به گزارش مازند اصناف؛ روز و روزگاری نه چندان دور درکشور ما تلویزیون پارس، گوشی‌های صاایران و چندین و چند قلم کالای داخلی تولید می‌شدند که اکنون همگی به دلیل به‌روز نبودن فناوری از گردونه تولید عقب‌مانده‌اند.

امروز اما ما با افتخار گوشی اپل در دست می‌گیریم و در خانه‌هایمان تلویزیون «اولترا اچ‌دی سونی» تماشا می‌کنیم. این سرنوشت را می‌توان به کالاهای دیگری که هنوز در داخل کشور تولید می‌شوند هم تعمیم داد.

به هر ترتیب به نظر می‌رسد دور نیست روزی که برخی از تولیدات داخلی به همین طریق از دور خارج شوند. چرا به‌تدریج میل به مصرف برخی محصولات داخلی مثل لوازم‌خانگی یا پوشاک ایرانی با ابهام مواجه شد؟ به‌طور حتم شما هم در طول سال‌های عمرتان با عبارت‌هایی مانند «کیفیت لباس‌های ایرانی به هیچ عنوان به پای لباس ترکیه‌ای نمی‌رسد و مشتری هم جنس ترکیه‌ای را بیشتر می‌پسندد.» یا «مشکل لباس‌های ایرانی این است که دوخت و برش لباس ترکیه‌ای را ندارند.» زیاد مواجه شده‌اید، جملاتی که تنها بخشی از رفتارهای مصرف‌کنندگان ایرانی را به تصویر می‌کشد؛

حاصل این حرف‌ها هم این می‌شود که به گفته سعید حسین‌زاده، عضو اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان صنایع نساجی و پوشاک در سال گذشته نزدیک به ۵ میلیارد دلار پوشاک قاچاق وارد کشور شده که باوجود بی‌کیفیتی، ایرانی‌ها از آن استقبال کردند. این ابراز بی‌میلی گسترده اما کم‌سروصدا و آن ابراز و تبلیغ به طور تقریبی گسترده که واکنش مسئولان را هم در پی دارد چقدر به محصولات دیگر قابل تعمیم است؟ در مقابل، مسئولان هم برای تامین نیازهای مصرف‌کنندگان و هم در نظر گرفتن منافع تولیدکنندگان چه تصمیماتی را و چگونه باید اتخاذ کنند که دیگر شاهد چنین نارضایتی‌هایی نباشیم؟


 بهسازی بنگاه‌های کوچک راهی برای تامین رضایت مشتریان داخلی

سوالاتی که «علی فاضلی» رییس اتاق اصناف ایران در گفت‌وگو با صمت در پاسخ به آنها می‌گوید: در چند سال اخیر مصرف‌کنندگان ایرانی به شدت به مصرف کالاهایی با نشان(برند)های خارجی تمایل پیدا کرده‌اند، نشان(برند)هایی که گاهی اوقات حتی از کیفیت مناسبی هم برخوردار نیستند. او اضافه می‌کند: متاسفانه مراکز تبلیغاتی ما نیز به دلیل اینکه تعرفه تبلیغ کالای خارجی گران‌تر از کالای داخلی است تمایل بیشتری برای حرکت به این سمت دارند و کالای داخلی ما در این زمینه شانس کمتری برای مطرح شدن پیدا می‌کنند، به‌ویژه اینکه ما ایرانی‌ها نیز عادت نداریم بازاریابی را به شکل کامل انجام دهیم.

به اعتقاد رییس اتاق اصناف ایران یکی از دلیل کیفیت پایین برخی کالای ایرانی تحریم‌هایی است که در چند سال اخیر علیه ایران وضع شده و ادامه می‌دهد: به‌روز نبودن ماشین‌آلات تولید و نبود مواد اولیه از دیگر دلایلی است که موجب شده کیفیت کالای ایرانی با افت مواجه شود اما با این همه بخش‌هایی از تولیدات ما به‌ویژه در بخش لوازم‌خانگی اکنون از کیفیت مناسب و استانداردهای جهانی برخوردار هستند، امری که به طور حتم کافی نیست و ماباید با یاری دولت و اصناف تلاش بیشتری در این زمینه انجام دهیم. شاو می‌گوید: درحال‌حاضر بخشی از این اصلاح روش‌ها با بهسازی ماشین‌آلات، بنگاه‌های تولیدی و تامین وام با سود کم از سوی بانک‌ها محقق می‌شود، امری که متاسفانه در کشور ما از پشتوانه قوی برخوردار نیست.


ذائقه مردم را نشناختیم

«تولید ملی، حمایت از کار و سرمایه ایرانی»، شعاری است که مدت‌هاست به‌عنوان دغدغه مسئولان کشور شناخته شده، موضوعی که در سال‌های اخیر با توجه به وضعیت کشور و تحریم‌ها چندان جدی گرفته نشده و کالای تولید داخل کشورمان به‌ویژه در بخش پوشاک امکان و توانایی رقابت با محصولات مشابه خارجی را از دست داده است. در این‌باره مهدی یکتا، دبیر اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان پوشاک به صمت می‌گوید: سلیقه ومیل مردم، اغلب اوقات به سمت کالایی است که با ذائقه و تمایلات‌شان بیشتر تناسب دارد.او می‌گوید: متاسفانه ما در سال‌های اخیر نتوانسته‌ایم به‌دلیل ضعف تولید و بخش طراحی به خواسته‌های مردم در این بخش پاسخ مناسبی بدهیم و همین امر موجب شده تا مردم به سمت کالای خارجی که گاهی اوقات حتی از کالای ایرانی بی‌کیفیت‌تر است، تمایل پیدا کنند. دبیراتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان پوشاک اضافه می‌کند: به نظر می‌رسد، حلقه گمشده بین مصرف‌کننده و کالای ایرانی، اعتماد متقابل است. او می‌گوید: در صورتی که تولیدکننده ایرانی به سمت ثبت نشان(برند) و در نظر گرفتن امتیازات ویژه برای مشتری خود پیش برود و ضعف‌هایی که در ارائه خدمات پس از فروش وجود دارد را برطرف کند، حلقه گمشده که اکنون بین محصولات ایرانی و مصرف‌کننده ایرانی وجود دارد از نو شکل می‌گیرد.


