به گزارش مازنداصناف مسئولان و کارشناسان انجمن صنایع غذایی و دارویی استان های شمالی و اعضای هیات مدیره کانون صنایع غذایی ایران برداشته شدن محدودیت های تنظیم بازار را تنها راهکار پاسخگویی به مشکلات صنایع لبنی و افزایش مصرف سرانه لبنیات در کشور می دانند.
آنان در نشست مشترکی که روز پنجشنبه در بابلسر برگزار کردند، از درجا زدن میزان مصرف سرانه لبنیات در کشور در پنج سال گذشته خبر داده و از نچه که ناکارآمدی راهکارهای ستاد تنظیم بازار برای حل مشکلات صنایع لبنی نامیدند، گله کردند.
نشست کارشناسان و مسئولان صنایع لبنی استان های مازندران ،گیلان و گلستان با کانون صنایع غذایی ایران با هدف بررسی آخرین وضعیت کمیت و کیفیت تولیدات و بازار داخلی و خارجی لبنیات برگزار شد.
* خروج شیر و محصولات لبنی از گروه تنظیم بازار
رضا باکری دبیر انجمن صنایع لبنیات ایران در این نشست به کاهش 45 درصدی قدرت خرید مردم بر اساس آمار بانک مرکزی استناد کرد و یادآور شد: از دولت تدبیر و امید انتظار داریم تا راهکار جدیدی را برای بالا بردن سرانه مصرف لبنیات ارائه دهد.
وی با بیان اینکه اکنون صنایع لبنی نمی توانند شیر خام را بیشتر از یک هزارو 250 تومان بخرند، افزود: دیگر دامداران و صاحبان واحدهای صنایع لبنی نمی توانند سود و منفعت خود را از جیب مردم به دست بیاروند.
باکری ادامه داد: بالا بردن قیمت شیر خام و محصولات لبنی منفعتی برای دامداران و صنایع لبنی نخواهد داشت و دولت ناچار به اتخاذ تدبیری جدید برای حل مشکلات است.
وی با تاکید بر اینکه شیر و محصولات لبنی باید از گروه تنظیم بازار خارج شود، گفت: تا زمانی که رقابت پذیری در صنایع لبنیات به وجود نیاید این مشکل حل نخواهد شد.
باکری افزود: 36 سال است که صنایع لبنی در گروه تنظیم بازار قرار دارد و امروز به سقف قیمت شیر خام و محصولات لبنی رسیده ایم و در این شرایط هر گونه افزایش قیمت این محصولات برای رسیدن به هدف افزایش سرانه مصرف، بی اثر است.
دبیر انجمن صنایع لبنی ایران با تاکید بر این نکته که شیر و محصولات لبنی باید در گروه کالای سلامت کشور قرار گیرد، گفت: اصلاح قیمت گذاری از دیگر راهکار های برون رفت از مشکلات صنایع لبنی است.
وی بر لزوم تهیه و توزیع شیر کیفی مدارس کشور تاکید کرد و گفت: ماهانه باید برای هر یک از حدود 17 میلیون دانش آموز، دانشجو و مهد کودکی های کشور 6 کیلو گرم شیر تولید و توزیع کنیم.
باکری افزود: این درحالی است که وزارت آموزش و پرورش با برگزاری مناقصه و مزایده بی کیفیت ترین شیر را در این حوزه توزیع می کند.
وی با بیان اینکه تهیه و تولید شیر مدارس ربطی به وزارت آموزش و پرورش ندارد، گفت: امرزوه نحوه دسترسی شیر مدارس فقط توزیع آن در میز کلاس درس ها نیست، بلکه باید با طراحی و تعریف سامانه کارت های اعتباری شیر را از طریق مراکز عرضه توزیع کرد.
* اعتمادزدایی از صنایع لبنی
رئیس انجمن صنایع غذایی و دارویی مازندران هم در این نشست گفت: بالا رفتن قیمت محصولات لبنی در کنار کاهش کیفیت و کمیت آن سبب شده است تا اعتماد مردم نسبت به ماده غذایی کاهش یابد.
اسماعیل خاتمی مقدم افزود: مجموعه صنایع لبنی، بازار و مردم به علت سیاست های نادرست اقتصادی در دولت های قبلی در تنظیم تولید کیفی و کمی محصولات لبنی مقصر هستند.
وی ادامه داد: تاکنون افزایش هزینه تولید شیر، محصولات لبنی و توزیع را مردم پرداخت کرده اند ولی امروز دیگر نمی توان دست در جیب مردم کرد.
