به گزارشمازند اصناف کشاورزی و تولید مرکبات در استان مازندران حرف اول را زده و جز لاینفک زندگی روستاییان است.
* سورتینگ و بزک کردن مرکبات نارس
با توجه به اقلیم آب و هوایی مناسب مازندران محصولاتی همچون انواع پرتقال، نارنگی و کیوی در این استان کشت میشود و شهرستان قائمشهر نیز از این امر مستثنی نیست و به جرأت میتوان گفت این شهرستان با تولید انبوه پایتخت مرکبات کشور است و همین موضوع مسؤولیت مدیران امر را چند برابر میکند تا فکری بکر برای تولید مازاد بر نیاز و آمادهسازی بستر صادرات بیاندیشند.
آب و رنگ بخشیدن به میوهها چندسالی است که در شمال باب شده و سورتینگ نقش بزک کردن مرکبات را برعهده دارد و نااهلان و ناآگاهان با استفاده از این صنعت، میوه های نارس و سبز که هنوز قند و اسید آن به قدر کفایت نرسیده را رنگ و لعاب بخشیده و وارد بازار می کنند و همین امر موجب شده پرتقالهای ترشمزه شمال با ظاهری زیبا در ویترین مغازهها با نازلترین قیمت به فروش میرسد و از آن سو سبد مشتریان و مصرف کنندگان ایرانی با میوههای جنوب که به لحاظ اقلیم کشت از مزه و طعم پایینتری نسبت به پرتقال منطقه شمال برخوردار است رنگین میشود و همه زحمت و هزینه باغداران به هدر میرود.
* احداث سورتینگ بدون کارشناسی و دانش
کارشناس مرکز تحقیقات مازندران در گفتوگو با فارس، اظهار کرد: مشکلی که در ایران داریم این است که کارها بدون دانش انجام میشود و بعد از انجام آن به دنبال برطرف کردن مشکل میرویم و احداث سورتینگ نیز یکی از این کارهاست.
وحید علوی افزود: ساخت سورتینگ از سال 81 در مازندران شروع شد و هیچ دستگاه دولتی یا کارشناسی در این امر دخالت نداشت و بر اساس بازدید چند نفر از واحدهای سورتینگ کشورهای دیگر احداث شد و با توجه به اینکه کار کارشناسی انجام نگرفت هزینه بالایی در بر داشت.
وی تصریح کرد: سورتینگ از سال 85 وارد مازندران شد و متأسفانه از زمانی که رنگ مرکبات پا به استان گذاشت کمتر اداراتی که مسؤول این کار هستند از کیفیت رنگ جویا شدند.
کارشناس مرکز تحقیقات مازندران با بیان اینکه سیتروز کالر یا رنگ مرکبات نامبر 2 بیشترین رنگی است که در مازندران مصرف میشود، تصریح کرد: این نوع رنگ تنها در فلوریدای آمریکا استفاده میشود و مجوز استفاده از آن برای مرکباتی است که قبل از اینکه پوست برسد قند و اسید میوه تکمیل میشود و ابتدا با اتیلن سبززدایی شده و بعد رنگافزایی انجام میشود و مقدار رنگ باقیمانده روی پوست باید کمتر از دو PPM باشد.
* استفاده از رنگها با پایه گیاهی کمخطرتر است
علوی یادآور شد: استفاده از رنگ در دنیا رواج دارد و استفاده از رنگها با پایه گیاهی کمخطرتر است، رنگهای گیاهی در ایران هم وارد شد اما بهدلیل اینکه روش استفاده از آن را بلد نبودند خوب جا نیفتاده است.
وی ادامه داد: در استان مازندران با توجه به اقلیم معتدل در بعضی از سالها میوه میرسد و اسید و قندش کامل میشود اما پوست سبز است و این کارشناس است که میتواند با دستگاه ساده و ارزان رفراکتومتر جیبی در زمان برداشت مقدار قند و اسید میوه را اندازهگیری کند.
* اگر بهترین میوه هم در این استان تولید شود خریدار ندارد
کارشناس مرکز تحقیقات مازندران با بیان اینکه مازندران اقلیمی دارد که میتواند بهترین پرتقال و تامسون دنیا را تولید کند اما بهخاطر استفاده نادرست از صنعت سورت از جنوب ایران هم عقب مانده است، افزود: اگر بهترین میوه هم در این استان تولید شود خریدار ندارد یا با قیمت ضعیف خریداری میشود چراکه مرکباتی که سبز است و هنوز قند و اسید آن کامل نشده سبززدایی شده و به بازار فرستاده میشود.
* میوهای که رنگ زده شد قابلیت نگهداری در انبارها را ندارد
علوی تصریح کرد: استفاده از سبززدایی مشکلی از نظر سلامتی ندارد به این شرط که از استیلن استفاده نشود و در رنگافزایی میوه باید دقت شود تا محصول از نظر فیزیولوژیکی برسد و از رنگی استفاده شود که مورد تأیید بهداشت باشد.
