به گزارش مازند اصناف؛  این روزها نمودار شاخص‌های مختلف اقتصادی کشور مانند لرزه نگاری است که در شرایط زلزله چند ریشتری قرار گرفته و پایانی هم بر لرزه‌ها نیست. شاید واژه «اقتصاد رها» را بتوان با اندکی اغماض بر وضعیت کنونی بازار ایران گذاشت. بر دلاری که الان و چند دقیقه بعد قیمت متفاوتی دارد و ساعت دو نیمه شب بالا و پایین می‌شود. بر مرغی و تخم مرغی که با هم بر سر افزایش قیمت مسابقه گذاشته‌اند و بر خیاری که تلاش می‌کند خودش را به موز برساند.

مدافعان دولت و برخی افراد «رها کردن بازار» و آشوب بازار به وجود آمده را این گونه توجیه می‌کنند که این یک مکتب و نظریه اقتصادی است که معتقد است باید بازار را سپرد به میزان عرضه و تقاضا و بدون وضع قوانین حکومتی رها کرد تا خود به ثبات برسد.

این افراد معتقدند میزان عرضه و تقاضا خود موجب می‌شود مناسب‌ترین قیمت‌ها بر کالاها وضع شده و بازار به ثبات اقتصادی رسیده و قیمت‌ها واقعی شوند. نظریه‌ای که این افراد بدان استناد می‌کنند نظریه «اقتصاد آزاد» است که مکتب شیکاگو نیز نامیده می‌شود. بر آن شدیم تا طی چند گزارش به کمک یکی از پژوهشگران مکاتب و نظریه‌های مختلف اقتصادی که خود نیز در زمینه اقتصاد اسلامی مدرک دکترای خود را اخذ کرده است این مکتب و کارآمدی آن را معرفی کرده و ببینیم آیا سرانجام این مکتب می‌تواند اقتصاد ایران را به سرمنزل مقصود برساند یا نه و اصلاً در سایر کشورها و نظام‌ها چه امتحانی پس داده است.

«جان دِ زگپ» اقتصاددان فرانسوی در گفتگو با صاحب نیوز در مورد «مکتب شیکاگو» اظهار کرد: یکی از رهبران این مکتب را میلتون فریدمن عنوان می‌کند. فریدمن اقتصاددان معاصر و برنده جایزه نوبل در سال ۱۹۷۶ است که با سخنرانی‌های متفاوت خود در کشورهای مختلف که با مضمون آزاد گذاشتن اقتصاد کشورها و برداشتن قوانین از بازارها معروف و به عبارت بهتر جنجالی شد.

زگپ عنوان می‌کند مکتب بازار آزاد صرفاً یک نظریه اقتصادی نبوده و دارای شاخه‌های مختلفی است و می‌توان آن را یک فلسفه خواند.

اقتصاددان فرانسوی الاصل در مورد مکتب شیکاگو تصریح می‌کند: به طور کلی این مکتب قائل به اداره جامعه به وسیله بازار بوده و می‌گوید بازار بهترین ابزار مدیریتی برای توزیع منابع در جامعه است و دیدگاه آن بر این اساس شکل گرفته است که می‌شود قلمرو بازار را گسترش داد به مواردی که به طور معمول از آن‌ها مفهوم بازار برداشت نمی‌شود مانند آموزش، دفاع و قضاوت.

وی گفت: این مکتب در موضوع اقتصادی به طور اولی معتقد است اطلاعاتی که در بازار در مورد عرضه، تقاضا، خدمات، کالا، نیازهای بازار و غیره رد و بدل می‌شود بالاتر و دقیق‌تر از اطلاعاتی است که در اختیار دولت و یا هر ارگان دیگری است.

زگپ افزود: در تعریف مکتب شیکاگو بازار نهادی مرکزی است که دارای اطلاعات بسیار دقیق راجع به عرضه و تقاضای کالاهایی که رد و بدل می‌شود است و می‌گوید بازار بهترین دقیقترین و عادل‌ترین تحلیلگر، گردآورنده اطلاعات و تصمیم‌گیرنده است.

اکنون تصور کنید افراد تصمیم گیرنده برای اقتصاد کشور معتقد به این روش اداره بازار باشند. طبق این نظریه بازار را رها می‌کنند و همه قوانین و مقررات و قید و بندها را برمی‌دارند تا عرضه و تقاضا خود به خود قیمت اجناس را تعیین کند. تصمیمی که نتیجه آن خیلی دور از ذهن نخواهد بود.

یعنی دولت و کشورهای مختلف هیچ ممانعتی برای تغییر قیمت‌ها که معمولاً این تغییر قیمت به صورت افزایش قیمت‌ها است ایجاد نکنند و اجازه دهند این افزایش قیمت آن قدر بالا برود که به دلیل عدم تقاضای کالا متوقف شود و به زعم طرفداران این نظریه به ثبات برسد.

این معنی و مفهوم «بازار آزاد» است که برگرفته از مکتب شیکاگو می‌باشد. در گزارش‌ها بعدی ابعاد دیگر و نتیجه حاکم کردن این نظریه در اقتصاد کشور را بررسی، تحلیل و ارائه خواهیم کرد./صاحب نیوز

انتهای پیام/