به گزارش مازند اصناف؛ ما انسان های عجیبی هستیم! و البته موجوداتی بخیل! در آنِ واحد طرفدار بخشش و جود و عطا هستیمودر همان دم خودمان بخل می ورزیم! یعنی حتی بدیهی ترین قوانین علم منطق را هم زیر سوال برده ایم! چون آنجا می آموزیم که "نقیضان لا یجتمعان" دو امر نقیض، هرگز با هم در یکجا و یک زمان واحد جمع نمی شوند. ولی می بینید که با به سادگی هرچه تمام تر بین بخل و بخشش که نقیض یکدیگرند در یکجا و در یک زمان جمع می کنیم!

شاید بپرسید چطور ممکن است؟ .قتی از خدا چیزی را طلب می کنیم، مثلا نعمت مادی و معنویمی خواهیم توقعمان این است که خدا با جود و بخشش بی حد و حصرش با ما رفتار کند و خدا هم چنین می کند. اما همان دم اگر کسی از ما کمکی طلب کند یا حتی قرض بخواهد به انواع لطایف الحیلی او را به قول معروف می پیچانیم! یعنی در آنِ واحد هم بخشش را می خواهیم هم بخل را، هم خر را و هم خرما را!

امام سجاد علیه السلام در دعای بسیار زیبای ابوحمزه ثمالی این نکته را به زیبایی بیان فرموده اند:
الحمد لله الذی ادعوه فیجیبنی...
خدایی را سپاس که وقتی او را می خوانم اجابتم می کند،
الحمد لله الذی اسئله فیعطینی
خدایی را سپاس که وقتی از او طلب می کنم به من می بخشد و عطا می کند،
وَ إِنْ كُنْتُ بَخِيلاً حِينَ يَسْتَقْرِضُنِي‏
هر چند هنگامى كه او از من قرض مى‏خواهد من بخل مى ‏ورزم!
                                                                                                ***
سه نکته:
* مگر خدا از ما قرض می خواهد!؟
این سوال را قرآن کریم پاسخ داده است:
«مَن ذَا الَّذی یُقرِضُ اللهَ قَرضًا حَسَنًا فَیُضعِفَهُ لَهُ اَضعافًا كَثیرَةً واللهُ یَقبِضُ ویَبصُطُ واِلَیهِ تُرجَعون.» (سوره بقره، آیه ۲۴۵)
خداوند می فرماید اگر بنده ای از شما قرض خواست در واقع به منِ خدا قرض می دهید. این وعده بسیار بزرگی است. سرّ تعبیر از این معنا یعنی محفوظ بودن اصل عمل نزد خدا، چنان كه در عقد قرض، مال، باز مى‌گردد و خدا چندین برابر آن پاداش مى‌دهد.
دادن پاداش مضاعف به انفاق كننده، دلیل بى‌نیازی خدا از انفاق و چنین پاداشی فقط مقدور خدای قابض و باسط است.
 
** بیشترین بهره را خدا می دهد
امروز بسیاری از ما هنگام قرض دست و بالمان می لرزد و می ترسیم پولمان بر نگردد و قرض گیرنده پس ندهد. عده ای هم دائما می نشینند و سایرین را از این عمل خیر منع می کنند که آقا دوره و زمانه عوض شده، مردم پول را پس نمی دهند و غیره.
اما سوال اینجاست مگر ما به خدا قرض نمی دهیم؟ مگر خدا وعده نداده که پاداش قرض الحسنه هجده برابر است؟ خب، بر فرض هم قرض گیرنده مال را پس نداد یا دیر پس داد. آیا به وعده خدا ایمان نداریم؟ خدا فرموده من بهره این قرض را نه یک برابر، نه دو برابر که هجده برابر می دهم!
 
*** گندم درجه دو برای قرض به خدا، برنج اعلا برای خوردن خودم!
در همین ایام و روزهای آخر ماه مبارک رمضان، افراد بسیاری به بنده مراجعه می کردند و قیمت دقیق کفاره و فطریه را می پرسیدند. می گفتند حداقلش چقدر باید بدهیم؟ من در پاسخ می گفتم اگر دارید چرا اینقدر دنبال حساب و کتاب ریاضی هستید؟ مثلا اگر بجای هفتاد و پنج هزار تومان کفاره اگر صد هزار تومان بدهیم ضرر می کنیم!؟ جای دوری می رود؟ الان پول شارژ گوشی و اینترنت تک تک اعضای خانواده ها چند ده هزار تومان در ماه می شود. حالا موقع دادن کفاره و فطریه ریال به ریال حساب می کنیم. یا در فطریه، خودمان در طول سال برنج ایرانی هاشمی و طارم درجه یک اعلا می خوریم بعد هنگامدادن فطریه قیمت گندم درجه را حساب می کنیم! حالا قبول دارید که ما انسان های بخیلی هستیم!؟

حجت السلام علی تبریزی، پژوهشگر مذهبی

تراز