به گزارش مازند اصناف؛ در قرآن کریم بارها کلمه "زکات" آمده است. زکات مورد اشاره قرآن به معنای عام آن است و شامل تمام واجبات و مستحبات مالی اسلام می شود. برای نمونه معنای عام زکات هم شامل خمس می شود، هم صدقه و هم زکات اصطلاحی. اما زکات اصطلاحی از ضروریات دین اسلام و مورد اتفاق همه مسلمانان است.

در اهمیت زکات همین بس که در آیات فراوانی زکات در کنار نماز که ستون دین است آورده شده و به پرداخت آن امر شده است. در روایات نیز به اهمیت و آثار آن اشاره شده است.

از طرفی زکات اصطلاحی محدود است و به ۹ چیز تعلق می گیرد:
انعام ثلاث: شتر، گاو، گوسفند.
نقدین: طلا، نقره.
غلّات اربع: جو، گندم، خرما و کشمش.

حال یک سوال مطرح است، اینکه آیا شیعه و اهل سنت در زکات اختلاف نظر دارند یا خیر؟
در اصل زکات تمام مذاهب اسلامی اشتراک دارند. اختلافات جزئی نیز وجود دارد که زیاد نیست.
* اختلاف شیعه و اهل سنت در زکات طلا
در طلا و نقره نیز شیعه معتقد است که زکات فقط در مسکوکات است نه در شِمش طلا یا طلاهای زینتی.
اما چهار مذهب اهل سنت معتقدند که در شمش طلا (طلای غیر مسکوک و غیر زینتی) زکات واجب است اما در این‌که آیا در طلای زینتی هم زکات واجب است یا نه؟ اختلاف دارند.

** اختلاف در زکات میوه ها
مذهب حنفیه می گویند: در تمام چیزهایی که از زمین می روید به جز چوب و گیاه خشک و نِی زکات واجب است.
مالکی ها و شافعی ها نیز می گویند: زکات در همه چیزهایی که قابلیت ذخیره سازی برای معونه خانواده را دارد مانند گندم، جو، خرما، کشمش و... واجب است.
حنبلی ها می گویند: در هر زراعت یا میوه ‌ای که قابلت کیل و وزن شدن داشته باشد زکات واجب است.
شیعه نیز اعتقاد دارد که زکات فقط در گندم و جو و خرما و کشمش واجب است.

*** مال التجراه زکات دارد!؟
یکی از اشتراکات بین مذاهب در این است که شتر، گاو و گوسفند متعلق زکات هستند. همچنین همه معتقدند که در اسب و قاطر و الاغ زکات نیست. فقط مذهب حنفی در اسب نیز زکات را واجب می داند.
نکته جالب دیگر اینست که در بین مذاهب اهل سنت اتفاق نظر وجود دارد که به مال التجاره (مالی که با آن تجارت و کسب سود می کنند) زکات تعلق می گیرد. ولی در مذهب شیعه چنین چیزی واجب نیست.

تراز