خاتمی مقدم با بیان اینکه مردم فکر می کنند افزایش قیمت لبنیات به جیب صاحبان واحد های لبنی می رود، گفت: به دلیل سیاست های نادرست و بی توجهی ها به اهمیت سلامت جامعه، مصرف لبنیات با شایعات کاهش محسوسی یافته است.
* حمل و نقل؛ مهم ترین هزینه تامین شیر خام در مازندران
خاتمی مقدم به تامین کمتر از 20 درصد شیر خام مورد نیاز واحد های صنایع لبنی مازندران در داخل استان اشاره کرد و گفت که سالانه 45 میلیارد تومان برای حمل و نقل شیر از سایر استان های کشور برای تامین ماده اولیه صنایع لبنی مازندران هزینه می شود.
وی افزود: با این هزینه هر سال می توان دامداری هایی با دو هزار راس دام ایجاد و بیش از 20 هزار تن شیر خام در این دامداری های تولید کرد.
خاتمی مقدم با بیان اینکه هم اکنون کمتر از 40 درصد ظرفیت واحدهای لبنی مازندران فعال است، گفت: توقع داریم هزینه حمل و نقل شیر خام صنایع لبنی مازندران در یک برنامه ریزی چند ساله برای تولید شیر با ایجاد دامداری های صنعتی از بین برود.
وی با بیان اینکه مازندران حدود 20 درصد محصولات لبنی کشور را تولید می کند ، افزود : پارسال 220 میلیون دلار محصولات لبنی از این استان به خارج از کشور صادر شد.
او ادامه داد: البته افزایش صادرات محصولات لبنی با کاهش مصرف محصولات لبنی از سبد خانوار صورت گرفته است.
* هشدار نسبت به رونق خرید شیر فله ای
مسئولان و کارشناسان انجمن صنایع غذایی و دارویی استان های شمالی و مسئولان انجمن صنایع لبنی ایران همچنین در این نشست از رونق عرضه شیر فله ای در کشور انتقاد و تاکید کردند: در حالی که واحد های صنایع لبنی با کمبود شیر مواجه هستند شاهد عرضه غیر مجاز شیر فله ای در جامعه هستیم.
آنان با بیان اینکه امروزه فرهنگ مصرف شیر فله ای در حال گسترش است، افزودند: هر چند واحدهای صنایع لبنی تا حدی به فکر منافع خود هستند، اما مهم ترین پیامد رونق مصرف شیر فله ای، خطری است که سلامت جامعه را تهدید می کند.
رئیس انجمن صنایع غذایی و دارویی استان گیلان در این نشست با بیان اینکه 14 واحد صنایع لبنی این استان با کمتر از 40 درصد ظرفیت کار می کنند، گفت: مصرف لبنیات سنتی در جامعه رو به گسترش است و این زنگ خطر جدیدی برای سلامت است.
لاهیجی با بیان اینکه قمیت فرمایشی شیر خام ضربه سنگینی به مصرف کننده زده است، افزود: صاحبان صنایع لبنی قدرت خرید بالاتر شیر خام را ندارند چرا که در چنیین شرایطی قادر به حضور و رقابت در بازار نیستند.
* هشدار نسبت به افزایش ابتلا به تب مالت
رئیس انجمن صنایع غذایی و دارویی استان گلستان نیز به فعالیت 33 واحد لبنی در این استان اشاره کرد و گفت: نیاز روزانه شیر خام واحد های لبنی گلستان 390 تن است که کمتر از 60 درصد آن در استان تامین می شود.
منصور قلیچ لی با بیان اینکه مصرف شیر خام فله ای در استان های شمالی بیداد می کند، افزود: در حالی که آمار تب مالت در حال افزایش است ، اما نگرانی جدید در جلوگیری از فروش شیر فله ای در جامعه وجود ندارد.
دبیرکل کانون صنایع غذایی ایران با بیان اینکه مشکلات کیفیت، کمیت و قیمت لبنیات از یک دستگاه به دستگاه دیگر جا به جا می شود، گفت: به دلیل اجرای نادرست و نا تمام قانون هدفمندی یارانه ها و رکود اقتصادی، مشکلات صنایع لبنی به مرحله بحران رسیده است.
زرگران با بیان اینکه کاهش سرانه مصرف لبنیات سلامت جامعه را به مخاطره انداخته است، افزود: در حال حاضر سبد غذایی خانواده بسیار کوچک شده است.
او به کاهش 35 درصدی شیر، 14درصدی ماست و 11درصدی پنیر در کشور اشاره کرد و ادامه داد: مدیریت زنجیره غذایی در کشور وجود ندارد و ناهماهنگی مدیران در حوزه های کشاورزی و تولید و صنایع زیاد است.
