به گزارش مازند اصناف؛ عرضه کالاهای مورد نیاز مردم از گذشته‌های دور تاکنون توسط دکه‌ها، بقالی‌ها، خواربار فروشی‌ها، سوپر مارکتی‌ها یا اگر بخواهیم به صورت عامیانه بیان کنیم، مغازه‌ها صورت گرفته و مشتری با مراجعه به نزدیک‌ترین سوپری محل زندگی اقدام به خرید محصول مورد تقاضای خود می‌کند.

این در حالیست که در هر کوی و محله یک یا چندین بقالی وجود دارد و چنانچه کالای مورد نیاز مشتری در یکی از آنها موجود نباشد در مغازه بعدی یافت می‌شود و قیمت‌های فروش عموما خیلی تفاوت ندارند.

در شهرستان‌های کوچک و بافت‌های سنتی سوپر مارکتی‌ها به طور مستقل صاحب کار و درآمد بوده و به علت آشنایی با ساکنان محله از رسوماتی چون فروش در قبال دریافت ودیعه و فروش به صورت نسیه پیروی می‌کنند.

در حال حاضر شاهد افزایش روز به روز تعداد هایپرها و فروشگاه‌های تخفیفی زنحیره‌ای هستیم، این در حالیست که از چندین سال پیش تاکنون در مرکز استان مازندران تنها شاهد حضور دو برند معروف از فروشگاه‌های زنجیره‌ای چون رفاه و اتکا بودیم.

رفته رفته به تعداد فروشگاه‌های زنجیره‌ای افزوده شد تا جایی که فروشگاه‌های تخفیفی زنجیره‌ای جانبو در استان مازندران در شهرهای آمل، بابل، ایزدشهر، بابلسر، بهشهر، چالوس، رویان، قائم‌شهر، محمودآباد، نکا، نوشهر، چمستان، نور و ساری حدود 40 شعبه دارد که بیشترین تعداد شعبه از  آن در شهر ساری افتتاح شده که حدود 14 شعبه است.

فروشگاه سون یا هفت با افتتاح بیش از ۸ شعبه در رامسر، عباس آباد، تنکابن و فریدونکنار در حال عرضه محصولات است.

فروشگاه کوروش افق در شهرهای؛ بابلسر، ساری، بابل، آمل، قائم‌شهر، امیرکلا، محمودآباد، نور، بهشهر، چالوس، نوشهر جویبار، فریدونکنار، نکا، رامسر، سرخرود، نشتارود، هادی‌شهر و رویان با بیش از ۶۵ شعبه در حال فعالیت است، فروشگاه رفاه با بیش از ۱۸ شعبه مشغول به کار است و فروشگاه‌های دیگری از قبیل اوشانک نیز در حال ارتقای فعالیت خود هستند.

* نظارت سازمان صمت بر پروسه فروش محصولات فروشگاه‌های زنجیره‌ای

ابراهیم یعقوبی معاون امور بازرگانی سازمان صنعت معدن و تجارت استان مازندران در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری فارس در این زمینه اظهار کرد:  حدود ۸ برند از فروشگاه های زنجیره‌ای در سطح استان مازندران در مجموع بیش از صد شعبه دارند.

وی افزود: این فروشگاه،های زنجیره ای دارای مجوز از  اتحادیه کشوری بوده و  با اماکن و نیروی انتظامی هماهنگ هستند.

یعقوبی با اشاره به اینکه وظیفه ما نظارت بر عملکرد این فروشگاه‌ها همانند سایر مراکز عرضه کننده است، گفت: کنترل بر قیمت و خدمات رسانی  و سایر موضوعات صنفی بر عهده ماست.

*فروشگاه‌های زنجیره‌ای حیات خلوت ندارند

این مسؤول خاطرنشان کرد: مکانیزم فروش این فروشگاه‌ها  نرم‌افزاری بوده و فروش محصولات به صورت خرد و عمده انجام می‌شود و این موضوع بدین معنا نیست که ما نظارت نداشته باشیم و فروشگاه‌ها حیاط خلوت داشته باشند بلکه بازرسی ازطریق اتاق اصناف و سازمان صمت صورت می‌گیرد.

وی تصریح کرد: با افزایش تعداد فروشگاه‌های بزرگ زنجیره‌ای طبیعی است که واحدهای خرد رفته رفته از بین می‌روند و به صورت گروهی در یک واحد مشغول به کار می‌شوند، هنگامی که یک واحد صنفی بزرگ به وجود می‌آید به جای اینکه تعداد زیادی از افراد به تنهایی یک مرکز فروش را اداره کنند،  عده بیشتری در یک فضای بزرگتر فعالیت می‌کنند، در این حالت میزان فروش ببشتر شده و صاحبان مراکز خرد هم  می‌توانند شرکت تعاونی تشکیل بدهند، لوازم خانگی زنجیره‌ای خانه و  کاشانه یکی از این شرکت‌های زنجیره‌ای است.

