هستند که ۷۳ نفر از آن‌ها در بخش مراقبت‌های ویژه تحت مراقبت قرار دارند.