به گزارش مازنداصناف هر چند کیفیت بالا و قیمت مناسب از مولفه‌های اصلی فروش کالاست، اما بسته بندی مناسب و جذب کننده خود از عواملی است که می‌تواند در جذب مشتری موثر باشد.شرکت‌ها و کارخانجات بزرگ و مهم دنیا در سال‌های اخیر همپای بالا بردن کیفیت محصولات خود و همچنین تعیین قیمت مناسب برای کالاها به مسئله بسته بندی و ارائه مناسب محصولات خود نیز اقدام کردند.این در حالی است که همچنان بسیاری از محصولات تولید شده در ایران بسته بندی مناسبی ندارند چنانکه برخی از این محصولات به صورت فله‌ای به کشورهای دیگر صادر می‌شود و آن کشورها این محصولات را بسته بندی کرده و به کشورهای دیگر از جمله خود ایران می‌فروشند.
 
بسته بندی محصولات، نوعی علم، هنر و تکنولوژی حمایت از محصولات در مقابل آلودگی و خطرات ناشی از حمل و نقل و ذخیره مناسب محصولات است. از بسته بندی می‌توان به عنوان فروشنده ساکت یاد کرد زیرا بسته‌بندی جذاب می‌تواند مشتری را جذب کرده  و او را به خرید ترغیب کند. بنابراین لازم است  تلاش‌های زیادی برای افزایش کارایی بسته‌بندی‌ها صورت گیرد و همانطور که امروزه مشاهده می‌شود باید رسانه‌ها مسیر فعالیت خود را به سوی تبلیغات در هنگام خرید سوق دهند. چهار عنصر بسته‌بندی اصولاً بر تصمیم‌گیری در خرید مصرف‌کننده تأثیر می‌گذارند که می‌توان آنها را به دو گروه مجزا تقسیم‌بندی کرد.عناصر بصری شامل تصاویر و اندازه و شکل بسته‌هاست که بیشتر  روی تصمیم‌گیری تأثیر می‌گذارند. عناصر اطلاعاتی مربوط به ارائه اطلاعات و تکنولوژی‌های استفاده شده در بسته‌بندی‌ها است که احتمال زیادی می‌رود که از جنبه شناختی حائز اهمیت باشد.

 جایگاه بسته‌بندی در بازاریابی

تصمیم‌گیری در مورد بسته‌بندی تا آنجا که به حمل و نقل کالا و حفظ سلامت آن مربوط می‌شود، با مدیران تولید و بازاریابی و به ویژه با مدیر تولید است و تا آنجا که به اطلاع‌رسانی و ایجاد انگیزه فروش ارتباط پیدا می‌کند، با مدیر بازاریابی است.پیش‌تر،تصمیمات مربوط به بسته‌بندی کالا، اکثرا تحت تأثیر هزینه و عوامل تولید قرار داشته‌اند و اولین و اساسی‌ترین وظیفه بسته‌بندی نیز نگهداری و حفاظت از کالا بوده است. ولی امروزه، عوامل بسیاری باعث شده است بسته‌بندی به ‌صورت یکی از ابزارهای بااهمیت بازاریابی درآید.افزایش رفاه مصرف‌ کننده نیز بدین معنا است که مصرف‌کنندگان برای راحتی و آسایش خود، برای ظاهر و اعتماد، اطمینان و اعتبار بهتر بسته‌بندی، حاضرند مبلغی را اضافه پرداخت کنند.

 تاثیر بسته بندی بر جذب مشتری

بسته بندی‌ها با توجه به ویژگی‌ها و معیارهای گوناگون مانند مواد اولیه مورد استفاده در بسته بندی، فناوری تولید، محتوای درون بسته بندی، سیستم توزیع، بازارهای مصرف و نوع مصرف کنندگان کالای بسته بندی شده طبقه بندی و دسته‌بندی می‌شوند. به عنوان مثال بسته بندی‌ها با توجه به مواد اولیه مورد استفاده به انواع مختلف کارتن، جعبه چوبی، فلزی، شیشه و بطری‌ها، روکش نایلونی، پلاستیک، کامپوزیت و ... قابل تفکیک می‌باشند. آنچه در این زمینه حایز اهمیت است تناسب بین انواع بسته بندی با اهداف بسته بندی است به گونه‌ای که در طراحی و تولید بسته بندی دست یابی به اهداف تعیین شده برای آن مورد توجه قرار گیرد. در تعیین نوع بسته‌بندی بایستی به خصوصیات فیزیکی و ویژگی‌های محصول و میزان آسیب پذیری آن، شیوه حمل و نقل و ... نیز توجه کرد.