*کم‌هزینه بودن نظام توزیع در فروشگاه‌های زنجیره‌ای

یعقوبی ادامه داد: در فروشگاه‌های زنجیره‌ای نظام توزیع در حوزه‌های مختلف کم هزینه‌تر است. قیمت کالاها بستگی به نوع کالا متفاوت است نمی‌توان گفت که قیمت عرضه کالاها در این فروشگاه‌ها پایین‌تر از سوپر مارکتی‌هاست ولی چون برخی از این فروشگاه‌ها تولید کننده محصول خاصی هستند در نتیجه قیمت تمام شده همان کالا نسبت به سایر مراکز فروش پایین‌تر است.

* افتتاح فروشگاه‌های زنجیره ای منجر به رکود واحدهای صنفی است

مجتبی پیرزاده رئیس اتاق اصناف ساری با اشاره به اینکه مجوز فروشگاه‌های زنجیره‌ای از تهران صادر می‌شود، گفت: در هر منطقه‌ که این فروشگاه‌ها افتتاح بشوند، خواربارفراشی‌ها و سوپر مارکتی‌ها به رکود اقتصادی برمی‌خورند، تا جایی که خرج مغازه خود را نمی‌توانند دربیاورند و به اجبار واحد صنفی خود را تعطیل می‌کنند.

وی افزود: یک فروشگاه زنجیره‌ای با ۵ پرسنل ایجاد اشتغال می‌کند و منجر به تعطیلی  ۵۰ واحد صنفی می‌شود که هر کدام از اینها در خانواده دو یا سه بیکار دارند که به مشکل بیکاری برخورده و وبال گردن دولت می‌شوند، بیکاری هم منجر به ایجاد بروز انواع ناهنجاری‌های اجتماعی می‌شود.

رئیس اتاق اصناف ساری خاطرنشان کرد: در کشورهای دیگر وجود فروشگاه‌های زنجیره‌ای یک ضرورت است، ولی در اوضاع فعلی اقتصادی مملکت ما حضور این فروشگاه‌ها صدمه‌ای به اشتغال واحدهای کوچک است، زمانی می‌توانیم از فعال بودن فروشگاه‌های بزرگ استقبال کنیم که دولت توانسته باشد ایجاد اشتغال کند و بیکار نداشته باشیم و افراد فروشنده در مغازه‌ها در کار تولید و اشتغال پایدار فعال باشند ولی متأسفانه در این شرایط این فروشگاه‌ها سم هستند.

* فروشگاه‌های زنجیره‌ای ضرورتی برای آینده در شرایط مطلوب هستند

وی با اشاره به اینکه وجود فروشگاه‌های زنجیره ای یک ضرورت برای آینده در شرایط مطلوب است، ادامه داد:  این در حالیست که اوضاع اقتصادی جامعه خوب باشد، در آن صورت حضورشان بسیار مفید بوده و در وقت مردم در پروسه خرید صرفه‌جویی شده و شرایط رقابت متعادل بوجود می‌آید، ولی متأسفانه کشور ما درگیر موجی از بیکاری است و  تعداد واحدهای صنفی چندین برابر استاندارد جهانی است، کسبه برای سرپا ماندن صورتشان را با سیلی سرخ نگه داشتند و هر کسبه دو شیفت کاری از صبح تا شب کار می‌کند تا چرخ زندگی را بگرداند.

پیرزاده با اعلام در حال حاضر اینکه تنها ۵ الی ۷ درصد از واحدهای صنفی کوچک موفق‌اند و مابقی گرفتارند، گفت: بیشترشان خرج و دخل‌شان با توجه به تورم و رکود اقتصادی جور درنمی‌آید، از یک طرف قیمت‌ها روز به روز در حال افزایش بوده و قدرت خرید مردم کمتر می‌شود و از طرفی دیگر بر مالیات‌ها افزوده می‌شود که همه صدمه‌ای به واحدهای صنفی است و باعث نابودی آنها خواهد شد.

* در حال حاضر وجود فروشگاه‌های زنجیره مشکلی است که با آن مواجه هستیم

این مسؤول تصریح کرد: وجود فروشگاه‌های زنجیره‌ای مشکلی است که در حال حاضر با آن مواجه هستیم و امیدواریم با درایت مسؤولان برطرف بشود، چرا که بسیاری از مغازه ها صدمه دیده و در حال تعطیلی هستند.

