به گزارش مازند اصناف اجرای طرح کارورزی در حالی منجر به ایجاد اشتغال فارغ التحصیلان بیکار به مدت کوتاه و با حقوق و مزایای اندک میشود که بهنظر میرسد که صورت مسأله ایجاد اشتغال در کشور به کلی پاک شده و راهکاریهای رفع مشکلات اقتصادی واحدهای تولیدی همچنان لاینحل باقی میماند.
اجرای این طرح با واکنشهای جدی منتقدان بهدلیل نداشتن خروجی مناسب روبهرو شد.
بیکاران کشور که دارای مدارک تحصیلی کارشناسی به بالا هستند، با زمزمههای اجرایی شدن این طرح نگرانیهایی را از بابت نداشتن امنیت شغلی در کشور احساس کرده و معتقد هستند که خروجی مناسبی با اجرای این طرح در کشور دیده نمیشود.
بهدور از هر گونه مسائلی که میتواند متوجه بنگاهها و کارورز در حین مدت کارورزی شود، البته این موضوع هم قابل بررسی است، ابتدا به بررسی صورت مسأله میپردازیم.
اینکه مسؤولان مربوطه هنگام رونمایی از این طرح، مهمترین اهداف آن را افزایش قابلیت جذب اشتغال نیروی کار و انتقال تجربیات بنگاههای اقتصادی عنوان کردند بر روی کاغذ طرح خوبی جلوه میکند.
اما سؤال اینجاست که آیا طرح مورد نظر میتواند در حال حاضر مشکل تعطیلی بنگاهها و اخراج نیروی شاغل را بهخاطر مشکل نقدینگی و رکود حل کند؟
در هر برنامه توسعهای، ملاک اول بهبود شرایط فعلی و تثبیت آن و ملاک دوم برنامه توسعهای مد نظر است، اگر دولت بهدنبال افزایش درصد جذب فارغ التحصیلان بیکار در بنگاهها است، ابتدا باید در بهبود شرایط فوق و تثبیت آن قدم بردارد.
شرایط حال حاضر بیشتر بنگاههای اقتصادی کشور که عمدتاً با کمتر از نیمی از ظرفیت خود در حال فعالیت هستند، عدم تمایل آنها به توسعه واحد خود بهخاطر نبود زیرساختهای پایدار مثل رکود و کاهش تقاضا برای کالاها و خدمات در جامعه هست، در حال حاضر بسیاری از تولیدکنندگان در دوراهی تعطیلی واحد خود و یا تعدیل نیروی کار قرار دارند.
با حل نشدن مسأله رکود در کشور و عدم کاهش هزینههای فعلی کارفرما که از جمله آن اتمام معافیت ماده 80 که خود باعث افزایش هزینه و مشکل پرداخت برای کارفرما را در پی دارد، طرح کاروزی نه تنها باعث بهبود شرایط فعلی و ایجاد اشتغال نخواهد شد بلکه حل مسأله را دشوارتر میکند.
بنابراین در حالت خوشبینانه کارفرما را ترغیب به استخدام نیروی کار جدید بهعنوان کارورز کرده که جایگزین نیروی کار سابق که معافیت بیمهای آن حذف شده است، میشود.
در هر صورت جمع جبری نیروی بیکارشده این واحد و نیروی جذبشده به رقم صفر منتهی میشود لذا این طرح از لحاظ کیفی نمیتواند در شرایط فعلی باعث ترغیب بنگاهها برای جذب نیروی کار جدید و توسعه و افزایش ظرفیت شود.
به همین منظور پیشنهاد میشود با حمایت همهجانبه از تولید از جمله جلوگیری از واردات،کالاهای مشابه تولید داخل و تسهیلات کمبهره مدیریتشده به بنگاهها و تخفیفات مالیاتی در شرایط فعلی، خود به خود منجر به تشویق و توسعه در بنگاهها میشود، باعث فعالتر شدن چرخه اقتصادی کشور شویم که خروجی آن اشتغال را بهدنبال داشته و در گام بعدی با بازنگری در شیوه جذب دانشجو در دانشگاهها همچنین تعدیل رشتههای دانشگاهی با هدف همسویی با نیازهای بازار کار اقدام شود.
در شرایط فعلی روشهای مثل طرح کارورزی نمیتواند محرک خوبی برای دستیابی به اهداف اشتغال پایدار قلمداد شود.
اعتقاد این است مطالبات بالادستی بنگاهها، مورد توجه دولت قرار گیرد در صورتی که کاهش هزینه نیروی کار کارفرما از مطالبات پاییندستی بنگاهها بوده به این دلیل که چون حقوق و دستمزد حداکثر 10 درصد بهای تمامشده کالای ساخته شده را دربر گرفته و بیش از 90 درصد آیتمهای بهای تمامشده که از مطالبات بالادستی بنگاهها بوده، از دید دولت پنهان مانده است.
امیدواریم دولت بتواند در حل مشکل بیکاری فارغالتحصیلان، فارغ از هرگونه احساسات، واقعبینانه مطالبات بنگاهها و کارآفرینان را مورد بررسی قرار داده و راهکاری ارائه کرده که علاوه بر بعد کمیت، کیفیت را نیز مبنا قرار دهد.
فارس