 تزلزل تعصب ملی دروازه‌ای برای واردات بی‌رویه

این گفته‌ها در حالی بیان می‌شود که در سال‌های اخیر، ریسک پایین به همراه سودآوری بالادر فعالیت‌های غیرمولد به گسترش سوداگری در اقتصاد ایران دامن زده و موجب شده انگیزه تولید و سرمایه‌گذاری مولد کاهش یابد و به جای آن، سوداگری و دلال‌بازی رواج یابد. در این‌باره صادق بشیری، معاون کالا و خدمات انجمن ملی حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان در گفت‌وگو با صمت وضعیت فعلی حمایت از تولید داخل را درگیر نوعی شکاف فرهنگی می‌داند و می‌گوید: به نظر می‌رسد، ما دچار نوعی تزلزل در تعصب ملی خود هستیم، امری که نیاز به اصلاح دارد.به اعتقاد او اکنون وقت آن رسیده تا جامعه مصرف‌کننده و تولیدکننده ایرانی هر دو مسئولیت‌های متقابل را نسبت به یکدیگر بپذیرند و با یک رویکرد توام با مسئولیت‌پذیری با یکدیگر تعامل کنند. به گفته بشیری درحال‌حاضر جامعه تولیدکننده و مصرف‌کننده ایرانی هر دو دچار یک سردرگمی و آشفتگی هستند اما تولیدکنندگان ماباید با تجمیع فاکتورهایی که در موفقیت آنها نقش دارد مثل مشتری‌مداری، کسب سود، رضایت نهادهای حاکمیتی و صنفی همه و همه ارزش کیفی کالاهای خود را افزایش دهند و از سوی دیگر جامعه مصرف‌کننده داخلی نیز باید به منافع ملی و حمایت از تولیدکننده داخل بیشتر بیندیشد.


نظارت بر واردات راهی برای حمایت از تولیدکننده داخلی

اما ابراهیم نکو، نماینده و عضوکمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با صمت تحریم‌های غرب و نشناختن ذائقه مصرف‌کنندگان، سوءمدیریت دولت گذشته و واردات بی‌رویه کالا را مهم‌ترین دلیل رکود فعالیت بنگاه‌های تولیدی داخلی می‌داند و می‌گوید: مجموع این عوامل در کنار رنگ ولعاب کالای وارداتی که گاهی از کیفیت مناسبی هم برخوردار نیستند موجب شده تا مصرف‌کنندگان ایرانی به سمت مصرف کالای وارداتی سوق داده شوند.وی با اشاره به تلاش تولیدکنندگان داخلی اضافه می‌کند: در سال‌های اخیر موج واردات کالا به داخل کشور موجب شده تا کالای ایرانی با وجود کیفیت مناسب توان رقابت خود را با کالای وارداتی از دست بدهد و ناچار شود تولید خود را به اسم یک نشان(برند) خارجی و گاهی چینی به فروش برساند.این عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در ادامه ممانعت از ورود کالاهایی که مشابه آن در داخل کشور تولید می‌شود و نظارت بر روند واردات را مهم‌ترین راهکار برای حمایت از تولیدات داخلی عنوان می‌کند و می‌گوید: از این پس باید نظارت بیشتری روی کالاهای وارداتی انجام شود.

نکته پایانی ....

بی شک تصمیم برای جلوگیری از ورود بی‌رویه برخی کالاهای وارداتی به کشور و افزایش تعرفه‌های گمرکی برای کالاهای وارداتی با هدف حمایت از تولیدات داخل ممکن است در بلندمدت آسیب‌های جبران‌ناپذیری را پیش روی جامعه و صنعت بگذارد و از طرفی با نبود تنوع و حق انتخاب کالاها حقوق مصرف‌کننده داخلی نیز نادیده گرفته می‌شود. همین امر ایجاب می‌کند تا صنعت کشور نیز با این واقعیت روبه‌رو باشد که بازار جهانی عرصه حذف و کنارزدن‌ها و رقابت‌های بی‌محابایی است که لحظه‌ای غفلت را پذیرا نیست و فرآیند افزایش دستمزدها و افزایش قیمت‌ها در این میدان توجیهی برای رقابت و ماندن نیست و اقتصاد باید سیاست‌های تولیدی خود را به گونه‌ای تنظیم کند که تغییر بازار، تغییرات تعرفه‌ها، تغییر دستمزدها و هزاران تغییر دیگری که ممکن است به‌طور پیش‌بینی نشده پیش بیاید چرخ او را از حرکت باز ندارد و بتواند با وجود همه تغییرات به حفظ مشتریان و بازار خود بپردازد و حتی سیاست‌های صنعت به گونه‌ای تنظیم شود که تغییر دولت و چرخش و انتقال قدرت موجب رکود چند ماهه، یک ساله یا تعطیلی پروژه‌ها نشود.وظیفه ملی ما ایجاب می‌کند از صنعت و تولیدات داخلی، با نگرش به واقعیت‌های روز و بازار جهانی، با همه توان حمایت و شرایط را به گونه‌ای مهیا کنیم که امکان و توانایی رقابت با محصولات خارجی چه در داخل و چه در خارج از کشور برای تولیدات و محصولات داخل به‌وجود آید.

ایران جیب