به گزارش مازند اصناف؛ با ظهور خودروهای خودران و گسترش استفاده از آخرین‌ تکنولوژی‌ها در سال‌های آینده بحث مالکیت خودروها نیز دچار تغییر خواهد شد.

در حال حاضر مسائل مربوط به مکانیک خودرو به اوج خود رسیده است، البته برخی معتقد هستند تغییر در این بخش بسیار کند خواهد بود و در عوض تکنولوژی‌ها و نرم‌افزارهای مربوط به خودروها با سرعت پیشرفت خواهند کرد. با ظهور کمپانی‌های صاحب تکنولوژی مانند تسلا، گوگل، اپل و بسیاری دیگر از شرکت‌های دانش‌بنیان، زنگ خطر برای خودروسازان قدیمی و بزرگ به صدا درآمده است و در صورتی که این خودروسازان در زمینه تکنولوژی‌های جدید و خودروهای برقی که آینده صنعت خودرو خواهد بود سرمایه‌گذاری نکنند، زمینه‌های انقراض خود را آماده خواهند کرد. در همین زمینه با فربد زاوه، کارشناس صنعت خودرو به گفت‌وگو پرداختیم. زاوه معتقد است آینده از آن خودروهای برقی یا با سوخت‌های جدید است و روند جهانی به سمت کنار گذاشتن خودروهای بنزینی و دیزلی حرکت می‌کند و در آینده شاید مالکیت خودروها، معنی و مفهوم خود را از دست بدهد.

وضعیت خودروسازی در جهان چگونه است و خودروسازان برتر جهانی به کدام سمت در حال حرکت‌ هستند؟

وضعیت کلی خودروسازی در جهان، حتی در بازار توسعه‌نیافته یا در حال توسعه‌ای مانند چین این است که ابتدا محصولات به سمت تولید و عرضه خودروهای هیبریدی در حال حرکت هستند، دوم هم بحث مالکیت مشترک بحثی بسیار جدی در بازار خودرو به شمار می‌رود که تاثیرگذاری فراوانی در تولید خودروها در آینده خواهد داشت. احتمالا بین ۳۰ تا ۴۰ سال آینده شرکت‌های خودروسازی در جهان برخلاف رشدی که تا امروز داشته‌اند به‌شدت کوچک خواهند شد یا با ادغام شرکت‌ها در یکدیگر شاهد تعداد به مراتب کمتری از خودروسازان خواهیم بود. محصولاتی هم که تولید می‌شود، به واسطه اینکه الکتریکی خواهند بود عمدتا عمر طولانی‌تری خواهند داشت.

این روند چه تاثیری بر بازار خودرو خواهد گذاشت؟

با افزایش عمر خودروها قطعا شاهد کاهش شدید خودرو در جهان خواهیم بود. از طرفی بحث مالکیت مشترک به این معناست که شما خودرو را نمی‌خرید بلکه بر اساس میزان کیلومتری که با خودرو پیموده‌اید، هزینه پرداخت می‌کنید. شرکت‌هایی مانند ب‌ام‌و در حال حاضر این کار را انجام می‌دهند. این عامل در بحث تقاضای خودرو، تاثیر جانبی دارد. تصور من از آینده صنعت خودرو این است که این صنعت به سمت فشرده شدن پیش می‌رود. البته این فشرده شدن می‌تواند در قالب کاهش آمار اتفاق نیفتد یعنی یک عدد بزرگی متعلق به ناوگان احتراقی در دنیا وجود دارد که باید از بین برود و این ناوگان جایگزین شود. اما تقاضای بازار کنترل می‌شود و نسبت رشد خودرو کاهش پیدا می‌کند.

در حال حاضر و با توجه به اینکه هنوز هم خودروهای انرژی پاک و برقی در ابتدای راه هستند، استقبال از این خودروها در جهان چگونه بوده است؟

بحث استقبال دنیا از این محصولات که مشخص است. در اکثر بازارها رشد فروش خودروهای الکتریکی و همچنین در کنار آن خودروهای هیبرید در سه، چهار سال اخیر بسیار بالا بوده و حجم بازار این خودروها همچنان در حال افزایش است. این درحالی است که فروش خودروهای احتراقی چندان خوب نیست.

البته قوانین هم به کمک این‌گونه خودروها آمده است. تا الان بحث معافیت‌های مالیاتی برای این خودروها بود اما اکنون بحث قوانین ممنوعیتی پیش آمده است مثلا از سال ۲۰۲۰ ممنوعیت ورود خودروهای غیرالکتریکی به مراکز کاری یا از سال ۲۰۳۰ ممنوعیت شماره‌گذاری خودروهای غیرالکتریکی در فرانسه و از سال ۲۰۴۰ در انگلیس از جمله قوانین حمایتی خودروهایی با سوخت پاک است. این قوانین کم‌کم همه‌گیر خواهد شد یعنی همه دنیا به این سمت خواهند رفت که این برنامه‌ها را اجرا کنند. این روند در دنیا در حال شکل گرفتن است که مردم به سمت استفاده از خودروهای پاک بروند.

