به گزارش مازند اصناف   محصول استراتژیک برنج بیشترین درصد کشت آن در مازندران صورت می‌گیرد و کشاورزان مازندرانی نسبت به دیگر استان‌های کشور برای کشت آن مبادرت می‌کنند، اگر بخواهیم رنج برنج را توصیف کنیم، در گفتار و نوشتار جای نمی‌گیرد، باید کشاورز باشید و تمام مراحل کاشت، داشت و برداشت را با چشم و دل ببینید و سختی آن را حس کنید.

برنج، رنجی که ریشه در اقتصاد مردم مازندران دارد و زنان و مردان مازندرانی با اتکا به کاشت برنج و تحمل رنج این محصول استراتژیک، شهرت بین‌المللی کسب کرده‌اند و همه مردم کشور و حتی کشورهای همسایه، مازندران را با برنج می‌شناسند.

طارم، برنجی که شهرت آن همانند عطر دلنشینش بر سر زبان‌های مردم افتاد و کمتر کسی را در کشور می‌توانید پیدا کنید که آوازه برنج طارم محلی مازندران به گوشش نخورده و یا حتی از آن برای یک‌بار هم که شده، استفاده نکرده باشد.

* برنج «طارم» معتبرترین برند کشاورزی مازندران

برنج طارم که به‌واسطه عطر و بوی دلنشینش و همچنین دانه‌های بلند و مقاومش به «سنگ طارم» نیز شهرت دارد، می‌تواند به معتبرترین و معروف‌ترین برند استان در حوزه کشاورزی تبدیل شود.

هرچند با پیشرفت صنعت و روی کار آمدن انواع ابزارآلات کشاورزی، بازهم این آهن‌های سرد نتوانستند از رنج برنج بکاهند و کشاورزان مازندرانی با وجود ماشین‌های کشاورزی با مشکلات فراوانی دست‌وپنجه نرم می‌کنند و به همین سبب است که می‌گوییم کسی نمی‌تواند رنج برنج را انکار کند.

هر کس رنج کشاورزان را باور ندارد باید سری به روستاها بزند و در چهره زنان و مردان شالیکار به دقت نگاه کند و پینه دستان‌شان را ببیند، چین و چروک صورت‌های‎شان گویای رنج و سختی مشکلات کشاورزی است.

اگر تنها یک روز کاری با کشاورزان شالیکار همراه شوید، به معنای حقیقی رنج برنج را درک می‎کنید و در راستای حمایت از تولیدکنندگان برنج با کشاورزان هم‎زبان می‌شوید.

* قصه پرغصه تولید برنج در شمال

هرچه به آینده نزدیک می‌شویم در تلاشیم تا رنج تولید برنج کاهش یابد ولی قصه پرغصه تولید برنج در شمال چیز دیگری است.

برای کسب تجربه و چشیدن لذت رنج برنج قصد سفر به یکی از روستاهای شهرستان میاندورود کردیم؛ در راه، روستای «عزت‌الدین» از بخش گهرباران این شهرستان را انتخاب کردیم.

با داود قلیان، کشاورز اهل روستای عزت‌الدین سوار تیلر کشاورزی شدیم و به‎سوی شالیزار حرکت کردیم؛ در راه رسیدن به زمین کشاورزی زنان و مردان شالیکار را می‌دیدیم که از سپیدی صبح تا تاریکی شب، با پاهایی تا زانو در گل و کمری خمیده در حال نشا یا آماده‌سازی زمین برای کشت برنج بودند.

کشاورز امروز قصد داشت زمین کشاورزی را برای نشا آماده کند که روستائیان به آن «دوکل» می‌گویند و در ابتدا چرخ‌های تیلر را برای ورود به داخل زمین کشاورزی آماده کرد.

زمین شالیزاری که باید همیشه آب داشته و باتلاقی باشد، دشواری کار را چندین‌برابر می‌کند و کار در زمین باتلاقی، زیر آفتاب گرم و هوای شرجی شمال نیز بسیار سخت و طاقت‌فرسا است.

* رنج برنج از زبان کشاورز مازندرانی

پس کمی کار و هنگام صرف صبحانه پای صحبت‌های داود قلیان شالیکار مازندرانی می‌نشینیم که تمام سختی به عمل آوردن برنج را از لحظه کاشت دانه‌دانه شالی در زمین تا برداشت را به خود می‌دهد تا به امید ارائه محصولی که هم کیفیتش بالا باشد و هم از فروشش روزگار بگذراند.

کشاورز با تکان دادن سرهای خود می‌خواست به من بفهماند که دلش از این ماجراها و رنج‌ها پر بوده و حرف برای گفتن زیاد دارد.

