به گزارش مازند اصناف؛ از آنجایی که فعالیت تولیدی این شرکتها نسبت به میزان تولید محصولات یا ارائه خدمات متفاوت است در مصوبه جدید هیات دولت به دو دسته تولیدکننده انبوه و سفارشی تقسیم شده که معیاری مهم برای تسهیل استقرار آنها در شهرکها و نواحی صنعتی است. کارشناسان معتقدند دانشبنیانها در بحث زیرساخت مورد نیاز خود تفاوتی با سایر واحدهای صنعتی نداشته و میتوانند در زمینهای کارگاهی واقع در شهرکهای صنعتی مستقر شده و یا برای فعالیت خود در ناحیههای تعیینشده مستقر شوند. این درحالی است که برخی از شرکتهای تولیدی همزمان با انجام فعالیت خود در بررسی محصولات تولیدی بهعنوان دانشبنیان شناخته شدهاند و اکنون در شهرکهای صنعتی مستقرند. برخی از شرکتهای دانشبنیان که در محدوده شهرکها و نواحی صنعتی مستقر هستند در ابتدا با این عنوان شروع به فعالیت نکردهاند و همزمان با فرآیند تولید که به میزان انبوه بوده برای دریافت مجوزهای لازم و تبدیل شدن به شرکت دانشبنیان اقدام کردهاند. بنابراین مانند سایر واحدهای تولیدی به محدوده شهرکها و نواحی صنعتی راه یافتهاند اما شرکتهایی که در ابتدا با عنوان دانشبنیان شروع به فعالیت میکنند بهدلیل میزان تولید پایین و سفارشی به متراژ زمین کمتری نیاز دارند که خارج از مساحتهای تعریف شده در شهرکها و نواحی صنعتی است بنابراین در پارکهای علم و فناوری مستقر شدهاند.
با ابلاغ مصوبه جدید هیات وزیران در زمینه رفع ممنوعیت استقرار صنایع دانشبنیان در شهرکهای صنعتی مجاز شده است و شرکتهای دارای فعالیت تحقیق و توسعه که تولید در حد آزمایشگاهی و سفارشی دارند میتوانند در محدوده شهری بدون رعایت محدودیت شعاع اقدام کنند و با رعایت مقررات زیستمحیطی فعالیت دانشبنیان خود را در داخل این محدوده ادامه دهند. اسحاق جهانگیری، معاون اول رییسجمهوری ضوابط استقرار واحدهای صنایع پیشرفته و فعالیتهای دانشبنیان را که به تصویب هیات وزیران رسیده در ۹ ماده و ۲ تبصره برای اجرا ابلاغ کرد. بنا بر این مصوبه صنایع پیشرفته و فعالیتهای دانشبنیان در ۱۱ ردیف (فناوری زیستی، نانو، اپتیک و فوتونیک، الکترونیک و سختافزارهای رایانهای، فناوری اطلاعات و نرمافزارهای رایانهای، تجهیزات پیشرفته ساخت، تولید و آزمایشگاهی، داروهای پیشرفته، تجهیزات پزشکی، هوافضا، انرژیهای نو و محصولات پیشرفته) ردهبندی شده است. براساس مصوبه جدید واگذاری زمین در شهرکها و نواحی صنعتی و شهرکهای فناوری به شرکتها و موسسات دانشبنیان با شرایط و تخفیف مناسبی انجام میشود و این در حالی است که اکنون از ۹۴۵ شهرک و ناحیه صنعتی، ۷۶۰ شهرک و ناحیه صنعتی و ۴ شهرک فناوری به بهرهبرداری رسیده و در حال واگذاری زمین به متقاضیان است. سیدحسین هاشمی، استاندار تهران در هجدهمین نشست شورای گفتوگوی دولت و بخش خصوصی از امضای تفاهمنامهای میان استانداری تهران و ستاد فرمان اجرایی حضرت امام(ره) خبر داد که براساس آن مقرر شد ۲۵۰۰ هکتار زمین به احداث منطقه ویژه صنعتی در جوار فرودگاه امام(ره) اختصاص پیدا کند تا پس از لغو تحریمها، منطقهای پویا در این محدوده ایجاد شود. ۵۰۰ هکتار از این منطقه قرار است تنها به صنایع هایتک که از جمله صنایع پیشرفته محسوب میشود، اختصاص پیدا کند و صنایعی که هایتک نبوده یا عقبه تکنولوژیکی نداشته باشند، اجازه استقرار ندارند.