این خودروها چه مشکلاتی دارند؟

در مورد خودروهای پاک در حال حاضر یک سری مشکلات وجود دارد؛ بحث برد مسافت، قیمت، باتری و از این قبیل که با سرعت بالایی در حال حل شدن است. حل شدن این مسائل باعث افزایش تقاضا برای این خودروها خواهد شد.

وضعیت در ایران چگونه است؟ چرا هنوز نتوانسته‌ایم به روند جهانی استفاده از خودروهای پاک نزدیک شویم؟

واقعیت این است که در کشورمان هیچ کاری برای توسعه خودروهای پاک انجام نشده است. یک قانون هم در خصوص عوارض و مالیات و همچنین ورود خودروهای هیبریدی به مناطق طرح ترافیک داشتیم که البته چندان پایدار نبود. نتوانستیم از عوارض و مالیات این خودروها هم دل بکنیم و خواستیم این بخش را هم دریافت کنیم. با همه این اوصاف برای توسعه خودروهای الکتریکی هنوز چندسالی وقت داریم اما استفاده از خودروهای هیبرید، برای مشتریان ایرانی می‌تواند تمرین خوبی باشد برای اینکه با این تکنولوژی آشنا شوند.

در روزهای اخیر خبرهایی مبنی بر کنار گذاشتن خودروهای بنزینی و دیزلی از حدود۲۰ سال دیگر به گوش می‌رسید که با واکنش کمیسیون صنعت اروپا مواجه شد و آینده صنعت خودرو را در مخاطره دیده‌ بودند. به نظر شما آیا امکان اینکه به‌طور کامل این خودروها کنار گذاشته شوند، وجود دارد؟

این یک مساله گریز‌ناپذیر است و اصلا بحث شدن یا نشدن و امکان‌پذیر بودن و نبودن مطرح نیست، به نظر من این اتفاق باید رخ بدهد. بحث اصلی، مصرف انرژی است و بحث آلایندگی در رده دوم قرار دارد. مصرف انرژی خودروهای احتراقی به سوخت‌های فسیلی وابسته است.

تا ۳۰ سال دیگر ممکن است بسیاری از تولیدکنندگان سوخت‌های فسیلی نتوانند این سوخت را تولید کنند و منابع زیرزمینی آن‌ها کفاف صادرات و تولید سوخت را ندهد. از طرف دیگر بحث وابستگی انرژی وجود دارد. کشورهای پیشرفته به سمتی حرکت می‌کنند که بتوانند از انرژی‌هایی بهره ببرند که خودشان توانایی تولید آن را دارند، یعنی از انرژی استفاده کنند که وابستگی سیاسی برای آن‌ها به وجود نیاورد و اغتشاشاتی که در خاورمیانه وجود دارد، روی کار آن‌ها تاثیری نگذارد. به همین خاطر از انرژی‌های تجدیدپذیر استفاده می‌کنند. اینکه گفته می‌شود خودروهای الکتریکی نمی‌توانند جای خودروهای برقی را بگیرند، منطقی نیست. من معتقدم این اتفاق خواهد افتاد و سرعت آن هم بسیار زیاد شده است. اگر چند سال پیش از من سوال می‌شد چه سالی این اتفاق می‌افتد، می‌گفتم ۲۰۵۰ اما در حال حاضر با شک می‌گویم ۲۰۳۰ بین سال‌های ۲۰۳۰ تا ۲۰۴۰ قطعا این مهم حاصل خواهد شد.

وضعیت خودروهای خودران به کجا خواهد رسید؟

تصور می‌کنم ۲۰ یا ۳۰ سال دیگر خودروهای بنزینی و دیزلی خودروی خاص به حساب می‌آیند. البته تصور شخصی‌ام این است که ۳۰ سال دیگر اصولا داشتن خودرو یک امر خاص به حساب می‌آید و کسی خودرو نخواهد خرید. خودروها احتمالا خودران هستند و از مسیری به مسیر دیگر که می‌روید از آن‌ها پیاده می‌شوید.

