به گزارش مازند اصناف ایسنا نوشت: ارز در ايران با وجود تجربه دو بار يکسان سازي از دهه ۱۳۷۰ تا کنون و با تمامي تاکيدات و اهدافي که براي تک نرخي شدن آن وجود دارد، در حال حاضر چند نرخي است؛ نرخي در بازار آزاد و نرخي در مرکز مبادلات ارزي.

اين در حالي است که طي سال‌هاي گذشته و به ويژه از زماني که تحريم‌ها عليه ايران شدت گرفت و شبکه بانکي را به طور خاص مورد هدف قرار داد، شرايط بازار ارز تحت تاثير قرار گرفت چراکه با توجه به محدود شدن روابط بين المللي و روابط کارگزاري بانک ها که به مانند گذشته نبود نقل و انتقال ارز با مشکل مواجه شده و در اين جريان بخش قابل توجهي از دارايي هاي ارزي بيرون از ايران بلوکه و از دسترس خارج شد.

در اين فضا به هر صورت تامين ارز مورد نياز بازار با موانعي مواجه و عرضه آن تحت الشعاع قرار گرفت. به هر حال از سال ۱۳۸۶ به بعد تحريم‌ها متفاوت از قبل پيش رفت و حتي بانک مرکزي در تحريم قرار گرفت. سياست تحميلي که مقامات بانک مرکزي از آن به عنوان يک تحريم استثنايي ياد مي‌کنند و در اين دوره تا حدود ۳۲ ميليارد دلار از درآمدهاي نفتي و ارزي ايران بلوکه شد.

بررسي وضعيت بازار ارز از سال ۱۳۸۶ تا به کنون از اين حکايت دارد که دراين مدت جهش‌هاي ارزي ثبت شده و دلار داراي نرخ چهاررقمي شده است. دلار از حدود ۹۳۵ تومان در سال ۱۳۸۶ به متوسط نرخ ۳۷۶۷ تومان در دوماهه اول امسال رسيده است.

طبق آمار رسمي بانک مرکزي قيمت دلار از سال ۱۳۸۶ تا سال ۱۳۸۹ در کانال ۹۰۰ تومان باقي مانده، اما در اين سال به متوسط نرخ ۱۰۵۰ تومان مي‌رسد و قيمت ۱۰۰۰ توماني را تجربه مي‌کند. اما در فاصله سال ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۱ جهش قيمتي قابل توجهي رخ داده و به ۱۲۰۰ و در ادامه به ۲۶۰۰ تومان به طور متوسط در سال ۱۳۹۱ افزايش مي‌يابد، در اين محدوده زماني دلار تا بيش از ۱۴۰۰ تومان رشد کرده است.

اما در ادامه و تا سال جاري با اينکه نرخ دلار در مواقعي با نوسان همراه بوده اما متوسط سالانه آن تغييري نکرده و در کانال ۳۰۰۰ تومان باقي مانده است. اين در حالي است که بعد از لغو تحريم‌ها از اواخر سال ۱۳۹۴ و آزادسازي دارايي هاي ارزي بلوکه شده ايران، با در دسترس قرار گرفتن اين منابع ارزي براي بانک مرکزي و از سويي از سرگيري روابط کارگزاري بانک‌ها، روند نقل و انتقالات ارزي تعديل شده که خود بر تامين ارز بازار اثرگذار بوده است.

با اين وجود در سال گذشته بود که در نيمه دوم سال بازار به شدت دستخوش نوسان شده و قيمت دلار در فاصله بين آبان تا دي ماه از کانال ۳۶۰۰ به حتي ۴۱۰۰ و ۴۲۰۰ تومان هم وارد شد.

اما در ادامه و با متعادل شدن شرايط و کاهش اثر عوامل اثرگذار همچون افزايش تقاضاي فصلي، کاهش عرضه ارز پتروشيمي ها و زمان تسويه حساب‌هاي خارجي شرايط بازار نيز تغيير کرده و قيمت‌ها در روندي معکوس تا کانال ۳۷۰۰ عقب نشيني کرده است.

به هر صورت در حال حاضر با توجه به دو نرخ ۳۷۶۰ تومان بازار آزاد و ۳۲۵۰ تومان مرکز مبادلات ارزي، اختلاف قيمتي حدود ۵۱۰ تومان وجود دارد که رفع اين اختلاف منوط به يکسان‌سازي نرخ ارز است.

سياستي که با وجود آماده سازي اغلب پيش نيازهاي از جمله لغو تحرمي و از سرگيري روابط کارگزاري بانک‌ها به منظور تامين ارز مورد نياز بازار، بانک مرکزي همچنان تاکيد دارد تا زماني که از اجراي يکسان سازي پايدار مطمعن نباشد در مورد آن اقدام نخواهد کرد.