به گزارش مازند اصناف؛ سه عنصر هنر، فرهنگ و صنعت در ذات صنایع دستی استان مازندران نهفته است. صنایع دستی این استان، روایتگر صنعت و هنر نیاکان و بیانگر هنر و ذوق ساکنان کرانه دریای مازندران است و تجلی‌گاه بخش قابل ملاحظه‌ای از هنر و خلاقیت اقوامی است که با این صنایع سر و کار دارند.

صنايع دستی اين استان با توجه به ويژگی‌ها و شاخصه‌های آن می‌تواند به عنوان يك پيام‌رسان جدی از فرهنگ و تمدن ايرانی و اسلامی در سطح جهانی نقش ايفاء كند.

*ظرفیت‌های بالقوه‌ صنایع دستی مازندران در اجرایی کردن اقتصاد مقاومتی

صنایع دستی مازندران علاوه بر اینکه می‌تواند آداب و رسوم مردم هر منطقه را به گردشگران و مسافران معرفی کند، با ظرفیت‌های بالقوه‌ای که دارد می‌تواند در اجرایی کردن اقتصاد مقاومتی سهمی به‌سزا داشته باشد.

صنایع دستی استان مازندران به سبب تولیدات موفق و زمینه‌های سنتی و فرهنگی متناسب، از جایگاه مناسبی برخوردار بود، اما متاسفانه این مهم در استان دچار چالش‌های بسیاری شده است.
صنایع دستی مازندران در کنار تولید ارزان قیمت، متاسفانه نتوانسته است درحوزه بازار موفق عمل کند تا جایی که بسیاری از تولیدکنندگان این آثار با مشکل فروش و شناساندن مصنوعات با ارزش خود دست و پنجه نرم می‌کنند.

*ایجاد فرصت اشتغال در کشور نیازمند توجه به صنایع‌دستی و هنرهای سنتی

دلاور بزرگ‌نیا، مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مازندران در نشست هم‌اندیشی هنرمندان صنایع دستی و هنرهای سنتی شرق استان اظهار کرد: خوشبختانه نظام برنامه‌ریزی کشور به این باور رسیده است که اگر بخواهیم برای ایجاد فرصت اشتغال در کشور برنامه‌ریزی کنیم باید به صنایع‌دستی و هنرهای سنتی توجه کنیم.

وی خاطرنشان کرد: تحصیلکرده در زمینه صنایع‌دستی و هنرهای سنتی کم نیست، اما بین حوزه عمل و نظر فاصله بسیار زیاد است.

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مازندران با بیان اینکه در این چند ماه اخیر تحرک جدی در فضای صنایع دستی شکل گرفت که البته این به معنی نبود اختلاف‌سلیقه نیست، افزود: نگاه اداره کل و سیاست‌های سازمان نشان می‌دهد اتفاقات خوبی در راه است و تصمیماتی گرفته می‌شود تا کم توجهی‌های گذشته با برقراری ارتباط بیشتر با هنرمندان و صنعتگران جبران شده و مشکلات موجود مرتفع و زمینه‌های کار برای آینده بیش از گذشته فراهم شود.

*فعال بودن 52 رشته صنایع دستی در استان مازندران
رحیم موسوی ساروی، معاون صنایع دستی و هنرهای سنتی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مازندران با اشاره به فعال بودن 52 رشته صنایع دستی در استان اظهار کرد: تنها 16رشته بومی و سنتی مازندران و بقیه، رشته‌های صنایع دستی دیگر نقاط کشور هستند.

وی گفت: نمد مالی، لاک تراشی، کوب بافی( نوعی بافت با حصیر)، رودوزی الحاقی و جاجیم بافی از رشته‌های صنایع دستی مختص استان مازندران هستند که هم‌اکنون استادکارانی در این رشته‌ها فعالیت می‌کنند.

معاون صنایع دستی و هنرهای سنتی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مازندران افزود: هم اکنون چراغ برخی رشته‌های صنایع دستی بومی و سنتی استان از جمله لاک تراشی با فوت استادان این رشته‌ها، در حال خاموشی است.