وی با بیان اینکه میوهای که رنگ زده شد قابلیت نگهداری در انبارها را ندارد و باید زود مصرف شود گفت: با رنگافزایی تمام منافذ پوست بسته و تغییر دما موجب خرابی میوه میشود.
* داشتن بیش از 170 سورتینگ در قائمشهر افتخار نیست
نماینده سورتینگداران قائمشهر در گفتوگو با فارس، با بیان اینکه ساماندهی سورتینگداران لازم و ضروری است، اظهار کرد: بعد از آنکه مشخص شد محیطی که سورتینگ بنا شده مناسب است یا خیر میتوان از هر واحد یک متصدی معرفی و کلاسهای آموزشی برگزار شود تا سورتینگداران با اصول صحیح استفاده از رنگ آشنا شوند.
سعید خطی افزود: داشتن بیش از 170 سورتینگ در قائمشهر افتخار نیست و هیچ سورتینگداری بهصورت طرح یا برنامه حمایت مالی نشده است.
وی با بیان اینکه ایجاد شناسنامه برای سورتینگداران و تجمیع چند واحد که تجهیزات کمی دارند با هم باید در دستور کار قرار گیردریال تصریح کرد: بعد از شناسنامهدار شدن و آموزش دادن میتوان به اندازه ظرفیت سورتینگها از آنان کار بخواهیم.
* سورتینگداران از خروج بار فله از مازندران ضربه میخورند
نماینده سورتینگداران قائمشهر خاطرنشان کرد: ما باغداران و سورتینگداران هنوز به این نتیجه نرسیدیم که رنگافزایی کار درستی است یا خیر و باید اصول آن به ما آموزش داده شود چرا که هیچ انسان با وجدانی حاضر نیست میوه ناسالم به مردم بدهد.
خطی با بیان اینکه اگر قرار است رنگافزایی نباشد باید در کل استان مازندران هم نباشد، گفت: اگر در شهرستانهای دیگر این کار انجام شود باعث شکستن قیمت مرکبات میشود و ما متضرر میشویم.
وی با بیان اینکه باید جلوی خروج میوههای بدون بستهبندی و رنگآوری شده از استان گرفته شود، اضافه کرد: سورتینگداران از خروج بار فله از مازندران ضربه میخورند و چه بسا این بار فله سرقتی باشد که در قالب مرکبات فله در بازار و شهرهای مجاور به مردم عرضه میشود.
* رتبه چهلم ایران در صادرات مرکبات
مدیر جهاد کشاورزی قائمشهر در گفتوگو با فارس، با بیان اینکه مرکبات بهعنوان دومین محصول صادراتی در دنیا شناخته شده است، اظهار کرد: کشور ما در تولید مرکبات رتبه هفتم و در صادرات رتبه چهلم را در دنیا به خود اختصاص داده است.
فرزین فرهادی افزود: در مازندران 2.5 تن تولید مرکبات داریم که مازاد بر نیاز کشور است و باید صادر شود تا از انباشت و هدررفت میوه جلوگیری کرد.
* سورتینگداران نیازمند تشکل قانونی هستند
وی با بیان اینکه سالانه بر میزان تولید مرکبات افزوده خواهد شد تصریح کرد: بستهبندی و فرآوری مناسب و بهینه میتواند ما را در امر صادرات یاری کند.
مدیر جهاد کشاورزی قائمشهر بیان کرد: اگر بر سورتینگها نظارت دقیق وجود داشته باشد میتوان از مرکبات مازاد استفاده و آن را برای بازار صادرات آماده کرد و این نیازمند تشکل قانونی است تا نظارتها دقیقتر و کارشناستر انجام شود.
* اصول تغذیه نادرست و بروز بیماری سرطان
رئیس شبکه بهداشت قائمشهر با بیان اینکه هدف شبکه بهداشت تأمین سلامت مردم و جامعه است، اظهار کرد: امروزه با توجه به پیشرفت علم پزشکی از بیماریهایی همچون فلج اطفال و سرخک که در قدیم موجب مرگ و میر میشد خبری نیست و این جای خوشحالی است.
محمد گران ادامه داد: رعایت نکردن اصول تغذیه صحیح و بهداشتی میدان را برای بیماریهای غیرواگیر همچون سرطان باز کرده و در رابطه نسبت به سایر کشورها در رتبه نخست قرار داریم.
* اجرای نظارت دقیق بر فعالیت سورتینگداران
وی تصریح کرد: میوه و سبزی جای ویژهای در هرم غذایی ما دارد و استفاده از سم و کود فراوان و رنگافزایی میتواند سرعت بیشتری به شیوع این بیماری مهلک ببخشد.
گران از سورتینگداران خواست تا از مسؤول فنی برای نظارت بر کار خود بهره ببرند تا با رعایت اصول میوههای سالم را به ناسالم تبدیل نکنند.
استفاده از صنعت رنگ در همه جای دنیا رواج دارد اما باید مقدار و میزان استفاده از آن و اینکه در چه میوهها و در چه فصلی میتوان رنگافزایی انجام داد آموزش داده شود تا هم باغداران و هم مصرفکنندگان با خیالی راحت و آسوده سر بر بالین بگذارند.
فارس