به گزارش مازند اصناف؛ قانون تأسیس مدارس غیردولتی (غیرانتفاعی) در سال ۱۳۶۷ باهدف جلب منابع مالی مردمی در آموزش‌وپرورش برای جبران محدودیت منابع مالی آموزش‌وپرورش، که ناشی از افزایش جمعیت دانش‌آموزان، تورم ناشی از هشت سال جنگ تحمیلی و کاهش درآمد دولت بود، به تصویب رسید.

مصوبه‌ای با دامن دامن خوبی‌ها و بدی‌ها

از زمان شکل‌گیری این نوع مدارس تاکنون، مزایا و معایب بسیاری در پرونده آن‌ها ثبت شده است که می‌توان عدم نظارت کیفی آموزش و پرورش، عدم نظارت بر شایستگی معلمان آزاد شاغل در این مدارس، عدم درجه‌بندی مدارس و معلمان، نگاه کاسب‌کارانه و تجاری به آموزش و پرورش، بهره‌مندی از معلمان نیروی آزاد برای پرداخت حقوق کمتر حتی به بهای عدم گرایش تحصیلی مرتبط، حتی به بهای عدم سابقه تدریس، حتی به بهای عدم کفایت و کلاس‌داری، قانون‌گریزی در خصوص بیمه و پرداخت حقوق به نیروهای آزاد شاغل در این مدارس، قانون‌گریزی در وجوه دریافتی از اولیاء در هنگام ثبت‌نام و چندین و چند مورد دیگر، بخشی از مشکلات و چالش‌های رایج در این مدارس است که همه‌وهمه فداشدن کیفیت آموزش را در نظام  آموزشی در پی خواهد داشت؛ امری که منجر به مخاطره‌افتادن آینده‌ی تحصیلی فرزندان سرزمین‌مان می‌شود.

در ادامه این گزارش به بیان برخی از چالش‌های موجود از زبان معلمان شاغل در این مدارس می‌پردازیم که در ذیل تقدیم می‌شود:

سرگرمی برای بازنشسته‌ها یا...

یکی از نیروهای آزاد شاغل در مدارس غیردولتی مازندران در این‌باره به خبرنگار ما می‌گوید: مجوز فعالیت مدارس غیردولتی غالباً در اختیار نیروهای بازنشسته‌ی آموزش‌وپرورش قرار می‌گیرد و دست ما و نیروهای دیگر از این ماجرا کوتاه است.

به گفته‌ی وی، برخی از مدارس غیردولتی در واقع یک بنگاه اقتصادی با نگاه تجاری و کاسب‌کارانه است که با راه‌اندازی آن، هیئت موسس در هر سال تحصیلی به درآمدهای میلیاردی می‌رسند.

این معلم ایتدایی شاغل در مدارس غیردولتی استان اظهار کرد: متأسفانه در کنار این درآمدهای میلیاردی و سود هنگفت  در یک سال تحصیلی، معلمان و نیروهای آزاد شاغل در این مدارس از کمترین میزان حقوق و حتی بیمه بهره‌مندند.

غیرانتفاعی یعنی کارکشیدن با حداقل پرداختی!

وی ادامه داد: در واقع بستن قرارداد حداقلی با نیروهای آزاد برای مدیران این مدارس یک مزیت محسوب می‌شود و این موضوع، یعنی قراردادهای حداقلی با کمترین بهره‌مندی معلمان از مزایایی نظیر بیمه و عیدی، در تمامی مدارس غیردولتی استان تسری پیدا کرده است.

این معلم شاغل در مازندران با بیان اینکه هیچ معلمی به‌دلیل به خطر افتادن امنیت شغلی‌اش، علی‌رغم نارضایتی محرز و مسلم از وضعیت موجود، شکایتی نمی‌کند؛ چرا که در صورت اعتراض نه تنها از محل فعلی اخراج می‌شود، بلکه برای اشتغال در مدارس دیگر نیز که همین وضعیت را به لحاظ حقوقی دارد؛ با مشکلات جدی مواجه می‌شود که آینده‌ی شغلی او را به خطر می‌اندازد.

وقتی همه ضروریات قربانی انتفاع می‌شوند!