موسوی ساروی به وضعیت کوب بافی دیگر صنعت دستی بومی مازندران اشاره و خاطرنشان کرد: فعالان این هنر با سن 70 سال را می‌توان تنها بازماندگان در این عرصه نام برد.

وی تصریح کرد: هنرهای سنتی بومی به تلاش‌هایی برای انتقال آن‌ها به نسل جوان نیاز دارد تا از حالت نابودی خارج شود و آشنا کردن و آموزش نسل جوان با این رشته‌های صنایع دستی می‌تواند گامی موثر در این زمینه باشد.

معاون صنایع دستی و هنرهای سنتی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مازندران با اشاره به تلاش برای ثبت معنوی رشته‌های صنایع دستی مازندران در فهرست ملی و بین المللی اظهار کرد: برای ثبت معنوی اثاری همچون لاک تراشی ، رودوزی الحاقی ، نمد مالی و سفالگری مازندران مهر اصالت ملی و بین المللی دریافت کردند.

گفتنی است مهر اصالت بین‌المللی یونسکو، گواهینامه‌ای است که از طرف دفاتر منطقه‌ای یونسکو به موضوعات صنایع دستی اصیل و با کیفیت هنرمندان و صنعتگران برای حفظ٬ احیا و تداوم فعالیت حرفه‌ها و ارزش‌های بومی و سنتی اعطا می‌شود .

*فعالیت هنرمندان در کارگاه‌های کوچک خانگی

صفدر رشیدی آلاشتی که از جمله هنرمندانی است که در رشته منبت‌کاری فعالیت دارد، در سخنانی با اشاره به وضعیت فعلی صنایع دستی در شهرستان سوادکوه و شهر آلاشت اظهار کرد: کارگاه صنایع دستی آلاشت چندسالی است بسته شده و هنرمندان این شهر در کارگاه‌های کوچک خانگی به فعالیت می‌پردازند و صنایع دستی خود را به سختی به فروش می‌رسانند و امرار معاش می‌کنند.

به گفته وی، آلاشت صنایع دستی متنوعی دارد، از جمله هنرهای سنتی این شهر می‌توان گلیم بافی، جاجیم بافی، حوله، شمد، پش پتو (پتوی پشمی)، قالیچه، منبت‌کاری، جوله تراشی، کلز، تلم، نوء، لاک و ... را نام برد.

این هنرمند پیشکسوت به عدم حمایت از هنرهای سنتی و هنرمندان این رشته اشاره و اظهار کرد: صنایع دستی سال‌هاست که مورد کم مهری مدیران استانی قرار گرفته است.

رشیدی آلاشتی با ذکر خاطره‌ای افزود: در سال 78 آقای اقبال واحدی مجری توانمند برنامه صبح بخیر ایران با حضور در شهر آلاشت و تهیه گزارشی، به معرفی آثار چوبی دست‌ساز این هنرمند پرداخته و موجب رونق فروش صنایع دستی چوبی در بازار استان شد، زیرا گروه زیادی از گردشگران به صورت تلفنی و حضوری خریدهایی را انجام دادند.

*ظرفیت‌های بی‌شمار صنایع دستی

اشتغالزایی، صادرات محصولات غیرنفتی، افزایش سرانه تولید ملی، حمایت از توسعه پایدار و تلاش برای حفظ و معرفی فرهنگ غنی ایرانی-اسلامی تنها بخشی از ظرفیت‌های بی‌شمار صنایع دستی در اقتصاد کشور است که نیازمند حمایت بیشتر از سوی دولتمردان و سازمان‌های مرتبط است.

به گزارش بلاغ، آنچه مسلم است صنایع دستی استان مازندران جاذبه‌ای وصف‌انگیز برای مسافران تلقی می‌شود که بیشترین اشتغال را به همراه دارد. کم هزینه بودن، آموزش کوتاه مدت، بازار و ارزش افزوده مناسب از ویژگی‌های صنایع دستی است. از این رو با برنامه‌ریزی مناسب و احیای هنرهای منسوخ شده می‌توانیم به اقتصاد مقاومتی جامه عمل بپوشانیم.