به گزارش مازند اصناف رشد اقتصادی مهمترین مسأله برای ادامه حیات کشور است که می تواند با سرپا نگه داشتن صنایع، کارگاه ها و تولیدی ها نقش بسزایی در توسعه مشاغل داشته باشد و برعکس این موضوع با کاهش رشد اقتصادی شاهد تعطیلی و البته بیکاری خواهیم بود.

تحریم های اقتصادی جهان علیه ایران باعث شد تا کشور در یک دهه اخیر عقب ماندگی رشد اقتصادی را شاهد باشد، عقب ماندگی که با شروع تحریم ها و تشدید آن و همچنین ایجاد هرج و مرج اقتصادی در داخل کشور التهاب در بازارهای مالی و پولی را به دنبال داشت.

این التهاب ها با واردات بی رویه کالا از کشورهایی مانند چین و گوشه گیری تولید ملی و کاهش بازدهی تولیدی های داخلی و به تبع آن تعدیل نیروها بیشتر به چشم آمد. حالا در دوره ای قرار گرفتیم که جمعیت بیکار کشور به طرز نگران کننده ای افزایش یافته و نیمی از بنگاه های اقتصادی کشور حالشان خوب نیست.

امروز بیکاری نه تنها یک مشکل بلکه یک معضل محسوب می شود که به دنبال خود مشکلات بزرگتری را به بدنه اجتماع وارد می کند. کاهش فرصت های شغلی از یک طرف و ورشکستگی بنگاه های تولیدی از طرف دیگر و نبود درآمد پایدار و مطمئن سبب شده تا جوان ها از ازدواج هم عقب بمانند.

اما جوانان تنها زخم خورده اقتصاد بیمار نیستند، بخش اعظمی از مردم در سنین بالای 40 سال هم رکود و بیکاری را تجربه کرده و با آن درگیر هستند که این قشر با توجه به داشتن همسر و فرزند فشار مضاعفی را باید تحمل کنند.

بیکاری یک معضل است اما ایجاد شغل و اعتماد به جوانان می تواند نتیجه ای موثر در کمرنگ کردن این معضل داشته باشد. عدم اعتماد به مدیران جوان و استفاده از مدیران بازنشسته در ادارات و سازمان ها خود عامل توسعه بیکاری است. از طرفی عدم اختصاص سرمایه برای تولید شغل از سوی بانک ها و عدم حمایت وزارت کار از کارآفرینان نیز سبب توسعه بیکاری شده است.

بر اساس آمارهای به دست آمده میزان بیکاری در ایران نزدیک به یک چهارم است. حدود 70 درصد جمعیت ایران زیر 35 سال سن دارند. مرکز آمار ایران میزان بیکاری جوانان را 21.8 درصد اعلام کرده که تقریباً دو برابر نرخ متوسط بیکاری در ایران است. نرخ بیکاری در استان‌های مختلف ایران متفاوت است اما اغلب نرخ بیکاری در استان‌های مرزنشین از دیگر نقاط ایران بالاتر است.

به گزارش بانک مرکزی ایران، در سال 1389، 22.5 درصد از خانواده‌های ایران بدون فرد شاغل، 55.4 درصد دارای 1 فرد شاغل، 21.7 درصد 2 فرد شاغل و 4.9 درصد دارای 2 و بیشتر فرد شاغل بوده‌اند. در عین حال در سال 1390، 800 هزار فرصت شغلی از دست رفته که معادل 18 میلیارد دلار تولید بوده‌ است. در سال 1393 درصد خانواده‌های بدون فرد شاغل به 24 درصد رسید که از این میان 57 درصد یک نفر شاغل، 15.5 درصد 2 نفر شاغل و 3.5 درصد دارای 3 نفر شاغل و بیشتر بوده‌اند.

برخی کارشناسان انتقادهایی به شیوه‌های آمارگیری بیکاران در ایران و نتایج آن وارد می‌کنند، اما همه بر یک نقطه اتفاق نظر دارند که بیکاری یکی از معضلات اصلی اقتصاد ایران است. جمعیت ایران در 28 سال گذشته تقریباً دو برابر شده و اکثر کسانی که در سال‌های بعد از انقلاب 1979 متولد شده‌اند به سرعت به جمع متقاضیان کار می‌پیوندند.

بر اساس آمار رسمی، تعداد بیکاران ایران بین 3 تا 3.5 میلیون نفر است اما کارشناسان آمار بیکاران را بیشتر از 4 میلیون نفر برآورد می‌کنند. هر ساله دست کم حدود 800 هزار نفر وارد بازار کار ایران می‌شوند و ایران توان کافی برای پاسخگویی به این حجم از متقاضیان کار را ندارد.

دولت در دو سال گذشته حجم زیادی از منابع بانکی را به سمت بنگاه‌های زودبازده هدایت کرده بلکه بتواند از فشار بیکاران بکاهد اما برآوردهای رسمی نشان می‌دهد که تلاش دولت تأثیر چندانی بر کاهش نرخ بیکاری نداشته ‌است.

کارشناسان اقتصادی بر این باورند که ایران برای اینکه بتواند بیکاری را کنترل و نرخ آن را کاهش دهد باید سالانه بیشتر از یک میلیون شغل ایجاد کند، در حالی که در طول سال‌های اخیر به طور متوسط نتوانسته برای بیشتر از 550 هزار نفر شغل ایجاد کند.

کارشناسان اقتصادی معتقدند که ایران برای غلبه بر مشکل بیکاری، نیازمند رشد اقتصادی بالای 7 درصد است اما در طول چند سال گذشته متوسط رشد اقتصادی در حد 5 درصد بوده‌است.

سید ناصر موسوی لارگانی نائب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس در گفتگو با یکی از خبرگزاری ها با بیان اینکه بیکاری جوانان را یکی از مهم‌ترین معضلات اقتصادی کشور است، گفت: نرخ بیکاری در کشور بیش از 12.5 درصد و در برخی از استان‌ها بالای 20 درصد است.

وی با انتقاد بر اینکه بیش از 5 میلیون بیکار در کشور وجود دارد، تاکید کرد: آمارهای بیکاری که توسط مرکز آمار یا وزارت کار، تعاون و رفاه اجتماعی داده می‌شود با آمار بیکاری واقعی در جامعه تفاوت زیادی دارد و آمارها صحیح نیست.

موسوی لارگانی رکود را از دلایل افزایش بیکاری در جامعه برشمرد و گفت: رکود بر خرید و فروش، تبادل معاملات، فعالیت بانک‌ها تأثیر بسزایی دارد و منجر به تعطیلی کارگاه‌های بزرگ و کوچک شده است.

وی با بیان اینکه تعریف بیكاری مطابق با واقعیت جامعه نیست، تصریح کرد: در اکثر استان‌های کشور بنگاه‌های تولیدی و صنعتی در حال تعطیلی هستند و بسیاری از این بنگاه‌ها و صنایع به دلیل کمبود بودجه نیروهای خود را اخراج می‌کنند و همین امر سبب افزایش نرخ بیکاری در کشور شده است.

فقر، اعتیاد، بزهکاری، از بین رفتن روابط عاطفی و پرخاشگری حاصل همین بیکاری است که خود می تواند جامعه را به انحطاط بکشاند و آن روز نباید جوانان را مقصر دانست، آن روز باید از مسئولان پرسید که چه می کردند و کارنامه شان چه بوده که باید شاهد این اتفاق باشیم.

/باشگاه خبرنگارن