خانم موسوی نیز در این‌باره به خبرنگار ما گفت: متأسفانه اصلاً برای برخی از مدیران مهم نیست که معلم شاغل در مدارس، دارای سابقه، تجربه، تحصیلات و توانایی کلاس‌داری باشد؛ آن‌ها فقط برای‌شان این مهم است که کلاس‌های‌شان معلم داشته باشند و هرچه هزینه‌ی تمام‌شده‌ی این معلم کمتر باشد؛ بهتر.

به گفته‌ی وی، کیفیت تدریس و یا کیفیت معلمان شاغل در این مدارس در صورتی برای آن‌ها دارای ارزش نیست که دائماً در قبال اعتراض نیروهای شاغل در خصوص میزان بسیار ناچیز حقوق، می‌گویند: عاشق شغل‌تان و تدریس باشید.

این معلم ابتدایی شاغل در مدارس غیر دولتی استان در ادامه از عدم حمایت آموزش‌وپرورش برای ساماندهی این مدارس در جذب و قانون‌مندی پرداخت حقوق و مزایای نزدیک به 7 هزار نیروی آزاد شاغل در مدارس غیرانتفاعی مازندران سخن می‌گوید و از بی‌توجهی و کم‌توجهی مسئولان امر، گلایه کرد.

غیرانتفاعی آیا بمعنی وداع با آموزش و پرورش است؟!

عابدینی یکی از معلمان بازنشسته‌ی شاغل در مدارس غیردولتی عنوان کرد: از وقتی مدارس غیردولتی راه‌اندازی شد، فاتحه‌ی آموزش در این مدارس خوانده شد.

وی افزود: آن‌چه بیشترین اهمیت را برای برخی از مدیران و موسسان این مدارس دارد، جنبه مالی و سودآوری آن است و در واقع درآمدهای میلیاردی این مدارس، موجب شده است تا نگاه تجاری بر نگاه آموزشی ارجحیت داشته باشد.

این معلم بازنشسته در ادامه از یک حقیقت تلخ در حال وقوع در این مدارس سخن گفت. او تصریح کرد: متأسفانه معلمان شاغل در این مدارس دارای کمترین جایگاه و شأن نیستند و معلمان در واقع با نگاهی ابزاری، که کمترین جایگاه را دارا هستند، دیده می‌شوند که این موضوع واقعاً جای تأمل و تأسف دارد.

معلم یا امربر و مطیع محض‌مدیر؟!

معلم دیگری که سابقه فعالیتش به نزدیک یک دهه می‌رسد؛ سخن خود را با بیان اینکه معلم واقعاً در این نظام آموزشی، در تسخیر مدیران است، آغاز می‌کند و می‌گوید: در برخی از این مدارس حتی به معلم گفته می‌شود اجازه دادن نمره‌ی خوب را به دانش‌آموزان نداری!!!

وی ضمن ابراز ناراحتی از نادیده گرفتن حقوق معلم در ارزیابی دانش‌آموزان، خاطرنشان کرد: واقعاً وقتی جلوی نام برخی دانش‌آموزان نمره خیلی خوب درج می‌کنم، وجدانم درد می‌گیرد که چرا باید علی‌رغم شایستگی‌اش، باید چنین نمره‌ای به او بدهم.

این معلم در بخش دیگری از اظهاراتش برلزوم نظارت بر سطح کیفی آموزش و ارزیابی و همچنین گزینش معلمان شاغل در مدارس غیردولتی تأکید و بیان کرد: اعتراضات و گلایه‌های نیروهای آزاد تاکنون از سوی هیچ ارگانی پاسخ داده نشده است و بی‌شک در نظامی که حقوق معلم در آن ضایع می‌شود، امکان کم‌کاری و کاهش انگیزه معلمان نیز علی‌رغم احترام به تمام همکارانم، فراهم می‌شود.

تلاش برای استیفای حق، برابر با اخراج است

بیابانی که معلم شاغل در یکی از مدارس ابتدایی غیردولتی مازندران است، می‌گوید: اعتراض معلمان آزاد در خصوص حقوق و مزایا منجر به اخراج او می‌شود و مدیر با بیان اینکه متقاضیان فراوانی برای تدریس وجود دارند، به‌راحتی از عدم امنیت شغلی معلمان و همچنین نیاز مالی‌شان به نفع خود بهره می‌برند، که این اجحاف بزرگی به حقوق معلمان است.