وی در پایان با اشاره به اینکه دلیل پایین بودن قیمت فروش محصولات در فروشگاه‌های زنجیره ای خرید به صورت عمده است، گفت:  به همین دلیل قیمت فروش محصولات‌شان درصدی کمتر از قیمت درج شده از روی محصول است، ارزان‌فروشی ضرورتی برای بقاست و در واقع باید تبدیل به فرهنگ شود و واحدهای صنفی با ارزان فروشی با هم رقابت می‌کنند.

* کسبه؛ نمی‌دانم ‌در این شغل خواهم ماند یا خیر؟

در ادامه خبرنگار فارس به سراغ کسبه‌ای رفت که سوپرمارکتش مابین دو شعبه از یک فروشگاه زنجیره‌ای (جانبو) قرار گرفته است، و از در مورد روند تغییر میزان فروش بعد از افتتاح این دو فروشگاه پرسید؛ او گفت: حدود یک سال پیش یک شعبه از فروشگاه زنجیره‌ای در نزدیکی مغازه‌ام افتتاح شد، از آن زمان تاکنون گویی عقل مردم در چشم‌شان است و چون فروشگاه به لحاظ ظاهری کاملا شیک و رنگ و لعاب خاص و جذب کننده‌ای دارد از تعدادی از مشتریانی که گاهی از سوپر من خرید می‌کردند کاسته شد.

وی افزود: علتش هم این است که خرید در این فروشگاه‌ها به صورت مکانیزه با حمل سبد مخصوص و در دسترس بودن همه اقلام مورد نیاز و غیره است، رفته رفته از طرف این فروشگاه سیاست تخفیفات آخر هفته‌ای اتخاذ شد که در آن روزبرخی کالاها با تخفیف استثنایی به فروش می‌رسد و این موضوع تعداد بیشتری ازمشتریان را جذب خود کرد، البته من مشتری‌های ثابت خودم را دارم ولی پس از گذشت چند ماه در طرف دیگر مغازه شعبه دیگری از همین فروشگاه افتتاح شد و این کار را برایم سخت‌تر کرد، هر محصولی که در شعبه قبل یافت نمی‌شد و امکان اینکه مشتری برای خرید به سوپرمارکتم مراجعه کند در شعبه دیگر این فروشگاه یافت می‌شود.

این کسبه تصریح کرد: قیمت تمام شده برخی از محصولات برای ما بیشتر و برای آنها کمتر است، منکر این نمی‌شوم که روزی رسان خداست ولی با این اوضاع تورم که قدرت خرید مردم کم شده مردم به سمت محصولات کم قیمت میروند و وقتی من برای خرید پول زیادی میدهم با وجود این فروشگاه‌ها با سود بسیار کم و حتی فروش بدون سود قناعت می‌کنم که این به معنای برابری دخل و خرج است و نمیتوانم بگویم آیا در این شغل خواهم ماند یا خیر.

* ایجاد فرصت‌های شغلی برای جوانان با افتتاح فروشگاه‌های زنجیره‌ای

از جوان ۲۶ ساله‌ای که در یکی از شعبات فروشگاه زنجیره‌ای در شهرستان ساری افق مشغول به کار است در مورد رضایت یا عدم رضایتش از این شغل پرسیدم و گفت: خوشبختانه با تعدد فروشگاه‌های زنجیره‌ای فرصت‌های زیاد شغلی برای من و جوانان هم سن و سالم فراهم شد که حقوق و مزایای خیلی بالا نه در حد معمول دارد، در اینجا به ما مشاوره شغلی داده و مشتری مداری آموزش داده می‌شود همچنین حاضر شدن به موقع با ظاهر و پوششی مناسب و خوش برخورد بودن به ما گوشزد می‌شود که جنبه های مثبت رفتاری دارد.

این جوانان افزود: من ازا ین شغل راضیم، امکان سرقت محصولات بسیار پایین است چرا که درب ورود و خروج کاملا جدا از هم است و فرآیند خرید بسیار راحت است، بنظر من مردم هم راضی هستند و تعامل کارکنان با هم بسیار خوب است.

 حال قضاوت با مسؤولان است، آیا راهکار مناسبی در نظر گرفته خواهد شد، تصمیم برای بقا یا حذف این فروشگاه‌ها به عهده مسؤولان کشوری است.

گزارش: زری طاهری

مرجع: فارس