 تفاوت عرضه بسته بندی و فله ای

در اینجا می‌توان به تفاوت قیمت فاحش بین عرضه محصول بسته بندی شده با نوع فله‌ای آن اشاره کرد، به طوری که این اختلاف قیمت گاهی در هر کیلو بین 400 تا 500 تومان است.ضمن اینکه وزن اقلام بسته بندی شده هم معمولاً کمتر از یک کیلوگرم محاسبه می‌شود.وزارت بهداشت در مهر ماه 93 اعلام کرده بود که توزیع برخی اقلام از جمله برنج فله‌ای باید متوقف شود، اما این اتفاق نیفتاد و رئیس دانشگاه علوم پزشکی مازندران اعلام کرد تا مهر 94 باید عرضه برنج به صورت بسته بندی باشد. موضوع قابل تأمل دیگر پیشی گرفتن فروش برنج هندی از ایرانی بود. این در حالی است که قیمت برخی از انواع برنج ایرانی کمتر از برنج هندی است و اکثر خانواده‌ها به‌دنبال برنج هندی هستند. برنج هندی از قیمت کیلویی دو هزار و 500 تومان تا پنج هزار و 200 تومان و برنج ایرانی نیز از دو هزار تومان تا هفت هزار و 500 تومان در بازار بود. شش ماه کاشت و داشت ساقه‌های برنج و برداشت دانه‌های آن که به شالی معروف است زمینه فعالیت کارخانه‌های شالیکوبی را در مازندران به‌وجود آورد. ده‌ها تن شالی در این کارخانه‌ها به دانه‌های برنج تفکیک شده و مستقیما به صورت فله‌ای به فروش می‌رسد. دلال‌ها نیز از این فرصت استفاده کرده و به خرید شالی یا برنج از کشاورز اقدام می‌کنند و به عمده در مغازه‌ها و انبارها به فروش می‌رسانند. برنج فله حداقل 25 درصد از برنج‌های با برند صنعتی ارزان‌تر است و مردم این خطه از دوران قدیم تا الان از برنج فله‌ای مصرف می‌کنند.با ورود برنج‌های صنعتی بخشی از مردم به این برنج‌ها روی آوردند اما همچنان بیش از 70 درصد مردم مازندران از برنج فله و غیر نظارتی بهداشتی مصرف می‌نمایند.

این رقم در استان‌های همجوار و دیگر استان‌های کشور تفاوت زیادی ندارد،یعنی صنعت توانسته کمتر از 50 درصد بازار برنج داخلی را به خود اختصاص دهد و نتوانسته نظر مردم را به خود جلب کند، بنابراین نشان دهنده آن است  مردم فرقی بین برنج صنعتی و برنج فله‌ای احساس نکرده و هردو را از نظر کیفیت و بهداشتی یکی می‌دانند و بعضا برنج فله‌ای را مرغوب‌تر می‌پندارند، چنانکه همچنان برنج‌های فله‌ای به صورت کیسه‌های 5 تا 50 کیلویی در تمام خواروبارها وجود دارد و عرضه می‌شود! عرضه محصولی دیگری مثل زعفران که در شرایط محیطی بد ممکن است فاسد شود و یا کپک یا قارچ بزند و غیر قابل مصرف شود، متفاوت است. این محصول گران را به دلیل قیمت بالای آن نمی توان به صورت فله‌ای توزیع کرد و به دلیل تغییرات فیزیکی که روی آن صورت می‌گیرد باید وظیفه حفاظتی را با بسته بندی مناسب روی آن انجام داد. متأسفانه بیش از 90 درصد صادرات زعفران ایران به صورت فله به کشورهای اروپایی خصوصا اسپانیا صادر می‌شود و این کشورها پس از فرآوری این محصول و بسته بندی مناسب آن را به عنوان تولیدات داخلی خود به دیگر کشورهای جهان صادر می‌کنند و به این ترتیب ایران با وجود تولید بیش از 93 درصدی، از بخش اعظمی از ارزش افزوده بازار زعفران جهان بی نصیب می‌ماند.   

 جذابیت کالاهای تولیدی

یک کارشناس مسائل اقتصادی در گفت‌و‌گو با "روزنامه آرمان" درباره تاثیر بسته بندی در فروش محصولات می‌گوید: از آنجا که رقابت در بازارها زیاد شده است. تولید کنندگان و فروشنده‌ها می‌خواهند هر چه می‌توانند کالا و خدمت خود را جذاب تر به دست مصرف کننده برسانند. مهدی تقوی ادامه می‌دهد: اگر در سال‌های قبل شیرینی فروشان شیرینی‌ها را در پاکت می‌گذاشتند و به مردم می‌فروختند اما امروزه با وجود رقابت هایی که پیش آمده شیرینی‌ها را در جعبه‌های شیک به مردم می‌فروشند که در واقع به این صورت توجه مصرف کنندگان را به خود جلب می‌کنند. به گفته او هر چقدر بسته بندی کالا جذاب‌تر باشد مردم را بیشتر جذب می‌کند و این ذهنیت را ایجاد می‌کند که کیفیت کالایی با این نوع بسته بندی بهتر است. تقوی با بیان اینکه یک سری از کالاها در حجم وسیع تولید می‌شود و قابل انبار کردن است خاطرنشان می‌کند: برای کم کردن هزینه‌های  بسته‌بندی می‌توان از بسته‌بندی‌های بزرگ برای آنها استفاده کرد.

ایران جیب