اختصاص سایت ۲ هکتاری به دانشبنیانها
عبدالقهار ناصحی، مدیرعامل شرکت شهرکهای صنعتی قزوین در گفتوگو با صمت گفت: براساس مصوبه دولت از این پس استقرار واحدهای صنعتی دانشبنیان در محدوده شهرکها و نواحی صنعتی آسانتر شده است. هرچند این شرکتها در بحث زیرساخت تفاوتی با سایر واحدهای صنعتی ندارند اما عمده مشکل آنها که به عنوان «دانشبنیان» قصد ورود به محدوده شهرکها و نواحی صنعتی را دارند در متراژ زمین است. او ادامه میدهد: دانشبنیانها در ابتدای تولید به زمینی در حد ۳۰۰متر احتیاج دارند در حالی که حداقل متراژ در نظر گرفته شده برای استقرار واحدهای صنعتی به تناسب کارخانهها ۲هزار متر است البته شرکتهای دانشبنیان بهدلیل نمونهسازیها و تیراژ تولید پایین به فضای کمتری نیاز دارند و از طرفی توانایی پرداخت هزینه زمین با مساحت ۲هزار متر را ندارند. مدیرعامل شرکت شهرکهای صنعتی قزوین با اشاره به معافیتهای مالیاتی دانشبنیانها اظهار کرد: به همین منظور تفاهمنامهای با پارک علم و فناوری استان قزوین امضا شده تا یک سایت ۲ هکتاری برای استقرار دانشبنیانها اختصاص یابد و با معرفی این شرکتها توسط پارک علم و فناوری واگذاری زمین انجام شود. همچنین با پیگیریهای انجام شده در شهرک صنعتی «کاسپین» زمینهای ۳۰۰ متری در سایت ۲ هکتاری دانشبنیان در نظر گرفته شد که تاکنون ۲ شرکت در این محدوده مستقر شدهاند. ناصحی با بیان اینکه در محدوده شهرکهای صنعتی امکان ارائه زمین در متراژهای پایین وجود ندارد بنابراین واحدهای صنعتی دانشبنیان با معرفی پارک علم و فناوری به این سایت هدایت میشوند، افزود: ۱۲ شرکت دانشبنیان در محدوده شهرکهای صنعتی قزوین مستقر هستند که برای دانشبنیان شدن در حال تولید صنعتی اقدام کردهاند و یا با بررسیهای انجام شده محصولات تولیدی آنها دانشبنیان شناخته شده است.
استقرار دانشبنیانها در واحدهای کارگاهی
هرچند شرکتهای دانشبنیان بهدلیل نیاز کم به زمین در ورود به شهرکهای صنعتی محدود هستند اما فعالیت تولیدی آنها در تعارض با ملاحظات زیستمحیطی نیست به همین دلیل برخی از آنها حتی در محدوده شهری قرار گرفتهاند. مصطفی آمره، مدیرعامل شرکت شهرکهای صنعتی مرکزی در گفتوگو با صمت با اشاره به مصوبه اخیر هیات دولت گفت: بخشی از شرکتهای دانشبنیان تاکنون در پارکهای علم و فناوری مستقر بودهاند و برخی دیگر که طرحهای تجاریسازی شده داشتهاند با تخفیفهای درنظر گرفته شده توانستهاند به شهرکهای صنعتی راه پیدا کنند. او ادامه داد: در برخی موارد شرکتهای دانشبنیانی که تیراژ تولید پایینی داشته و زمین کوچکتری نیاز داشتهاند با پیشنهاد مسئولان شهرکها در واحدهای کارگاهی مستقر شدهاند. این واحدها با متراژ ۱۸۰ تا ۳۰۰ متر در اختیار دانشبنیانها قرار میگیرد. ضمن آنکه این شرکتها بهدلیل غیرآلاینده بودن امکان استقرار در ناحیههای در نظر گرفته شده را دارند. همچنین فعالیت آنها به امکاناتی فراتر از سایر زیرساختهای عمومی در شهرکها نیاز ندارد.
صمت