به گزارش مازند اصناف؛ میزان واردات خوراک دام در سال ۹۸ نزدیک به ۳/۶ میلیارد دلار است که معادل ریالی آن با احتساب ارز دولتی سال گذشته ( ۳۷۰۰) بیش از ۱۳ هزار میلیارد تومان است. در کنار این موضوع، انحصار در واردات نهادههای دامی ازجمله مسائل مهمی است که در چند وقت گذشته حساسیتهایی را به وجود آورده است. طبق گزارشهای گمرک جمهوری اسلامی ایران واردات نهادههای دامی از لحاظ وزنی و ارزش دلاری رتبه نخست محصولات وارداتی کشور را به خود اختصاص دادهاند. موضوعی که به اعتقاد بسیاری از کارشناسان علوم کشاورزی، تهدید جدی برای امنیت غذایی کشور محسوب میشود.
در کنار موارد مطرحشده، انحصار در واردات نهادههای دامی از جمله مسائل مهمی است که در چند وقت گذشته حساسیتهایی را به وجود آورده است. در همین راستا، سعید سلطانی سروستانی، مدیرعامل اتحادیه مرکزی دامداران گفت: «تعدادی افراد خاص ۸۰ درصد نهاده کشور را با ارز دولتی وارد میکنند و آن را در بازار آزاد با قیمتهای گزاف میفروشند. این افراد محمولهها را به استانها ارسال میکنند و آنها یک فاکتور با محاسبه نرخ مصوب صادر میکنند و بقیه پول را به حساب شخصی آنها واریز میکنند».
سلطانی با تأکید براینکه نهادها به ارز دولتی به دست اتحادیهای که نمایندگان دامداران است، نمیرسد، گفت: «قیمتها در بازار چندین برابر است. مثلاً کنجاله با ارز دولتی که باید به قیمت ۲۴۵۰ تومان به فروش برود به قیمت ۷۸۰۰ تومان فروخته میشود». وی در بخش دیگری از صبحتهای خود با انتقاد از اقدامات افراد خاص گفت: «اینها تنها واردکنندگان نهاده نیستند، بلکه در انحصار واردات کره هم نقش دارند. یعنی همواره به دنبال ارز ۴۲۰۰ تومانی هستند که برای آنها سودآور است».
مدیرعامل اتحادیه مرکزی دامداران خاطرنشان کرد: «متأسفانه دامدارانی که خوراک دام را از این افراد به قیمت چند برابر خریداری میکنند، نمیتوانند آنها را لو بدهند، به خاطر اینکه دامهایشان گرسنه میماند».
سلطانی با بیان اینکه دستگاههای نظارتی در نظارت اهمال میکنند، گفت: «کافی است دستگاههای نظارتی بررسی کنند که ارز ۴۲۰۰ تومانی آقایان خاص در چند روز داده میشود و شرکتهای دیگر واردکننده را چگونه ارز میدهند».
سلطانی در ادامه گفت: «متأسفانه واردات در دستان چند فرد خاص است و بقیه را آن قدر میدوانند و ارز نمیدهند تا از چرخه خارج شوند به عنوان مثال من خودم کارخانه تولید خوراک دام دارم و پروانه هم دارم، اما زمانی که تقاضای ارز برای واردات میکنم، واقعاً نمیدهند. شرایط را سخت میگیرند اما آقایان خاص بلافاصله ارز میگیرند».
گفتنی است ازجمله مهمترین اقدامات جهت ساماندهی بازار و واردات نهادی دامی، افزایش و تنوع مبادی وارداتی و همچنین تنوع مباشران خرید و تامین خوراک دام و طیور است. در صورت تحقق هدف مذکور، تخصیص ارز برای تامین خوراک دام نیز شکل عادلانهتری به خود خواهد گرفت و دیگر شاهد انحصار در تخصیص ارز به افراد خاص نخواهیم بود.
با توجه به نوسانات قیمتی نهادههای دامی و به دنبال آن محصولات مصرفی وابسته به آن و همچنین وابستگی ۸۰ درصدی به خارج برای تهیه خوراک دام میتوان نتیجه گرفت مدل فعلی مدیریت بازار نهادههای دامی ناکارآمد و نیازمند اصلاح است. برنامه ریزی برای رسیدن به خودکفایی نسبی در تامین خوراک دام و طیور کشور، شکستن انحصار واردات نهادههای دامی، ورود مستقیم کشاورزان و تولیدکنندگان به بازار نهادههای دامی و غیره از جمله راهکارهای پیشنهادی برای بهبود وضیعت فعلی است.