به گزارش مازند اصناف؛ ساری و شهرهای دیگر مازندران از سازههای بلندبالا سرریز شده است. ساختوسازهایی بدون توجه به ممنوعیتها، سازههایی بلند که نمیدانیم بر روی این خاک سست و جلگهای استوار خواهند ماند.
بیگمان این ساختمانهای بلندبالا با پیمانکاران مشهورشان بسیار هم ایمن و در برابر سیل و توفان پایدارند و بهآسانی تا ۸ ریشتر زلزله را تاب میآورند و خم به ابرو نمیآورند! ولی تنها چیزی که ندارند، هویت است.
ساختمانهایی که از زمین آبش را سر میکشند و از آسمان اکسیژن را، چیزی جز نماد چیرگیِ پول بر هنر و معماری نیست.
شهروندان نسبت به شهر حق دارند
محمد فاتح دارای مدرک دکتری معماری از بوزار فرانسه، شهر را یک ساختار اجتماعی دانست و گفت: همه شهروندان نسبت به شهر دارای حقاند، حق به شهر، دربرگیرنده «تعلق یافتن شهر به شهروندان» و همکاری آنان در همه امور شهری است.
وی با اشاره به نقش مدیران شهری در ساختار شهر، اظهار کرد: در ساختارهای بر پایه سرمایهداری، «زندگی شهری» زیر چکمه سرمایه قرار میگیرد و چرخش ارزشها اطراف کالاست.
این استاد دانشگاه، شهر را یک پدیده هنری خواند و افزود: شهر یک کار تولیدی که با کنشوری مردم نمود یافته و ریختمند شد، شهروندان آن را در یک «بده بستان بزرگ شهری» برای حق سکونت به دست آوردهاند.
سرمایهداری در ستیز با زیست بوم مازندران
فاتح با انتقاد از وضع موجود در معماری شهرهای مازندران، خاطرنشان کرد: رویه سرمایهداری دنبالکننده الگوهای خویش است و همراستا با آن الگوها، بسترهای بیشتری را برای سودآوری میجوید؛ برای همین در این چند سال باسیاستهای پیشگرفته، انبوهی از پول به بازار مسکن و ساختوسازهای شهری سرازیر شده که به ستیز با زیستبوم مازندران است و دیواری برابر «پیشرفت و توسعه پایدار» میکشد.
وی با بیان اینکه شیوه جدید شهرسازی اختلاف طبقاتی را نمایانتر میکند، اظهار کرد: سرمایهداری با ویرانگری نوپدید سبب کنارهنشینی شهری فرودستان میشود و آنان را آسیبپذیرتر میکند تا جایی که سرمایهداری پرچم نوین خود را بر ویرانههای شهر گذشته برمیافرازد.
مرضیه جعفری محقق و دکتر معمار، نظام سرمایهداری را عاملی بر تهی شدن شخصیت شهر دانست و گفت: شیوههای سرمایهداری با ایجاد دگرگونی در زندگی شهری، سرمایهای مازاد، برای خویش دستوپا میکند. در این سبک از اداره شهر، پروژههایی باهدف دگردیسی زیربنای شهری دنبال میشود؛ هم سازههای شهری جامه نو به خود میبینند و هم شیوه زندگی و شخصیت شهری از ارزشها تهی میشود.
ساختوسازهای غیر دمکراتیک در مازندران
وی از تبدیلشدن شهر به مراکز مصرف انتقاد کرد و افزود: از آنجاییکه شالوده سرمایهداری، انباشت سرمایه و آفریدن بازارهایی برای گردش مالی و بازتولید هرچه بیشتر پول است، شهرنشینی نیز از این آیین جدا نیست؛ مسکن، دستآویزی برای پدیدآوران کالاهایی است که ساختاش نه در راستای نیازهای انسانها و جامعهها، بلکه باهدف ایجاد ارزشافزوده و سودآوری بیشتر برای دارندگان سرمایه است.
این استاد دانشگاه ساختوسازهای جدید در سواحل و شهرهای مازندران را غیردمکراتیک دانست و گفت: ساختوسازهای جدید خواست ثروتمندان را بر توده مردم برتری میدهد و حق شهروندی را پایمال میکند.
جعفری به مرکز مازندران بهعنوان شهری دو تکه اشاره کرد و گفت: در چند سال گذشته با انتشار افکاری غلط مردم روستانشین حاشیه شهر را به الحاق مناطق خود به شهر تشویق کردند و این اتفاق زمانی در ساری رخ داد که سالهاست دلایل منطقی و علمی نقض آن بر همگان ثابتشده است.
تقلیل کیفیت زندگی مازندرانیها با گسترش شهر
این محقق معمار با اشاره به اینکه شهرهای استان روزبهروز گستردهتر شده اما کیفیت زندگی در آنان تقلیل رفته است، تصریح کرد: شهرهای رو به گستره، توسعه و پیشرفت کیفی شهری را به چالش میگیرد و ابزارهای مدیریت شهری را که میتواند دانشمحور باشد، ناکارآمد میسازد و به افزایش بهای زمین میانجامد وزندگی از ارزشها تهی و فقط خزانه شهرداریها با تراکم سازی پر میشود.
آری، دیگر دیدن فضاهای شهری دلپذیر نیست و دلبستگی (تعلقخاطری) در شهروندان پدید نمیآورد که ماندگاری در شهر را بدون استرس و تنش و با چالشهای نرمتر، تاب آورند و این چالش توجه و دگراندیشی مسئولان و مدیران شهری ساری و مازندران را میطلبد.
بلاغ/*