زرگران با بیان اینکه قیمت مواد اولیه علوفه که ایران وارد کننده است، قیمت شیر را بالا برده است، افزود: دولت باید حمایت خود را در تامین علوفه متمرکز کند.
* درج قیمت کارخانه به جای مصرف کننده
دبیرکل کانون صنایع غذایی ایران گفت: پیشنهادی که از سوی تولیدکنندگان مواد غذایی به دولت ارائه شده است، تغییر نحوه قیمت گذاری مواد غذایی است.
زرگران با اشاره به اینکه به جای درج قیمت مصرف کننده بر روی کالا، قیمت درب کارخانه بر روی محصول درج شود، بیان کرد: پیشنهاد ما به معاون اجرایی رییس جمهور و رییس ستاد تنظیم بازار این است که قیمت درب کارخانه بر روی کالاها قید شود.
به گفته زرگران در حال حاضر محصولات غذایی با قیمت مصرف کننده عرضه می شوند.
وی ادامه داد: در حالی که هزینه توزیع محصولات غذایی و سود فروشنده در دنیا 18 تا 21 درصد است و ساختار توزیع کشورهای دیگر به صورت فروشگاه های بزرگ تنظیم شده و توزیع مویرگی کالا صورت نمی گیرد، اما در ایران به دلیل کوچک بودن مراکز عرضه کالا، توزیع کالا هزینه بر است و فروشندگان نیز سود بیشتری را درخواست می کنند.
زرگران گفت: به همین دلیل، مواد غدایی در ایران 25 درصد گران تر به دست مصرف کننده می رسد.
وی افزود: برای حل این مشکل، پیشنهاد درج قیمت درب کارخانه بر روی کالا را به دولت ارائه کردیم تا فروشندگان در عرضه محصول با یکدیگر رقابت کنند.
* مصادره تحفیف های ویژه در نظام عرضه
وی با اشاره به اینکه تخفیف های فصلی در همه جای دنیا برای مصرف کنندگان اعمال می شود، گفت: به دلیل نظام غلط موجود در ایران، مراکز کوچک عرضه کالا، این تخفیف ها را برای خودشان لحاظ می کنند و به مشتری منتقل نمی کنند.
شهرت مازندران به محصولات کشاورزی آن است اما اطلاعات بانک اطلاعاتی انجمن صنایع همگن غذایی و دارویی استان نشان می دهد که کمتر از 20 درصد مواد اولیه واحدهای صنایع غذایی در داخل استان تامین می شود و 80 درصد دیگر وابستگی به خارج از استان دارد.
بر اساس اطلاعات بانک اطلاعاتی انجمن صنایع همگن غذایی و دارویی مازندران، 450 واحد صنایع غذایی در استان شناسایی شده است که 315 واحد آن توسط سازمان صنعت و معدن و 135 واحد توسط جهاد کشاورزی مجوز فعالیت بهره برداری دارند.
از مجموعه 450 واحد صنایع غذایی شناسایی شده در مازندران حدود نیمی از این واحد ها برابر با 200 واحد فعال هستند که البته تمامی آنان به طور میانگین کمتر از 50 درصد ظرفیت فعالیت دارند.
450 واحد شناسایی شده صنایع غذایی مازندران در 9 گروه لبنی، آرد، فرآورده های گوشتی، روغن، بسته بندی، کنسرو غیر گوشتی، فرآورده های آردی، نوشیدنی و کشتارگاه طیور فعالیت دارند.
نیاز سالانه واحد های صنایع غذایی در گروه های مختلف در مازندران، گندم 500هزار تن، تخم مرغ 900تن، گوشت قرمز 30 هزار تن، ماهی کنسروی دو هزار تن، نمک چهار هزار تن، روغن 17هزار تن و شیر خشک چهار هزار تن است که از 50 تا 100 درصد مواد اولیه مورد نیاز واحد های صنایع غذایی خارج از استان تامین می شود.
سالانه بیش از 700 هزار تن شیر در کارخانه های لبنیاتی استان مازندران به عنوان مواد اولیه مصرف می شود که فقط 30 درصد آن در استان تامین می شود و بقیه با هزینه حمل چندین میلیاردی از دیگر استان های کشور وارد می شود.
مازندران 460 هزار هکتار اراضی زراعی و باغی دارد و رویکرد جدی در توسعه استان توجه به حوزه کشاورزی و گردشگری است.
ضریب کشت در مازندران 35/1 درصد و حدود دو برابر میانگین هفت دهم درصدی کشور است.
ایرنا