در ابتدا از او خواستم برنج را برای ما تعریف کند که در پاسخ به سوال من اظهار کرد: «به‌رنج‌کاری» بهترین نام می‎تواند برای برنج‌کاران باشد که این نام مستحق شالیکاران مازندرانی است.

قلیان با بیان اینکه ابزارآلات و ماشین‌های کشاورزی که در مازندران وجود دارد، از استاندارد بالایی برخوردار نیست، اظهار کرد: دستگاه‌های نشا مکانیزه برنج پس از دوسال فعالیت دیگر قادر به نشا مناسب و باکیفیت نیستند و در بیشتر مناطق شالیزار خالی از نشا می‌شود.

* کشاورزان نیازمند آموزش کار با ابزارآلات کشاورزی

وی افزود: پس از ورود دستگاه‌های نشا مکانیزه برنج، به کشاورزان مازندرانی آموزش‌های لازم برای آماده‌سازی سبد‌های نشا داده نشد و کشاورزان در سال‌های اولیه برای نشای برنج با خسارت‌های زیادی روبه‌رو شدند.

صاحب نجفی وشوائی - خبرنگار فارس

این کشاورز مازندرانی با بیان اینکه کشاورزان برای نگه‌داری سبد‌های برنج در خزانه نیازمند آموزش‌های لازم از سوی سازمان جهاد کشاورزی هستند، اضافه کرد: در چند سال اخیر هر کشاورز با سلیقه خود سبدهای نشای مکانیزه را در خزانه‌ها نگهداری می‌کند.

قلیان تصریح کرد: کشاورزی در مازندران به شاید، اما و اگر تبدیل شده است که کشاورز در هنگام انتخاب و کاشت برنج تمامی مراحل را با سلیقه خود و بدون مبنای علمی و اصولی انجام می‌دهد.

* کشاورزی با روش 10 سال قبل

وی بیان کرد: امروزه کاشت برنج در مازندران با روش‌های قدیمی که به حدود 10 سال قبل برمی‌گردد، انجام می‌شود و شالیکاران از این نوع کشت رضایت ندارند و خواستار آموزش‌های جدید در راستای بهره‌وری بیشتر زمین‌های کشاورزی خود هستند.

کشاورز مازندرانی با بیان اینکه هزینه کشاورزان از فروش برنج به‌دست نمی‌آید، ادامه داد: قیمت برنج در هنگام برداشت شالی از زمین‌های کشاورزی کاهش پیدا می‌کند و کشاورزان تنها هزینه‌های سموم مصرفی و کارگران خود را در پایان فصل برداشت به‌دست می‌آورند.

قلیان با اشاره به اینکه کشاورزان برای خرید کود، انواع سموم و استفاده از ابزارآلات و ماشین‌های کشاورزی با هزینه‌های گزافی روبرو هستند، گفت: در چند سال اخیر قیمت کود و انواع سموم کشاورزی با افزایش چشم‌گیری روبرو بوده که این مسئله موجب متضرر شدن و دلسردی کشاورزان از ادامه کشت برنج شده است.

* انتقاد از فعالیت نامطلوب شرکت‌های تعاونی کشاورزی

وی یکی از دلایل تغییرکاربری زمین‌های کشاورزی را به‌صرفه نبودن کشت برنج در شالیزارها دانست و یادآور شد: برخی از شالیکاران برای پیشبرد امور زندگی به ناچار زمین‌های خود را به‌فروش می‌رسانند.

کشاورز مازندرانی با تاکید بر اینکه قیمت برنج باید چند ماه قبل از آغاز فعالیت کشاورزی از سوی دولت به کشاورزان اعلام شود، خاطرنشان کرد: خرید تضمینی به‌موقع برنج و تعیین قیمت مناسب از سوی دولت موجب تشویق کشاورزان و هم‌سو شدن آنان با سیاست‌های کشور در زمینه کاشت انواع برنج‌های پرمحصول یا محلی می‌شود.

قلیان با انتقاد از فعالیت نامناسب شرکت‌های تعاونی کشاورزان روستایی، تصریح کرد: شرکت‌های تعاونی روستایی در طول سال مقدار کمی کود با قیمت دولتی در اختیار کشاورزان قرار می‌دهند که مقدار آن بسیار ناچیز و جواب‌گوی یک‌پنجم فعالیت کشاورزان است.