به گفته‌ی وی، اوضاع در اغلب مدارس غیر دولتی مازندران به این‌گونه است و نارضایتی در میان شاغلان این مدارس حداقلی است که این موضوع موجب کاهش راندمان می‌شود.

دور زدن قانون یعنی این!!

محمدی یکی دیگر از معلمان شاغل در مدارس غیردولتی مازندران است که اظهاراتش واقعاً تعجب ما را برانگیخت. وی گفت: مدیران و اعضای هیئت موسس این مدارس همواره یک قدم از قانون جلوترند. در حالی‌که سخت‌گیری‌ها و شکایات معلمان در سال‌های اخیر افزایش یافته است؛ لذا برای رهایی از پاسخگویی به اداره کار، در برخی از مدارس پرداخت حقوق به شاغلان به‌طور کامل و طبق قانون کار انجام می‌گیرد اما در قانونی نانوشته، مابه‌التفاوت قرارداد همان‌روز از سوی معلمان به حساب آن‌ها واریز و مرجوع می‌شود.

او ضمن گلایه از وضعیت موجود و بهره‌مندی حداقلی معلمان آزاد شاغل در مدارس غیردولتی، خاطرنشان کرد: در حالی‌که معلمان در این مدارس دلسوزانه و با سوابق بیش از یک دهه پابه‌پای سایر همکاران دولتی فعالیت می‌کنند، از حداقل حقوق و مزایا و حتی بیمه بی نصیب‌اند.

این معلم شاغل در مدارس غیردولتی استان اذعان کرد: در نظام آموزشی که معلم حق نمره ضعیف یا خوب را حتی در خصوص نمره انضباط هم ندارد و فقط میرزابنویسی عمل می‌کند، انگیزه در معلمان می‌میرد و در واقع معلمان ابزاری‌اند در دستان مدیران.

محمدی در پایان سخنانش متذکر شد: در مدارسی که بیش از دومیلیون تومان از اولیا گرفته می‌شود، خوب این طبیعی است که اولیا محوری حکم‌فرما شود.

رقابت برای انتفاع بیشتر

از سویی دیگر رقابت مدارس غیردولتی برای جذب دانش‌آموز موضوعی است که چند سال اخیر شدت زیادی به خود گرفته است.

در این رقابت برخی مدارس غیردولتی برای جلب نظر اولیاء و جذب بیشتر دانش‌آموز وعده‌هایی را در زمان ثبت‌نام می‌دهند که درنهایت منجر به دریافت شهریه‌ای حتی بیشتر از شهریه مصوب آموزش‌وپرورش می‌شود، اما خانواده‌ها برای تحقق این وعده‌ها و دریافت خدمات بیشتر آموزشی و رفاهی راضی به پرداخت این هزینه‌ها می‌شوند.

اما مشکل زمانی آغاز می‌شود که سال تحصیلی به اتمام می‌رسد و خانواده‌ها با وعده‌های عمل نشده مدرسه روبرو و متوجه می‌شوند که خدمات ویژه آموزشی مدرسه کمتر انجام شده و یا اصلاً محقق نشده است و شهریه اضافی که برای این خدمات پرداخته‌اند از کف‌شان رفته است.

ضرورت جدی نظارت بر مدارس غیردولتی

لزوم نظارت منسجم و سازمان یافته بر مدارس غیردولتی سراسر کشور موضوع دیگری است که باید فکری اساسی از سوی مسئولان برای آن اتخاذ شود.
به نظر می‌رسد خلأ فضا و امکانات پیشرفته و هوشمند آموزشی در کشور موجب شده است تا با گسترش روزافزون این مدارس در کشور، موافقت و حمایت‌ها انجام شود؛ امری که رفته رفته به بهای سر بریدن کیفی آموزش در نظام آموزشی کشور تمام شده است.

در پایان باید اذعان کنیم که بیش از 650 مدرسه غیردولتی در استان مازندران در حال فعالیت هستند که حجم گسترده‌ای از دانش‌آموزان را در بر می‌گیرند و آن‌چه باید در کنار تمام این چالش‌های طرح شده به آن توجه داشت آن است، که نباید آینده‌ی این دانش‌آموزان را به بازی بگیریم!!

و این داستان ادامه دارد...

منتظر گزارشات بعدی ما در این باره بویژه در زمینه مسائل پرورشی این مدارس باشید.

مرجع: بلاغ