یعنی تا چند سال آینده کسی دیگر مالک خودرو نخواهد بود و بحث مالکیت مشترک توسعه پیدا می‌کند؟

این روندی است که به‌تازگی شروع شده، در کشورهای غربی و اروپایی چون مردم با مفهوم لیزینگ که البته متفاوت از فروش اقساطی است، آشنایی دارند و مفهوم اجاره خودرو راحت‌تر برایشان جا افتاده است. در اروپا و امریکا لازم نیست خودرو را خریداری کنید بلکه می‌توان خودرو را برای مدت مشخصی اجاره کرد. مالکیت مشترک، عمر ۳۰، ۴۰ ساله در کشورهای غربی دارد که البته شکل آن در حال تغییر است. با توجه به تکنولوژی خودروهای خودران و تکنولوژی‌های دیگری که برای کنترل خودرو به منظور کاهش آسیب‌پذیری هنگام تصادفات اتفاق می‌افتد، به سمتی پیش می‌رویم که این اجاره‌ها به جزئیات کیلومتری برسد، نه مدت زمان یک یا دو سال. تصور می‌کنم این بخش بزرگی از بازار خودروی آینده خواهد بود و فروش خودرو به مردم از حالت یک شغل خارج می‌شود و مردم خدمات حمل‌و‌نقل را خریداری خواهند کرد. درصد بالایی از مردم حدود ۹۶ درصد استفاده‌شان از خودرو برای حمل‌و‌نقل است و مالکیت لذتی برایشان ندارد. کسی که سوار خودروهای معمولی می‌شود، لذتی از رانندگی نمی‌برد و فقط می‌خواهد از نقطه‌ای به نقطه دیگر برود حالا اگر با هزینه‌ کمتری این کار را انجام دهد، مطمئن باشید به آن سمت حرکت می‌کند.

کدام کشورها و خودروسازان در دنیا در تولید خودروهای نسل جدید بهتر عمل کرده‌اند یا برنامه‌ریزی مناسب‌تری دارند؟

این موضوع را در برند‌های خودرویی می‌توان دقیق‌تر دید. مثلا در آلمان ب‌ام‌و چند سالی است که کار خودش را آغاز کرده، سری i این شرکت‌، خودروهای الکتریکی خیلی پیشرفته‌ای هستند و در این زمینه گسترش و عرضه محصولات جدید ادامه دارد. البته استارت‌آپ‌هایی هم مانند تسلا و شرکت‌های چینی وجود دارند که در این زمینه کار می‌کنند. البته من چندان خوش‌بین نیستم که این برند‌ها به‌صورت مستقل باقی بمانند، احتمالا توسط شرکت‌های بزرگ خریداری می‌شوند.

یعنی شرکتی مانند تسلا هم نمی‌تواند به‌صورت مستقل باقی بماند؟

تسلا هم از لحاظ صورت‌های مالی، شرکتی زیان‌ده است. به‌خاطر تکنولوژی که تولید می‌کند عرضه سهامش در حال افزایش است اما به‌طور کلی سودده نیست چرا‌که میانگین تولید این شرکت بسیار پایین است. با ۷۰ یا ۸۰ هزار تولید در سال نمی‌توان با جنرال‌موتورز ۵میلیونی و فولکس‌‌واگن ۱۰ میلیونی در زمینه قیمت تمام‌شده رقابت کرد. این خطر، تسلا را همیشه تهدید می‌کند که تحت تملک شرکت بزرگ‌تری قرار بگیرد. چند سال پیش گوگل تلاش کرد تسلا را بخرد. شرکت‌های دیگر هم به نوعی می‌خواهند با خرید شرکت‌های دانش‌بنیان وارد تولید خودرو شوند بنابراین در دنیا شاهد انقراض یک‌سری از برند‌های خودروسازی خواهیم بود؛ برندهایی که خیلی تمایلی به این تغییر نشان نمی‌دهند احتمالا از بین خواهند رفت.

مثل چه برندهایی؟

خیلی سخت است اسم برندی را آورد چراکه این برندها به‌صورت آزاد اداره می‌شوند و می‌توانند مدیران‌شان را تغییر دهند. مثلا دورنمای خوبی را برای شرکت فیات نمی‌توان انتظار داشت چون سرمایه‌گذاری خوبی را در بحث خودروهای الکتریکی و سوخت‌های جایگزین انجام نداده است. همچنین گروه PSA دورنمای خوبی ندارد و اگر سرمایه‌گذاری نکند ممکن است از بین برود. در ژاپن هم وضعیت برند سوزوکی به این شکل است. اصولا ظهور و سقوط برندها در دنیای خودرو طبیعی است. بسیاری از برند‌ها از بین رفته‌ یا در گذر زمان باز هم به عرصه برگشته‌اند. مانند برند ام‌جی یا ولوو که تعطیل شدند و توسط چینی‌ها در حال احیا هستند، یا لندروور توسط تاتا موتور در حال بازگشت است. به همین دلیل از بین رفتن یک برند غیر‌طبیعی نیست یعنی شرکت‌هایی وجود دارند که روند تکنولوژیک را طی نمی‌کنند./اخبار خودرو