* بلاتکلیفی 6 ماهه زمین‌های کشاورزی

وی با بیان اینکه زمین‌های کشاورزی و شالیزاری روستاهای شهرستان میاندورود بیش از 6 ماه پس از فصل برداشت برج به‌حال خود رها می‌شود، گفت: کشاورزان هیچ‌گونه اطلاعی برای کشت‌های مطلوب دوم و سوم پس‌از برنج‌کاری ندارند.

کشاورز مازندرانی با اشاره به اینکه گندم، جو و کلزا به‌عنوان کشت دوم پس از برداشت برنج در زمین‌های شالیزاری مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد، افزود: مقدار سطح کشت گندم، جو و کلزا در شالیزارهای شهرستان میاندورود به‌علت نبود ثبات خریداری آن از سوی دولت بسیار اندک است.

* وعده‌های پوچ دولت‌ها به کشاورزان

قلیان تصریح کرد: کشت گندم، جو و کلزا در زمین‌های کشاورزی شهرستان میاندورود به‌صورت دیمی صورت می‌گیرد و کشاورزان اطمینان زیادی برای به‌ثمر نشستن محصول‌شان ندارند.

وی به واردات بی‌رویه برنج انتقاد کرد و ادامه داد: در چند سال اخیر هیچ دولتی به وعده‌های خود در زمینه قطع واردات برنج در هنگام فصل برداشت برنج داخلی عمل نکرده است.

* مغایرت عملکرد مسئولان با سخنان رهبری

کشاورز مازندارانی به سخنان مقام معظم رهبری مبنی بر حمایت از تولید ملی اشاره کرد و گفت: واردات بی‌رویه برنج‌های بی‌کیفیت در هنگام برداشت برنج کشاورزان داخلی با سخنان رهبر معظم انقلاب مغایرت دارد.

قلیان با بیان اینکه کشاورزان خواستار قطع واردات بی‌رویه برنج به داخل کشور هستند، گفت: کشاورزان و تولیدکنندگان داخلی نیازمند حمایت دولت هستند و اینگونه رفتارهای موجب تضعیف فعالیت کشاورزی می‌شود.

* حمایت مسئولان از تولیدکنندگان برنج خارجی

وی آهی از ته دلش کشید و صحبت‌های خود را قطع کرد و در پایان گفت: مسئولان فقط حرف از حمایت کشاورزان داخلی می‌زنند اما در عمل از تولیدکنندگان برنج خارجی و واردکنندگان حمایت می‌کنند.

کشاورزان مازندرانی در حالی در ابتدای فصل کشاورزی از واردات بی‌رویه برنج انتقاد دارند که آمار گمرک نشان می‌دهد در فروردین‌ماه امسال بیش از 45 هزار تن برنج وارد کشور شده است.

* واردات کمتر از یک میلیون تن برنج

اخبار چند هفته اخیر روزنامه‌ها و خبرگزاری‌ها نشان می‌دهد که محمود حجتی وزیر جهاد کشاورزی از برنامه واردات کمتر از یک میلیون تن برنج در سال 94 خبر داد.

حامیان تولید برنج داخلی از تعادل بازار و اشباع برنج در انبارها خبر می‌دهند و واردات برنج به داخل کشور را غیرضروری و بدون هیچ‌گونه توجیه اعلام می‌کنند که این اوضاع نشان می‌دهد واردات برنج به داخل کشور بدون حساب و کتاب صورت می‌گیرد.

* انتقاد نمایندگان مجلس از واردات بی‌رویه برنج

واردات برنج در سال‌های اخیر یکی از جنجالی‌ترین مسائل بخش کشاورزی بوده و همواره بین مسئولان مربوطه در این زمینه اختلاف‌نظرهای جدی وجود داشته و امسال نیز این اختلاف‌نظرها از هفته‌های گذشته بین نمایندگان خانه ملت و مسئولان جهاد کشاورزی آغاز شده است.

انتقاد از واردات بی‌رویه برنج درحالی صورت می‌گیرد که در یک‌شنبه هفته گذشته صدای مجلس را هم درآورده و شاهد انتقادات تندی از سوی عبدالوحید فیاضی نماینده مردم نور و محمودآباد در مجلس بودیم که طی تذکری رسماً اعلام کرد، کشاورزان مازندران و گیلان در حال نابودی هستند.

* واردات بی‌رویه برنج به‌کدام سو می‌رود؟

به گزارش فارس، با وجود تناقض‌گویی در عمل و گفتار مسئولان جهاد کشاورزی، باید از آنها پرسید واردات بی‌رویه برنج به کدام سو می‌رود و هدف از آن در قبال نابودی تولید برنج داخلی چیست.

==================

گزارش از صاحب نجفی وشوائی

منبع:فارس